Jak lalka. Fragment książki „Diamentowy plac" Merce Rodoredy

Quimet uznał, że chłopcu potrzebne są powietrze i szosa; dość już tarasu, galerii i ogródka babci. Zrobił z drewna coś w rodzaju kołyski i przytwierdził ją do motoru. Chłopczyka, kilkumiesięczne niemowlę, chwytał jak pakunek i przywiązywał do tej kołyski; zabierał też butelkę ze smoczkiem. Kiedy patrzyłam, jak się oddalają, miałam wrażenie, że nigdy więcej ich nie zobaczę. Pani Enriqueta mówiła: Quimet może i jest oszczędny w wyrażaniu uczuć, ale widać, że dziecko kocha do szaleństwa. Jednak to, co robi, w głowie się nie mieści. A ja, kiedy odjeżdżali, otwierałam balkon od ulicy, żeby usłyszeć warkot motoru, jak już będą wracać. Quimet wyjmował chłopca z drewnianej kołyski, prawie zawsze śpiącego, wbiegał po schodach, przeskakując stopnie, i wręczał mi go: masz, jest pełen zdrowia i wiatru. Będzie spał bez przerwy osiem dni.

Minęło półtora roku, dokładnie półtora roku od jego narodzin, a tu niespodzianka! Znów zaszłam.

Bardzo ciężko przechodziłam tę ciążę, chorowałam, czułam się jak zbity pies. Quimet czasem przeciągał mi palcem pod oczami i mówił: fiołki... fiołki... będzie dziewczynka. Dużo nerwów kosztowały mnie te ich wyprawy motorem, ale pani Enriqueta radziła, żebym się wzięła w garść, bo jak będę wszystkim się przejmować, to dziecko, które powstaje w brzuchu, ułoży się odwrotnie i trzeba będzie wyciągać je ze mnie kleszczami. A Quimet dowcipkował, że pewnie znów złamię w łóżku kolumienkę, a gdyby tak się stało, nową trzeba będzie wzmocnić od środka żelazem, a to kosztuje. I że ludzie nie mają pojęcia, jakie kosz- ty pociąga za sobą taki bal na Diamentowym placu. On tak tańczy i tańczy, i końca tego balu nie widać. Fiołki... Nad noskiem Colomety rozkwitły dwa fiolety. Fiołki... fiołki...

Urodziła się dziewczynka i daliśmy jej na imię Rita. Niewiele brakowało, a przypłaciłabym ten poród życiem; krew lała się ze mnie strumieniami i nie dało się jej zatrzymać. Antoni był zazdrosny o dziewczynkę; nie można było na chwilę spuścić go z oka. Któregoś dnia wlazł na stołek obok kołyski i próbował wetknąć jej zabawkę, bąka, do buzi; kiedy się zorientowałam, co się dzieje, mała ledwo żyła; z główką w kształcie kokosa wyglądała jak kociątko. Wtedy po raz pierwszy Antoni dostał ode mnie lanie i jeszcze trzy godziny później zalewali się łzami, i on, i dziewczynka; oboje zasmarkani, wyglądali jak kupa nieszczęścia. Antoni, kiedy go biłam, malutki jak koreczek, kopał mnie po nogach z całą wściekłością, na jaką go było stać, aż upadł na pupę. Nigdy nikt nie patrzył na mnie z taką nienawiścią jak ten zbity malec. A kiedy przychodzili Cintet i Mateu, Mateu z Griseldą i córką, i ktoś z nich pochwalił Ritę, że taka ładna, mały natychmiast biegł do kołyski i wspinał się, żeby ją bić i ciągnąć za włosy. Macie już to, czego jeszcze brakowało dziewczynie od gołębi, mówiła Griselda, z córką na kolanach, ładną dziewczynką, która nie umiała się śmiać. Griseldę trudno opisać: miała jasną cerę, a wysoko na policzkach trochę piegów, i spokojne oczy w kolorze mięty.

Wąska w pasie. Jakby cała z jedwabiu. Latem w wiśniowej sukni. Jak lalka. Mało się odzywała. Mateu tak na nią patrzył, że aż się rozpływał od tego patrzenia... tyle lat jesteśmy małżeństwem... trudno uwierzyć... A Quimet powtarzał, fiołki. Popatrzcie, jakie fiołki... Colometka, wioletka. Chodziło mu o to, że po urodzeniu dziewczynki te sińce, które miałam pod oczami w czasie ciąży, nie znikły.

Żeby zająć czymś uwagę chłopca zazdrosnego o Ritę, Quimet kupił mu rewolwer z prawdziwego niklu, z cynglem, pif! paf!, i drewnianą pałkę. Będziesz mógł straszyć babcię, podpowiadał; jak tu przyjdzie, to wal i strzelaj! A chodziło o to, że Quimet był wściekły na matkę, bo namawiała chłopca, żeby nie jeździł z nim motorem, że niby kręci mu się w głowie. Matka chce z niego zrobić dziewczynkę, coś jej się ubzdurało, jakieś staroświeckie przesądy, do czego to podobne. A kiedy chłopiec usłyszał, jak Quimet skarży się na ból w nodze, zaczął udawać, że kuleje. Przez pewien czas Quimet jakby o tym bólu zapomniał, ale kiedy urodziłam Ritę, znów zaczął: tej nocy strasznie mnie paliło, nie słyszałaś, jak jęczałem? A chłopcu tylko tego było trzeba. Skarżył się, że go boli noga, kiedy nie chciał jeść. Rzucał talerzem z zupą i rozparty na krześle niczym sędzia za pulpitem, stukał widelcem, żeby mu przynieść wątrobowe koreczki, jego ulubione danie, ale kiedy nie miał apetytu, one też lądowały na podłodze. A kiedy odwiedzała mnie pani Enriqueta albo matka Quimeta, stawał przed nimi z rewolwerem, gotów je zastrzelić. A jak któregoś dnia pani Enriqueta udała, że rzeczywiście pada martwa, chłopcu tak się to spodobało, że ciągle ją zabijał i musiałyśmy zamknąć go na galerii, żeby sobie spokojnie pogadać.