Jerzy Stuhr nie żyje. Zmarła kolejna ikona polskiego kina

Data: 2024-07-09 11:21:24 | aktualizacja: 2024-07-09 11:40:08 | Ten artykuł przeczytasz w 6 min. Autor: Piotr Piekarski
udostępnij Tweet

Jerzy Stuhr, aktor teatralny, dubbingowy i filmowy, reżyser i scenarzysta zmarł 9 lipca 2024. Wiadomość tę potwierdził jego syn, Maciej, również aktor. 

Jerzy Stuhr, aktor i autor książek
fot. Silar /  CC BY-SA 4.0  / Wikimedia Commons

We wtorek, 9 lipca 2024 r. poinformowano o śmierci Jerzego Stuhra, jednej z największych gwiazd polskiego kina. Aktor znany m.in. z Seksmisji zmarł w wieku 77 lat.

Nie żyje Jerzy Stuhr – aktor i autor książek

Jerzy Stuhr urodził się 18 kwietnia 1947 w Krakowie. Z tym miastem związany był przez całe swoje życie. 

Jerzy Stuhr był jednym z najpopularniejszych polskich aktorów. Był też aktorem bardzo wszechstronnym. Zdobył Polską Nagrodę Filmową za rolę drugoplanową w filmie Persona non grata, otrzymał też wyróżnienie specjalne za całokształt twórczości. 

Jerzy Stuhr wykształcił liczne pokolenia polskich aktorów. Przez ponad dziesięć lat był rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. 

Jerzy Stuhr zadebiutował jako aktor w Teatrze Starym w Krakowie - zagrał Belzebuba w adaptacji Dziadów Adama Mickiewicza. Występował też z wielu interesujących spektaklach teatralnych – między innymi Wiśniowym sadzie. Po raz pierwszy w filmie pojawił się jako statysta w produkcji Milion za Laurę w reżyserii Hieronima Przybyła w 1971 roku.  Później występował w epizodach w filmach Żuławskiego, Gruzy czy Antoniego Krauze. Wziął udział w zdjęciach próbnych do filmu Człowiek z marmuru Andrzeja Wajdy, jednak ostatecznie nie pojawił się na ekranie. 

Wielką szansą dla Stuhra okazało się wcielenie w postać Antoniego Gralaka w filmie Spokój w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego. Grał tam młodego człowieka, który po latach więzienia chce na nowo ułożyć sobie życie. U Kieślowskiego zagrał także w filmach Blizna oraz Amator – tu wcielił się w główną rolę. Ogromną popularność przyniosły mu role w Wodzireju w reżyserii Feliksa Falka oraz Seansie Sławomira Idziaka. Doceniono również jego kreację w „Bez znieczulenia” Andrzeja Wajdy. Największa jednak popularność przyszła wraz z rolą Maksa Paradysa w „Seksmisji” Juliusza Machulskiego

To wówczas odkryto ogromny potencjał komediowy Stuhra. Z Juliuszem Machulskim aktor współpracował także między innymi przy filmach Kingsajz, Dekalog X oraz Obywatel Piszczyk.

Współpraca z Kieślowskim również bardzo mocno wpłynęła na Jerzego Stuhra. To dzięki niemu zainteresował się kinem, które porusza ważne społecznie problemy. Popularność sprawiła, że aktor miał także okazję sprawdzić się w roli reżysera. Ważną produkcją w jego dorobku reżyserskim okazał się Spis cudzołożnic na podstawie powieści Jerzego Pilcha. Stuhr sam stworzył scenariusz produkcji. W przypadku filmu Duże zwierzę Stuhr wykorzystał scenariusz Krzysztofa Kieślowskiego, oparty na opowiadaniu Wielbłąd cenionego pisarza Kazimierza Orłosia. Jerzy Stuhr wcielił się w główną rolę – cenionego obywatela, pracownika banku, który pewnego dnia zaczyna przechadzać się po ulicach miasteczka z wielbłądem. Powoduje to ogromny opór i protesty ze strony okolicznych mieszkańców. 

W latach 80. XX wieku Stuhr wystawiał przedstawienia teatralne we Włoszech. To wówczas po raz pierwszy wcielił się w rolę Kontrabasisty w monodramie Patricka Süskinda, autora Pachnidła. W latach 90., a później dwutysięcznych Jerzy Stuhr pełnił funkcję rektora PWST w Krakowie. 

Najmłodsi widzowie pokochali Stuhra po tym, jak użyczył swojemu głosu Osłu w animacji Shrek. Aktor otrzymał później Order Uśmiechu i został członkiem jego kapituły. Starsi kinomani doskonale pamiętają inne wielkie komediowe hity Stuhra – Kilera oraz Kiler-ów 2-óch, również w reżyserii Juliusza Machulskiego. Dorośli widzowie pamiętają też Stuhra z rolli dubbingowej w przygodowej grze Larry, do której głos podkładała również Katarzyna Figura. Aktor wcielił się w postać życiowego nieudacznika, który wciąż bezskutecznie próbował uwodzić kolejne kobiety. 

W 1988 roku Jerzy Stuhr przeszedł zawał serca, o czym napisał w książce Sercowa choroba, czyli moje życie w sztuce. Cierpiał na nowotwór w krtani, w 2020 roku doznał udaru mózgu. Historię swojej rodziny opisał w książce Stuhrowie

Jerzy Stuhr był także ważną postacią na rynku książki. Prócz wspomnianych publikacji ukazały się także książki Ucieczka do przodu! Jerzy Stuhr od A do Z w wywiadach Marii Malatyńskiej, Tak sobie myślę – dziennik czasu choroby, Obywatel Stuhr - wywiad-rzeka z Jerzym i Maciejem Stuhrami, przeprowadzony przez Ewę Winnicką, Ja kontra bas – opowieść o życiu Stuhra w kontekście wystawianego przez aktora znakomitego monodramu Kontrabasista, Bieg po linie – kolejna rozmowa Marii Malatyńskiej z pisarzem, a także książka dla dzieci Kto tam zerka na Kacperka, napisana wspólnie z Marianną Bończą-Stuhr, córką aktora.

Jedną z ostatnich książek Stuhra był zbiór rozmów z ks. Andrzejem Lutrem Myśmy się uodpornili. 

    Tagi: film, aktualności kinowe,

    REKLAMA

    Zobacz także

    Musisz być zalogowany, aby komentować. Zaloguj się lub załóż konto, jeżeli jeszcze go nie posiadasz.

    Książka
    Tak sobie myślę...
    Jerzy Stuhr7
    Okładka książki - Tak sobie myślę...

    Gdy jesienią 2011 roku pojawiła się informacja o poważnej chorobie Jerzego Stuhra, cała Polska wstrzymała oddech. Uwielbiany przez publiczność aktor rozpoczął...

    dodaj do biblioteczki
    Reklamy
    Recenzje miesiąca
    Srebrny łańcuszek
    Edward Łysiak ;
    Srebrny łańcuszek
    Katar duszy
    Joanna Bartoń
    Katar duszy
    Dziadek
    Rafał Junosza Piotrowski
     Dziadek
    Klubowe dziewczyny 2
    Ewa Hansen ;
    Klubowe dziewczyny 2
    Egzamin na ojca
    Danka Braun ;
    Egzamin na ojca
    Cień bogów
    John Gwynne
    Cień bogów
    Wstydu za grosz
    Zuzanna Orlińska
    Wstydu za grosz
    Jak ograłem PRL. Na scenie
    Witek Łukaszewski
    Jak ograłem PRL. Na scenie
    Pokaż wszystkie recenzje