Ziemiomorze to składający się z dziesiątek wysp, przepełniony magią świat, zamieszkiwany przez istoty należące do różnych ras i przedziwne stworzenia. To kraina, w której istnieją smoki tak stare, jak mówiące o nich legendy, a utrzymaniem równowagi między siłami natury zajmują się czarnoksiężnicy. Cykl o Ziemiomorzu składa się z 4 powieści oraz zbioru opowiadań uzupełniających. Część pierwsza, Czarnoksiężnik z Archipelagu, po raz pierwszy wydana w 1968 roku, została umieszczona na liście fantasy wszechczasów, zajmując trzecie miejsce, tuż za książkami Tolkiena.[1] Urodzona w 1929 roku Ursula K. Le Guin jest, obok właśnie między innymi Tolkiena, zaliczana do ścisłego grona prekursorów gatunku fantasy, jej powieści wchodzą już do kanonu literatury pięknej, a sam Sapkowski w swym kompendium pisze na temat serii o Ziemiomorzu: rzecz absolutnie kanoniczna, zaraz po Tolkienie.
Już na pierwszych stronach powieści dowiadujemy się, że trzymamy w rękach historię o Krogulcu – jednym z najpotężniejszych czarnoksiężników, który w czasach swojej świetności stał się jednocześnie Arcymagiem oraz Władcą Smoków, a jego czyny opiewano w pieśniach. Narrator uświadamia na,, że będziemy świadkami powstawania legendy i że będzie to droga długa, bolesna i męcząca: od narodzin aż do śmierci.
Duny, najmłodszy syn kowala, urodził się w wiosce Dziesięć Olch, znajdującej się na wyspie Gont, znanej jako miejsce pochodzenia wielu potężnych czarnoksiężników. Osierocony dość wcześnie przez matkę, wałęsał się po górzystych stokach wyspy, pasąc owce. Opieki nad chłopcem podejmuje się ciotka-czarownica, odkrywszy w nim zdolności magiczne. Duny bardzo szybko przyswaja posiadaną przez nią wiedzę i pewnego dnia ratuje wioskę przed napadem Kargów, czym zwraca na siebie uwagę Ogiona Milczącego. Czarnoksiężnik nadaje chłopcu jego prawdziwe imię: Ged i zostaje jego pierwszym mistrzem. Od tej chwili rozpoczyna się wielka przygoda Geda, którego cały świat będzie znał pod imieniem Krogulca.
Młody bohater pragnie nauczyć się jak najwięcej w jak najkrótszym czasie – kusi go magia i perspektywa władzy, jaką może posiąść. Pewnego dnia, sprowokowany przez córkę czarownicy, Krogulec otwiera jedną z ksiąg swego mistrza i, wykorzystując pradawne zaklęcie, otwiera przejście do świata umarłych, z którego wyłania się Cień. W ostatniej chwili pojawia się Ogion i przepędza kreaturę, jednak dostrzegłszy moc ucznia, pozwala mu wyruszyć na wyspę Roke, na której mieści się słynna akademia czarnoksiężników. To właśnie z Cieniem nasz bohater będzie musiał się zmierzyć po latach szkolenia i przygód. W ten sposób Ursula K. Le Guin stara się przekazać, że – prędzej czy później - wszyscy sami musimy się zmierzyć z konsekwencjami popełnionych przez nas czynów i uciekanie przed nimi nic nam nie da.
Ziemiomorze to świat stworzony za pomocą słowa – każda rzecz u początków istnienia została określona sobie tylko przypisaną nazwą, imieniem. Poznać istotę danej rzeczy to poznać jej prawdziwe imię, a poznanie jest równoznaczne ze zdobyciem władzy nad nazwanym. Dlatego ludzie posługują się tak zwanymi imionami użytkowymi (Ged jest powszechnie znany jako Krogulec), imiona prawdziwe wyznając tylko najbliższym w dowód zaufania. Poznanie imienia Cienia, uświadomienie sobie jego istoty i ostateczne zaakceptowanie go jako integralnej części stanowić będzie przełom w życiu Geda. Od tej pory będzie on stawał się coraz silniejszy – po najważniejszej próbie zwycięsko wkroczy w dorosłość, pełen pokory i świadom tego, że im większą moc posiada, tym większa odpowiedzialność spoczywa na jego barkach.
Czarnoksiężnik z Archipelagu to arcydzieło literatury fantasy. To także po prostu wielka literatura i pozycja obowiązkowa nie tylko dla miłośników gatunku.
Recenzja pochodzi z bloga: http://missfeather.wordpress.com
[1] A. Sapkowski, Rękopis znaleziony w smoczej jaskini. Kompendium wiedzy o literaturze fantasy, Warszawa 2001, s. 218.
Kolejna powieść Ursuli K. Le Guin jest trochę inna niż proza tej autorki znana polskiemu czytelnikowi z przekładów. Światy fantastyczny i realny współistnieją...
Wznowienie najsłynniejszej powieści Ursuli K. Le Guin. Rzecz o przyjaźni, nieposłuszeństwie wobec złej władzy, człowieczeństwie. Klasyczna pozycja literatury...