Recenzja książki: Dyktanda za pół ceny klasa VI

Recenzuje: Damian Kopeć

Sprawdź się szóstoklasisto!


Poziom edytorski i merytoryczny tej książeczki jest równie wysoki jak innych z tej serii i z cyklu Ortografia na szóstkę tej samej autorki. Sposób nauki i zestawy ćwiczeń zaproponowane przez Włodarczyk oceniam bardzo wysoko. Są urozmaicone, ciekawe, pouczające. Znacząco poszerzają zasób słów, pokazują dobre wzorce używania bogatej, pięknej polszczyzny.

Ten zeszyt zaczyna się wstępem, który wyjaśnia jak należy pracować z zawartymi w nim tekstami i czego się można spodziewać w trakcie wykonywania ćwiczeń. Pozycje z tego cyklu (także te dla klas czwartych i piątych) wymagają pomocy osoby dorosłej, a przynajmniej posiadającej odpowiedni zasób wiedzy i doświadczenia. Kogoś, kto wyjaśni, pomoże, skontroluje, będzie nadzorował. Może to być rodzic, opiekun lub nauczyciel. Nauczycielom nie trzeba zwracać uwagi na odpowiednie zachowywanie się względem ucznia, innym osobom warto przypomnieć rzecz zdawałoby się oczywistą, że należy być cierpliwym i życzliwym. Unikać łatwego osądzania, typowego dla dorosłych wymądrzania się, krzyczenia na dziecko z tego powodu, że czegoś nie może zrozumieć. Pamiętać, że bardzo łatwo możemy je nie tyle zachęcić co zniechęcić do wysiłku, a cały proces nauki zamienić w przysłowiową gehennę.

Autorka podaje jasne i zrozumiałe zasady pracy. Ćwiczenie związane z każdym dyktandem dzieli na pięć etapów.

• Etap pierwszy to odczytanie tekstu przez osobę dorosłą. Wytłumaczenie ewentualnych niezrozumiałych słów i prośba o streszczenie tekstu, która pokaże czy dziecko wszystko zrozumiało. Potem dyktando należy przeczytać jeszcze raz.
• Etap drugi to praca dziecka z tekstem, uzupełnienie go o brakujące litery.
• Etap trzeci to poprawienie tekstu przez osobę dorosłą (pomocą służyć może znajdujący się w książce klucz).
• Etap czwarty to wypełnienie przez dziecko tabeli "Poprawa dyktanda" pod nadzorem dorosłego lub bez, z pomocą klucza.
• Etap piąty to jakaś forma wynagrodzenia dziecka za włożony wysiłek. Nagradzać można oceną (w szkole), pochwałą, przytuleniem. Czymś co jest dla uczącego się nagrodą. Trzeba dać odczuć dziecku, że jesteśmy z niego zadowoleni, a nawet dumni. Uczciwe chwalenie potrafi zdziałać cuda. Wyszukiwanie słabych stron i nieustanne demonstrowanie niezadowolenia skutecznie zniechęca do dalszej pracy.

Zawarte w książce ćwiczenia nie są tak naprawdę, wbrew jej tytułowi, dyktandami. To teksty z dziurką, z miejscami do uzupełnienia odpowiednimi literami. Zawierają w sobie zróżnicowane zagadnienia, wymagają myślenia i kojarzenia. Występują w nich na raz różne zasady ortograficzne, które zresztą powtarzają się w kolejnych tekstach. Żywy tekst nigdy bowiem nie ilustruje tylko jednego problematycznego zagadnienia.

Do każdego tekstu dołączona jest tabelka Poprawa dyktanda, która służy nie tylko poprawieniu go, ale również utrwaleniu zasad ortograficznych. Książeczka zawiera na końcu bardzo przydatny klucz z prawidłowymi rozwiązaniami. Dzięki temu nie powinno być wątpliwości czy wynik ćwiczenia jest poprawny.

Szesnaście tekstów podsumowujących wymagania w zakresie ortografii na poziomie szkoły podstawowej czeka na szóstoklasistów. Teksty są zróżnicowane i dość trudne. Stanowią wyzwanie nawet dla zdolnych dzieci. W związku z tym mogą być zbyt trudne dla uczniów niezbyt biegłych w sztuce ortografii. Warto wtedy sięgnąć najpierw po książeczki z cyklu Ortografia na 6 i solidnie poćwiczyć zanim użyje się zawartych tu dyktand służących sprawdzeniu opanowania materiału.

Na koniec wypada już tylko życzyć sukcesów i szczęśliwego zdania egzaminu gimnazjalnego. Znajomość zasad ortografii przydaje się nie tylko w czasie nauki szkolnej, ale i w życiu. Warto o tym pamiętać.