Historia Zebrana 2021 - oto najlepsze książki historyczne pierwszego półrocza!

Za najlepsze publikacje historyczne I półrocza 2021 roku jurorzy uznali książki: Henryk Sławik 1894–1944. Biografia socjalisty (IPN), Podręcznik do inwentaryzacji polskich cmentarzy i nagrobków poza granicami kraju (Instytut Polonika), Walki powietrzne w obrazach (IPN). Z kolei w głosowaniu internautów zwyciężyły: Wojna lekarzy Hitlera (Agora), Piłsudski między Stalinem a Hitlerem (Bellona), Puste krzesła. Historie Żydów ze Śląska (Azory). Gratulujemy!

Plebiscyt na najlepszą książkę historyczną Historia Zebrana organizowany jest przez redakcje Histmag.org i Granice.pl. Najlepsze książki wyłaniane są w trzech kategoriach przez internautów (oddano blisko 2 tysięcy głosów potwierdzanych za pośrednictwem telefonu komórkowego, co zwiększa wiarygodność wyników głosowania) oraz jurorów, którymi są dziennikarze, naukowcy i doświadczeni recenzenci książek.

W rolach głównych

Publikacje, których głównym bohaterem jest konkretny człowiek lub niewielka grupa niezwykłych ludzi, postaci historycznych, tworzących historię lub doświadczonych nią. Biografie i wspomnienia.

Jurorzy w tej kategorii zdecydowali się wyróżnić książkę Tomasza Kurpierza Henryk Sławik 1894–1944. Biografia socjalisty, wydaną przez Instytut Pamięci Narodowej.

– Biografia bohatera. Taki tytuł właściwie powinna nosić książka Tomasza Kurpierza przywracająca pełną, książkową pamięć o jednym ze Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, polskim patriocie Henryku Sławiku. Ideowo związany z Polską Partią Socjalistyczną, działał w jej szeregach przez cały okres międzywojenny. Okres wojny to ostatni etap życia Sławika. Etap, który uczynił go znanym ze względu na typ wykonywanej działalności. Działając na terenie Węgier w polskim komitecie i współpracując z przyjacielem Polski i Polaków Jozefem Antallem stworzył sieć pomocy polskim i żydowskim uchodźcom. Działalność ta kosztowała go życie – po zajęciu Węgier przez III Rzeszę został aresztowany i stracony w sierpniu 1944 r. Książka jest pełną biografią Sławika opartą o liczne źródła archiwalne (polskie, węgierskie i amerykańskie), napisaną w sposób wyważony i obiektywny. Autor nie pisze hagiografii, ale przedstawia życie zwykłego człowieka, który w tym złym, ciemnym czasie, jakim była II wojna, okazał człowieczeństwo i zwykłą cywilną odwagę, o którą zawsze najtrudniej – opowiada o zwycięskiej publikacji prof. Jarosław Kłaczkow, juror plebiscytu.

Głosami internautów wygrała w tej kategorii publikacja Bartosza T. Wielińskiego Wojna lekarzy Hitlera, wydana przez Wydawnictwo Agora.

– Bartosz T. Wieliński w publikacji Wojna lekarzy Hitlera przedstawia prawdziwe oblicze lekarzy III Rzeszy. Eugenika, eksperymenty na ludziach i ludobójstwo - to tylko niektóre z ich grzechów, które obficie opisuje autor. Dzieje kluczowych postaci nazistowskiego środowiska medycznego czyta się z zapartym tchem, co rusz przecierając oczy ze zdumienia i przerażenia ich zbrodniczą działalnością. Całość stanowi świetnie napisaną i udokumentowaną publikację. Tragiczna historia w połączeniu z niezwykle plastycznym sposobem przekazania sprawia, że książka na długo pozostaje w pamięci – opowiada o nagrodzonej książce Magdalena Mikrut–Majeranek, z-ca redaktora naczelnego Histmag.org i członkini jury plebiscytu.

Okiem badacza

Książki historyczne, wyposażone w aparat naukowy, przeznaczone przede wszystkim dla historyków - zawodowców lub pasjonatów danego tematu.

Jurorzy zdecydowali się w tej kategorii nagrodzić publikację Anny Sylwii Czyż i Bartłomieja Gutowskiego Podręcznik do inwentaryzacji polskich cmentarzy i nagrobków poza granicami kraju, wydaną nakładem Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.

– Takich książek jest za mało, a zdecydowanie ich potrzebujemy! W Polsce nie brakuje "strażników pamięci" – ludzi zafascynowanych historią, chcących poznawać i pielęgnować świadectwa przeszłości dla przyszłych pokoleń. Świetnie przygotowany i bogato ilustrowany Podręcznik do inwentaryzacji polskich cmentarzy i nagrobków poza granicami kraju w swoim zakresie merytorycznym dostarcza im odpowiedniego zaplecza wiedzy oraz informacji, jak pracować w sposób poprawny metodologicznie. Edukowanie chętnych do pracy pasjonatów jest w najlepszym interesie polskich historyków i polskiego dziedzictwa. Dziękujemy i prosimy o więcej! – zachwyca się zwycięską publikacją Mateusz Balcerkiewicz, redaktor naczelny portal Histmag.org, juror plebiscytu.

Głosami internautów w tej kategorii zwyciężała pozycja Piłsudski między Stalinem a Hitlerem Krzysztofa Grzegorza Raka, wydana przez Bellonę.

– Krzysztof Rak w monumentalnej, bo liczącej przeszło tysiąc stron, publikacji Piłsudski między Stalinem a Hitlerem dokonuje złożonej analizy stosunków zagranicznych oraz kreśli obraz gry politycznej prowadzonej przez Piłsudskiego ze Stalinem i Hitlerem. Książka stanowi efekt wieloletniej pracy, a autor rozważa różne scenariusze możliwych rozwiązań i ze znawstwem przybliża niuanse wielkiej polityki. To świetnie napisana i udokumentowana książka, która powinna być obowiązkową lekturą na studiach historycznych – podsumowuje Magdalena Mikrut-Majeranek.

Historia niebanalna

Książki ujmujące tematy historyczne w sposób nietuzinkowy, szczególnie interesujący, pozostające na styku literatury, publikacji naukowej czy wspomnień, publikacje popularyzujące wiedzę historyczną, książki, które nie mieszczą się w powyższych kategoriach.

Nagrodę jury w tej kategorii otrzymał album Piotra Górki Walki powietrzne w obrazach, wydany przez IPN.

– Walki powietrzne w obrazach należy docenić tak ze względu na wartość artystyczną, jak i dbałość o historyczne detale prac. Obrazom cały czas towarzyszy słowo autora, który to przybliża stojącą za nimi historię, to znów opowiada o kulisach ich powstawania. Wieloletnią, pełną pasji pracę Piotra Górki docenili sami lotnicy, których dokonania przedstawia, co jest chyba najlepszą rekomendacją – opowiada Mateusz Balcerkiewicz.

Najwięcej głosów wśród internautów zebrała książka Leszka Jodlińskiego Puste krzesła. Historie Żydów ze Śląska (Wydawnictwo Azory).

– Czytałam z wielkim szacunkiem dla rodzin opisywanych, ich losów bolesnych. Tematyka bardzo trudna, jednak poruszana z wielką delikatnością, wrażliwością. Trzeba wielkiej odwagi, żeby podjąć takie bolesne tematy i dotknąć ich na wskroś. Autor dokonał tego. Pisze językiem eleganckim, bogatym w środki literackie. I niech takie losy już nigdy się nie wydarzą – uzasadnia swój wybór Agnieszka Dłociok, internautka biorąca udział w plebiscycie. 

Zwycięzcom jeszcze raz serdecznie gratulujemy! Więcej informacji o nagrodzonych publikacjach można znaleźć na stronie plebiscytu: historiazebrana.pl

Kolejne głosowanie „Historii Zebranej” rozpocznie się w grudniu – internauci oraz jurorzy wybiorą wtedy najlepsze książki II półrocza 2021 roku. Następnie spośród zwycięzców edycji półrocznych wyłonimy najlepsze książki całego 2021 roku!