W celu uwspółcześnienia Kościoła katolickiego z inicjatywy papieża Jana XXIII zwołano Sobór Watykański II. Obecni na nim ojcowie soborowi podczas czterech sesji wypracowali projekty wielu poważnych przemian, co do dnia dzisiejszego spotyka się z ocenami zarówno entuzjastycznymi, jak i krytycznymi. Książka Co się zdarzyło podczas Soboru Watykańskiego II jest syntezą wydarzeń, które odegrały zasadniczą rolę w osiągnięciu współczesnego kształtu Kościoła Powszechnego.
By ułatwić czytelnikowi zrozumienie jakże potrzebnej rzeczywistości Vaticanum II, John W. O'Malley sięga wstecz, przybliżając szczegóły związane z poprzednimi soborami. Wylicza rysujące się między nimi podobieństwa i różnice. Przyporządkowuje im osoby poszczególnych papieży, równocześnie kreśląc obszernie historyczną sytuację ówczesnych czasów. Przytacza fragmenty Pisma Świętego oraz dokumentów Kościoła. Wreszcie: pokazuje warunki panujące bezpośrednio przed rozpoczęciem Soboru Watykańskiego II.
Dopiero tak szerokie wprowadzenie pozwala przejść do zasadniczego tematu, co zostało przez autora zrealizowane w sposób dokładny i wyczerpujący. Czytelnik ma więc okazję uczestniczyć w soborowych obradach od samego początku. Nie tylko uroczysta procesja do Bazyliki świętego Piotra, Wielka Msza i mowa inauguracyjna papieża Jana XXIII, ale również mające miejsce wcześniej wybory członków komisji, ogłoszenie oficjalnych Regulacji, działalność obserwatorów i gości, powstawanie ugrupowań – wszystko to składa się na soborową całość.
Ponieważ John W. O'Malley jako student Akademii Amerykańskiej w Rzymie miał okazję uczestniczyć w sesjach Vaticanum II, przybliżone czytelnikowi informacje są rzetelne i dokładne. W swojej relacji autor podaje dokładne daty, okoliczności, nazwiska oraz zagadnienia będące przedmiotem poszczególnych debat. Nie szczędzi nawet ciekawostek, w pełni zasługujących na miano zakulisowych. Analiza treści konstytucji, dekretów i deklaracji, będących następstwem prac soborowych, stanowi świetne uzupełnienie całości.
Oddana do rąk czytelnika publikacja wskazuje na charakter naukowy. Tekst zasadniczy został wzbogacony o liczne przypisy, indeks nazwisk oraz dokumentów. W przyswojeniu treści pomocny okazuje się wykaz poszczególnych wydarzeń soborowych, które zostały ułożone w porządku chronologicznym, jak również schemat organizacji soboru. Podane zostały również dane charakteryzujące tych uczestników Vaticanum II, którzy często są wspominani w książce. Ze względu na swój charakter, publikacja zainteresuje zwłaszcza teologów. A nieco szkoda, ponieważ każdy chrześcijanin jako członek Kościoła katolickiego korzysta z przywilejów i przyczynia się do Jego rozwoju.