Recenzja książki: Autystyczny świat Tymka

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Świat widziany oczami dziecka zazwyczaj jest piękny, kolorowy, przepełniony radością, a problemy w nim łatwo znajdują rozwiązanie. Z jakimi dylematami mierzy się – i jak sobie z nimi radzi – dziecko ze spektrum autyzmu? Treść książki Autystyczny świat Tymka, wiele wyjaśniając, warta jest szczególnej uwagi.

Złożona z dwóch uzupełniających się części publikacja Wydawnictwa Novae Res jest skarbnicą wiedzy i doświadczeń dotyczących pracy terapeutycznej z dziećmi autystycznymi. W pierwszej części Ewa Czajka zamieściła przemyślenia sześcioletniego Tymka, koncentrujące się wokół domowej rutyny, przedszkolnej codzienności, kontaktów z rówieśnikami, sposobów spędzania czasu oraz stawianych wymagań. Każdy rozdział, opisując konkretną sytuację, omawia oddzielne zagadnienie, a myśli zapisane w szarych ramkach – wyliczając cechy charakterystyczne autyzmu – pokazują, jak bardzo trudna – mimo usilnych starań ze strony dziecka i opiekuna – jest codzienność. Na przykładzie konkretnych zachowań Tymka autorka pokazuje, że w życiu autysty dominują niełatwe do rozpoznania i kontrolowania emocje, uspokajające uporządkowanie, konieczność planowania, trudności związane z przestrzeganiem ogólnie przyjętych norm społecznych oraz funkcjonowaniem w grupie, a także dająca poczucie szczęścia obecność przyjaciół, szczerość i umiejętność współodczuwania.

Autystyczny świat Tymka odsłania przed czytelnikiem stosunkowo mało znany fragment otaczającej rzeczywistości: osoby ze spektrum ciągle jeszcze domagają się głębszego poznania. Przemyślenia reprezentującego je Tymka – sześciolatka z poznańskiego przedszkola – dopełniają fragmenty z Zeszytu do komunikacji z rodzicami (przy każdym zaznaczono, którego rozdziału dany fragment dotyczy): chociaż skierowane bezpośrednio do mamy Tymka, z powodzeniem mogą zostać wykorzystane przez nauczycieli, wychowawców, terapeutów, psychologów oraz pedagogów specjalnych. Na końcu książki znalazło się miejsce na osobiste notatki. Czarno-białe ilustracje Wiolety Melerskiej przemawiają swą prostotą.

Publikacja Wydawnictwa Novae Res bogata jest w pouczającą treść. Pełni potrójną rolę: przedstawia świat widziany oczami autysty; pokazuje miłość, cierpliwość i poświęcenie matki, przeżywane przez nią trudności oraz odczuwane radości; a także podkreśla rolę pedagogów (niezwykle przydatne okażą się pomysły, propozycje i wnioski pracującej z Tymkiem pani Ani). Treść Autystycznego świata Tymka pokazuje, że ponieważ każdy jest inny i ma do tego prawo, potrzebna jest tolerancja otoczenia, które powinno zrozumieć oraz zaakceptować każde dziecko.