Kilkadziesiąt nowości wydawniczych - m.in. opowieści przygodowych i książek Young Adult, pozycji dla najmłodszych, starszych dzieci i młodzieży - rywalizowało o uznanie jurorów i internautów w konkursie i plebiscycie „Najlepsza książka dla młodych czytelników". Które książki staną się więc idealnym prezentem na Dzień Dziecka? Po które tytuły powinni sięgnąć wszyscy młodzi miłośnicy literatury?
Tegoroczni zwycięzcy
Najważniejszą spośród nagród - nagrodę główną jury - otrzymała powieść Sary Pennypacker Pax (Wydawnictwo iuvi). Publikacja ta otrzymała również nagrodę internautów w kategorii „dla młodzieży".
- Pax to literatura dziecięca najwyższej próby, to książka wygrywająca konfrontację z Małym Księciem, do którego jest porównywana - wyjaśnia Anna Szczurek.
- Książka Sary Pennypacker jest bowiem głębiej osadzona w rzeczywistości, nie tak odrealniona (czy nawet naiwna) jak dzieło Antoine de Saint-Exupery’ego. Prostota języka, porażająca szczerość i bezpośredniość sprawiają, że od książki tej nie sposób się oderwać. Ewokuje ona emocje trudne do opisania – ból miesza się tutaj z radością, a całość stanowi prawdziwe arcydzieło literatury dziecięcej, nad którym niejedną łzę uroni także poruszony dorosły.
Czytelnicy głosujący w tegorocznej edycji plebiscytu za najlepszą uznali Książkę, dzięki której pokochasz książki Francoize Boucher (Wydawnictwo Muchomor), która otrzymała również nagrodę internautów w kategorii „nie tylko tekst"- O tym, że Polacy nie czytają książek, wiemy wszyscy. Coroczne badania Biblioteki Narodowej rozwiewają w tej kwestii wszystkie wątpliwości. Książka Francoize Boucher może wydatnie wpłynąć na zmianę podejścia do książek, a przy okazji - poprawić statystyki - czytamy w uzasadnieniu wyboru.
Jak to możliwe? Przede wszystkim Książka, dzięki której pokochasz książki to pozycja pełna humoru. Boucher w dowcipny, lapidarny sposób prezentuje rozmaite powody, dla których warto czytać książki. Mówi o sprawach oczywistych, ale też o tych, które mogą się wydać naprawdę zaskakujące. Ale - co równie ważne - to książka znakomicie zaprojektowana, ozdobiona licznymi, prostymi i zabawnymi ilustracjami. Czyta się ją szybko - więc za jej sprawą można bardzo szybko dołączyć do grona osób, które w tym roku przeczytały przynajmniej jedną książkę!
Nie tylko tekst
Publikacja Francoize Boucher otrzymała również nagrodę czytelników w kategorii „Nie tylko tekst". Tymczasem jurorzy w tej kategorii wyróżnili publikację Jarosława Kaczmarka Suarez. Nigdy nie będziesz sam (Wydawnictwo Egmont)
- To opowieść skierowana przede wszystkim do dzieci, zwłaszcza do małych fanów piłki nożnej, którzy niekoniecznie na profesjonalnym boisku próbują swoich sił - omawia atuty publikacji Damian Kopeć. - Pokazuje w ciekawy sposób karierę chłopaka z odległego, niewielkiego Urugwaju. Dowodzi, że upór i ciężka praca mogą przynieść wspaniałe efekty. Śledzimy losy Luisa od okresu młodości do czasów współczesnych, rozkwitu jego kariery. Odwiedzamy kolejne ważne kluby, w których grał, poznajemy szczegóły szczególnie ważnych meczy, które rozgrywał. Przy okazji możemy dowiedzieć się czegoś ciekawego o krajach i miastach, z którymi związana była jego piłkarska droga. Wszystko to w bardzo przyjemnej, przykuwającej, uwagę niebanalnej formie - ciekawostki, układ graficzny, liczne fotografie i wyróżnienia istotnych fragmentów tekstu znakomicie uatrakcyjniają lekturę, czyniąc ją lekką i przyjemną.
Propozycje dla najmłodszych
Najmłodszym czytelnikom jurorzy polecili opowieść Tomasza Małkowskiego O Kamilu, który patrzy rękami (Wydawnictwo Adamada).
Tomasz Makowski przedstawia historię niewidomego chłopca, oswajając młodego czytelnika ze światem, w którym patrzy się rękami - czytamy w uzasadnieniu wyboru.
- Autor pokazuje, że niewidomi są takimi samymi ludźmi, jak osoby w pełni sprawne - i dotyczy to również dzieci. Poruszająca, pięknie ilustrowana książka powinna znaleźć się w każdej dziecięcej biblioteczce - nie tylko na półkach uczniów chodzących do szkół integracyjnych.
Najwięcej głosów internautów przypadło w tej kategorii książce Piraci z naszej ulicy Jonny'ego Duddle'a (Wydawnictwo Mamania). - Piraci z naszej ulicy są bajką - bajką z morałem - wyjaśnia Damian Kopeć.
- Bajką zabawnie napisaną i świetnie zilustrowaną przez rdzennego Walijczyka, Jonny’ego Duddle`a. Tekstu jest w książce proporcjonalnie niewiele, hasa w strofach po rysunkach lub ściska się w komiksowych dymkach. Uwagę przykuwają przede wszystkim duże, całostronicowe barwne ilustracje. Użyte kolory są mocno nasycone, detale - dopracowane, na ilustracjach grają światło i cienie. Można mówić o przerysowaniu sytuacji i postaci, okraszonym jednakże łagodnym, trochę ironicznym humorem. Lekturę urozmaicają nie tylko ilustracje, ale też kilka sprytnych pomysłów na układ książki. Autor chętnie korzysta z pomysłów stosowanych w komiksach, które nadają całości dynamikę.
Lektury dla starszych dzieci
Lekturą idealną dla dzieci nieco starszych okaże się z pewnością nagrodzona przez czytelników powieść Antoniny Kasprzak Nieja i ja (Wydawnictwo Bis)
- Historie z życia wzięte – ale ubarwione magią i ujęte w baśniowej konwencji – sprawiają, że podczas lektury młody czytelnik może odkryć codzienność w nieco piękniejszych barwach. Takie połączenie zastosowała w swojej zaskakującej i wciągającej już od pierwszych stron książce Nieja i ja debiutująca Antonina Kasprzak - mówi Magdalena Galiczek-Krempa.
- Nieja i ja to jedna z ciekawszych propozycji kierowanych do młodych czytelników, jakie w tym roku ukazały się na rynku wydawniczym. Dydaktyzm i ważne wartości przemycone zostały pod solidną warstwą zagadkowej fabuły i sensacyjnej akcji. Książka Antoniny Kasprzak to znakomity debiut, po którym czytelnikowi pozostaje jedynie niecierpliwie czekać na kolejne książki autorki.
Jurorzy jako idealną propozycję w tej kategorii wskazali Poradnik dla smoków. Żywienie i wychowanie ludzi Laurence Yep, Joanne Ryder (Wydawnictwo iuvi). - Książka składa się z piętnastu rozdziałów, z których każdy opatrzony jest cytatem pochodzącym z poradnika dla smoków dotyczącego wychowania ludzi. Między wierszami, między kolejnymi próbami „dotarcia się" dziewczynki i smoczycy, czytelnik pozna proste, choć uniwersalne prawdy: o mocy przyjaźni, wyrozumiałości, bezinteresowności, odpowiedzialności za siebie, swoje czyny i za inne istoty, wreszcie - o wybaczeniu i wyjściu poza własną strefę komfortu - recenzuje książkę Anna Szczurek.
- Publikacja ta mocą fantastyki i przygody pełni funkcję dydaktyczną – wychowuje do relacji, poświęcenia, kształtuje pozytywne postawy, a przy tym bawi i daje rozrywkę – to idealna propozycja dla młodszych czytelników. Ujrzenie innego oblicza smoków, znanych dotąd przede wszystkim z bestiaruszy albo z opowieści o potworach, z całą pewnością stanowić będzie cenną lekcję - tak kulturową, jak życiową. Każdy z nas wszak czasem jest człowiekiem, a czasem - potworem.
Książki dla młodzieży
Pośród propozycji dla nastolatków na szczególną uwagę - zdaniem jurorów - zasługuje Złotowidząca. Tom I. Ucieczka Rae Carson (Wydawnictwo Jaguar). Dlaczego?
- Autorka z dużą sprawnością buduje obraz powieściowego świata, nawiązując do burzliwego, bardzo ważnego okresu z historii Stanów Zjednoczonych, ale opowieść swą łącząc z elementami fantastyki, romansu i przygody - czytamy w uzasadnieniu wyboru.
- Powieść powinna zachwycić każdego nastolatka - jest odpowiednio wciągająca, a występujący w niej bohaterowie - wielowymiarowi i przekonujący.
Nie tylko dla młodych dorosłych
Od kilku lat w Polsce coraz większą popularność zdobywa nurt powieści young adult - a więc kierowanych do starszych nastolatków, tak zwanych „młodych dorosłych". Większość z nich powinna usatysfakcjonować zarówno nastolatków, jak i zdecydowanie starszych miłośników literatury.
Tak jest w przypadku nagrodzonej przez czytelników ogromnie wciągającej powieści Nerve Jeanne Ryan (Wydawnictwo Dolnośląskie), na podstawie której powstał kasowy film kinowy. Pewna nastolatka, Vee, bierze udział w internetowej grze, której uczestnicy za wykonanie każdego zadania otrzymują rozmaite nagrody. Rzecz w tym, że gracze zadania wykonywać muszą w świecie rzeczywistym, a twórcy gry o części z nich wydają się wiedzieć zdecydowanie zbyt dużo, nie pozwalając uczestnikom wycofać się z rozgrywki. Wciągająca fabuła i poruszenie niełatwego, lecz aktualnego tematu przenikania się wirtualnej rzeczywistości ze światem, który nas utacza, jak również dotknięcie problemu uzależnienia od technologii sprawiają, że Nerve to lektura ważna - nie tylko dla nastolatków.
Jurorzy z kolei wskazali powieść Claudii Grey Tysiąc odłamków ciebie (Wydawnictwo Jaguar). - Historia przedstawiona w książce zabiera czytelników w niezwykłą podroż, która zapewnia mnóstwo wrażeń - wyjaśnia w uzasadnieniu dokonanego wyboru czytelniczka, Monika Ciesielska.
- W tej książce jest wszystko, czego nastolatki szukają w literaturze - akcja, nieoczekiwane zwroty biegu wydarzeń i, oczywiście, gorący romans. Autorka stworzyła cudowną historię, która wciąga od pierwszej strony, a z każdą kolejną okazuje się jeszcze ciekawsza. Czytając Tysiąc odłamków ciebie, można zgłębić największą tajemnicę wszechświata - miłość. Uwagę przykuwa także świetnie zaprojektowana okładka.
To znakomita propozycja nie tylko dla wszystkich miłośników science fiction - dodaje Monika Ciesielska.
Przygoda przede wszystkim
Każdego miłośnika niezwykłych przygód zachwyci wyróżniona w tej kategorii przez jurorów powieść Marty H. Milewskiej Mietek, drużyna i piwnica, której nie ma (Wydawnictwo Dreams).
Jedno z osiedli wybudowanych w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku. Wszechobecna szarość, identyczne mieszkania, nuda?
Okazuje się, że nic bardziej mylnego. To właśnie w takiej scenerii niejedną tajemnicę zgłębiać będą bohaterowie powieści Marty H. Milewskiej - między innymi członkowie tutejszej amatorskiej drużyny piłkarskiej, jej samozwańczy trener - Mietek oraz Amelka - głucha dziewczynka, która uczy chłopców, że dziewczyny również mogą świetnie grać w piłkę, a o swoje marzenia warto walczyć z największym zaangażowaniem. Wbrew pozorom, książka Marty H. Milewskiej nie jest lekturą tylko dla młodych miłośników piłki nożnej, choć wielu z nich powieść ta przekonać może, że czytanie książek to niezwykła przygoda.
Czytelnicy jako najlepszą powieść przygodową wskazali publikację Brandona Sandersona Alcatraz kontra bibliotekarze. Piasek Raszida (Wydawnictwo iuvi). - Moją uwagę zwrócił już sam sposób prowadzenia narracji, opowiadania tej historii - wyjaśnia autorka bloga „Tysiąc żyć czytelnika". Jest naprawdę niezwykły, czułam się, jakbym mogła usiąść na chwilę i zamiast zatracić się w lekturze – porozmawiać z autorem. Wiele lat zastanawiałam się, o czym myśli autor podczas pisania poszczególnych scen. Czy przychodzi mu to z łatwością, czy są jakieś rzeczy, na które zwraca szczególną uwagę. Piasek Raszida zawiera odpowiedzi na wiele spośród tych pytań.
Książka Sandersona to wielka przygoda, ogromne poczucie humoru i tajniki świata pisarzy oraz ich warsztatu. Czy można chcieć więcej?
Opowiadania i opowieści
Wszyscy kochamy bajki i baśnie, z rozrzewnieniem wspominamy historie, które rodzice opowiadali nam na dobranoc. Autorzy nagrodzonych w tej kategorii książek podeszli do konwencji baśni w sposób nietuzinkowy.
Uczyniła tak Dorota Schrammek, nagrodzona przez jurorów za publikację Skarpetkowy potwór (Wydawnictwo Alegoria).
W opowiadaniach Doroty Schrammek znajdziemy wiele uczuć i emocji – od tych negatywnych i często gwałtownych: złości, gniewu czy smutku, aż do tych pozytywnych – radości, szczęścia, poczucia bezpieczeństwa i bliskości. Emocje te wyrażają nie tylko dzieci, główni bohaterowie opowiadań, ale także dorośli. Dzięki tak zaprezentowanym bohaterom czytelnik dostrzega w tych opowieściach sporo sytuacji z własnego życia. Maluch widzi, że nie tylko on miewa gorsze chwile, ale zdenerwowanie mamy może mieć swoje uzasadnienie w jego nieposłuszeństwie. Dorota Schrammek nikogo nie faworyzuje, nikomu nie daje taryfy ulgowej. Zaprezentowani bohaterowie wydają się ludźmi z krwi i kości, a nie papierowymi postaciami – jak niestety często bywa w uładzonych opowiastkach dla najmłodszych.
Najwięcej głosów czytelników przypadło Magikowi Moniki Kacak (Oficyna Wydawnicza Impuls).
- Monika Kacak naprawdę pisze „językiem serca” (zwrot zaczerpnięty z okładki książki) o bardzo istotnych wartościach w życiu każdego człowieka: miłości, przyjaźni, tolerancji, wierze, nadziei - podkreśla recenzent portalu sztukater.pl
- Jej publikacja stanowi pewien pomost między światem dziecka i dorosłego, które mają przecież wiele wspólnych elementów. Autorka stara się pokazać czytelnikom, że oba te światy powinny wzajemnie się wspierać, czerpiąc ze swoich indywidualnych, a tym samym różnych doświadczeń. Podczas lektury można dostrzec osobiste i emocjonalne zaangażowanie autorki w podejmowany temat. Wrażenie to wzmacnia poniekąd narracja pierwszoosobowa, jak i również „wulkan” uczuć, który „wybucha” na kolejnych stronnicach tej wyjątkowej książeczki.
Niełatwe tematy...
...obecne są na przykład w nagrodzonej przez internautów powieści Tamsyn Murray Drugie bicie serca (Wydawnictwo Zielona Sowa).
- Jak najwcześniej powinniśmy uwrażliwiać szczególnie młodych ludzi na problematykę transplantologii. To trudny temat, ale niezwykle potrzebny - zwłaszcza w Polsce - podkreśla Martyna Wojciechowska.
- I taka jest rola tej książki, która w przystępnej formie powieści o nastolatkach pozwala oswoić to zagadnienie. Ważna i poruszająca historia. Polecam - dodaje podróżniczka.
Czy może być lepsza rekomendacja?
Jurorzy wśród książek dotykających spraw trudnych wyróżnili Małego miliardera Davida Walliamsa (Dom Wydawniczy Mała Kurka)
Już od pierwszych stron książki David Walliams wprost nakreśla podejmowany w opowieści problem. Chodzi oczywiście o to, że nie wszystko można kupić. Owszem, dobra materialne, wystawne życie ponad stan, szastanie i wyrzucanie pieniędzy w błoto – nawet dosłownie – to wszystko domena współczesnych dorobkiewiczów. Jednak nawet i ci ze szczytu listy najbogatszych ludzi na ziemi nie mogą kupić za pieniądze szczerych i bezinteresownych uczuć drugiego człowieka – miłości, przyjaźni, szczerości czy gotowości do poświęcenia.
- Mały miliarder to kolejna mądra książka Davida Walliamsa, która uświadomi i udowodni młodym odbiorcom, że, jak mówi stare porzekadło, pieniądze szczęścia – przynajmniej tego prawdziwego – nie dają - wyjaśnia Magalena Galiczek-Krempa.
- Dzięki Małemu miliarderowi czytelnicy mogą także wyciągnąć wniosek, że często warto mieć mniej, by móc dążyć do wyższych, ambitniejszych celów. Gdy ma się podane wszystko na tacy – może prowadzi się życie wygodne, ale najczęściej jest ono bezproduktywne, nudne i samotne.
Książki edukacyjne
Jako książka edukacyjna - zdaniem internautów - najlepiej sprawdzi się Wombat Maksymilian i misja na dachu świata Marcina Kozioła (Edipresse Książki).
- Jak wzbudzić w dziecku ciekawość podróżnika i pokazać mu, że odkrywanie ciekawostek o różnych zakątkach świata może być fascynującą przygodą? Maksymilian Wombat doskonale to wie - mówi Monika Witczak.
- Jeśli istnieje idealna książka podróżnicza dla młodszych dzieci, to jest to właśnie opowieść o podróży wombata Maksymiliana. Książka jest bardzo ładnie wydana: twardą oprawę i kredowy papier zdobią ładne ilustracje oraz zdjęcia autora - Marcina Kozła. Duża i prosta czcionka ze sporą interlinią jest świetnie dobrana do potrzeb małych czytelników, którzy dopiero uczą się czytać. Prosty i przystępny język sprawia, że każde dziecko zrozumie, o czym opowiada Maksymilian. Bardziej szczegółowe informacje są podane na wyróżnionych stronach, dzięki czemu łatwiej je później odnaleźć i przyswoić. Niewątpliwie ogromną zaletą książki jest też jej multimedialność. Na kartach opowieści można znaleźć kody, które należy wpisać na odpowiedniej stronie internetowej lub zeskanować w aplikacji na smartfonie, dzięki czemu uzyskać można dostęp do dodatkowych materiałów multimedialnych.
Jurorzy natomiast docenili Opowieści o Czujątkach. Ćwiczenia z empatii dla dzieci i... dorosłych Joanny Bogdał-Borkowskiej (Oficyna Wydawnicza Impuls).
- Wszyscy mamy tendencje do oceniania uczuć (własnych i cudzych) - wyjaśnia dr Kalina Beluch.
- Jedne z nich uważamy za dobre (na przykład radość). Od tych uważanych za złe uciekamy jak od zarazy. Co gorsza, uczymy dzieci tego podziału. Karzemy je za złość, nie umiemy sobie poradzić ze smutkiem malucha. Jednak trudne emocje mają także swoją jasną stronę. Wstyd i gniew bronią naszych granic. Strach powstrzymuje przed wikłaniem się w niebezpieczne sytuacje. Smutek czyni nas pełnymi ludźmi, wzbogaca wewnętrznie.
Oswoić trudne emocje pomaga dzieciom, a także niejednemu dorosłemu, książka o Czujątkach. Bohaterowie zamieszczonych tu opowieści muszą się zmierzyć ze smutkiem, złością, lękiem, wstydem, brakiem odwagi do spełnienia marzeń. Zawsze dochodzi do happy endu, ale nie jest łatwo - jak w realnym życiu. Chyba nieprzypadkowo osoby przedstawione na kartkach udają się w podróże. To podwójna podróż - nie tylko przed siebie, ale i w głąb siebie. Stopniowe oswajanie tego, co trudne. Dochodzenie do wewnętrznego spokoju i akceptacji kłopotliwych uczuć.
Nagrodzone w plebiscycie "Najlepsza książka dla młodych czytelników" tytuły prezentowane są na stronie internetowej www.ksiazkamlodych.pl Tam też można znaleźć więcej informacji o poszczególnych książkach.
REKLAMA
