Jim Morrison powiedział kiedyś, że Każdy dzień jest podróżą przez historię. Nie ma godziny, która nie potwierdzałaby prawdziwości tych słów, a o tym, że nasza teraźniejszość zanurzona jest w przeszłości, możemy przekonać się, obserwując popularność wszelkiego rodzaju plebiscytów i konkursów historycznych.
„Historia zebrana. Konkurs i plebiscyt na najlepszą książkę historyczną” to inicjatywa unikalna na polskim rynku wydawniczym, która kontynuuje tradycję cyklu wydarzeń organizowanych pod hasłem „Historia zebrana" w latach 2009-10 przez redakcję wortalu literackiego Granice.pl. Od 2011 roku inicjatywa podejmowana jest wspólnie przez redakcje: portalu historycznego Histmag.org oraz wortalu literackiego Granice.pl.
– Celem konkursu i plebiscytu „Na najlepszą książkę historyczną” jest wybór najlepszych publikacji historycznych wydanych w języku polskim w poszczególnych kwartałach i latach – mówi Michał Świgoń, założyciel portalu historycznego Histmag.org. Od edycji 2011 konkurs i plebiscyt „Historia zebrana” przeprowadzany jest w danym roku konkursowym w czterech edycjach. Jeden raz w roku konkursowym spośród laureatów poszczególnych edycji wybierane będą najlepsze tytuły roku. Wyboru każdorazowo dokonają internauci w powszechnym głosowaniu oraz jury, składające się z redaktorów naczelnych obu serwisów, publicystów historycznych, naukowców i doświadczonych recenzentów książek.
Patroni wydarzenia
Przeszłość zasługuje na pełnych szacunku patronów w teraźniejszości, a wszyscy oni cieszą się ogromną estymą wśród czytelników oraz środowiska naukowego. Do tego znakomitego grona należy zaliczyć Polskie Towarzystwo Historyczne, „Tygodnik Powszechny”, redakcję pisma „Archeologia żywa" oraz „Odkrywca" i portal dlastudenta.pl. Inicjatywę wspiera Polski Związek Bibliotek, dzięki któremu jest ona prezentowana na terenie bardzo wielu placówek bibliotecznych w naszym kraju.
Laur zwycięstwa
Internauci pochylili czoła przed występującą w wydarzeniu w roli głównej książką „Broniewski. Miłość, wódka, polityka” Mariusza Urbanka (Wydawnictwo Iskry). Pozycja ta jest pierwszą kompletną, opartą na materiałach źródłowych biografią Władysława Broniewskiego, ukazującą jego skomplikowane losy, fascynacje oraz rozczarowania polityczne. - Po 1989 r. postać Władysława Broniewskiego uległa pewnemu zapomnieniu. W okresie schyłkowym PRL-u także już o nim nie pamiętano (zmarł przecież na początku lat 60-tych), inny był także gatunek ideologicznego oddziaływania aparatu partyjnego na społeczeństwo – mówił o książce dr hab. Jarosław Kłaczkow – Dopiero współcześnie, gdy od upadku komunizmu upłynęło już blisko jedno pokolenie (czas dłuższy niż istniała II RP) postać Broniewskiego doczekała się bardzo dobrego biografa. Urbanek, chłodno, z dużym dystansem, często cytując samego bohatera, przedstawia życie poety. Z kart książki dowiadujemy się odbrązowionej historii walk o granice II RP (w czasie których Broniewski wykazał się wielkim bohaterstwem) i dalsze etapy życia poety. Książka, opatrzona podtytułem "Miłość, wódka, polityka" jest trafnym i bardzo dobrym spojrzeniem autora na postać jednego z najwybitniejszych polskich poetów XX wieku – w dodatku nie będącego koniunkturalistą.
Serca internautów podbiła także pozycja „Powstanie i upadek starożytnego Egiptu” Toby`ego Wilkinsona (Wydawnictwo: Rebis), na którą okiem badacza spojrzał Roman Sidorski, kierownik działu naukowego, podkreślając, że to solidna synteza dziejów starożytnego Egiptu, stanowiąca jednocześnie pasjonującą lekturę w bardzo atrakcyjnej szacie graficznej.
Powyższe tytuły zostały również nagrodzone przez jury.
O tym, jak bardzo historia niebanalna może być wciągająca, przekonali się internauci, wybierając pozycję „Historie niedocenione” Ludwika Stommy (Wydawnictwo: Iskry), czyli drugi – po „Historiach przecenionych” – tom esejów znakomitego publicysty. Tym razem przeczytać możemy o wydarzeniach przełomowych dla dziejów świata, a jednak z różnych powodów dotąd pomijanych w historycznych opracowaniach.
Jury doceniło natomiast pozycję Wydawnictwa Iskry „Od Sasa do lasa” Janusza Tazbira. Autor, który jest pasjonatem różnego rodzaju falsyfikatów historyczno-literackich, powstających na przestrzeni dziejów, omawia rozwój badań nad polską kulturą i sarmackim obyczajem, z uwzględnieniem dzieł Kitowicza, Glogera, Łozińskiego czy Wasylewskiego. Prezentuje również autorów mu bliskich (m.in. Potockiego, Rzewuskiego, Korzeniewskiego, Sienkiewicza) i ich dzieła, traktujące o polskich obyczajach XVIII i XIX stulecia.
- W polskim dyskursie politycznym ostatnich lat, przy częstym odwoływaniu się do historii, używa się opisu dawnej Rzeczypospolitej jako „państwa bez stosów" – mówi o książce dr hab. Jarosław Kłaczkow – Pojęcie to wyszło właśnie spod pióra znanego historyka czasów reformacji, prof. Janusza Tazbira. Jest on autorem szeregu prac, które na trwałe weszły do polskiej historiografii. Szczególnie tych, które dotyczą historii polskiego różnowierstwa. Prezentowany najnowszy zbiór jego tekstów przybliża czasy określane w naszej literaturze jako staropolskie. Ostatnia część odnosi się natomiast do XIX i XX wieku. Sam tytuł, trochę przekorny i nawiązujący do sarmackiego silva rerum, określa tematykę. Potencjalny czytelnik znajdzie tu bowiem artykuły dotyczące spraw wyznaniowych (np. "Palenie ksiąg heretyckich", "Edykt Zygmunta III Wazy wyganiający jezuitów"), społecznych i mało przypominanych ("Proces czarownic w Doruchowie"), poświęconych znanym postaciom ("Śmierć Kazimierza Pułaskiego"), jak i literaturze. Praca podzielona została na trzy bloki tematyczne. Bardzo ciekawy jest ostatni, zatytułowany „Moje ulubione lektury”. Znajdziemy tu stosunek autora do arcydzieła polskiej literatury, "Rękopisu znalezionego w Saragossie" autorstwa Jana Potockiego, czy jego szkice poświęcone postaciom Henryka Sienkiewicza i Marii Dąbrowskiej.
Walka o miano „Najlepszej książki historycznej” zimowej edycji konkursu „Historia zebrana” była niezwykle wyrównana, ale dzięki głosom tysięcy internautów i opiniom szacownego jury znamy już zwycięskie tytuły. Zapraszamy na stronę konkursową, www.historiazebrana.pl, gdzie można zapoznać się ze wszystkimi tytułami biorącymi udział w zmaganiach.