Listę 11 polskich miast, oficjalnie zakwalifikowanych do konkursu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016, ogłosił minister kultury Bogdan Zdrojewski. Są to: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Lublin, Łódź, Poznań, Toruń, Szczecin, Warszawa i Wrocław.
Nabór aplikacji do konkursu zakończył się 30 sierpnia. "Wszystkie złożone wnioski są na bardzo wysokim poziomie, spełniają wszelkie oczekiwania stawiane przez organizatorów konkursu, zawierają te elementy, które powinny zawierać: opis projektu, hasło, budżet, źródła pokrycia wydatków" - mówił podczas poniedziałkowej konferencji prasowej Zdrojewski.
Zwrócił uwagę, że wnioski są też bardzo zróżnicowane. "Wśród złożonych aplikacji są te bardzo rozbudowane i te maksymalnie skompensowane. Najlżejszy wniosek waży zaledwie 0,54 kg, najcięższy - prawie 3 kg, najmniejszy objętościowo ma 110 stron, najbardziej obszerny - prawie 400" - mówił Zdrojewski. Łączna kwota zadeklarowana przez wszystkie miasta przeznaczona na to, aby otrzymać tytuł w 2016 roku, to prawie 2 mld złotych na rozmaite inwestycje w kulturę.
Minister podkreślił, że cieszy go "zmiana świadomościowa" w podejściu do kultury kandydatów to tytułu ESK 2016. "We wszystkich wnioskach podkreślane jest - co jest absolutną nowością - że kultura jest źródłem rozwoju nie tylko gospodarczego, ale też jednym z najważniejszych znaków jakościowych (...) Kulturę traktuje się jako +dźwignię do rozwoju+" - ocenił.
Na 12-13 października zaplanowano I etap konkursu, tzw. preselekcję, podczas której miasta kandydujące zaprezentuję oferty przed specjalnie powołaną komisją selekcyjną. W jej skład wchodzą eksperci mianowani przez instytucje europejskie. Rada UE, Komisja Europejska i Parlament Europejski wskazały po dwie osoby, a komitet regionów - jedną. Minister kultury wytypował sześć osób.
Lista ekspertów na razie jest objęta tajemnicą, ale - jak zapewnił minister - "szybko zostanie ujawniona". "Eksperci spotkają się w połowie października i nie będzie to tajne spotkanie. Zależało mi jednak bardzo na tym, by teraz eksperci mieli święty spokój - aby miasta nie naciskały na nich, uznając ich za swoich ewentualnych sprzymierzeńców" - tłumaczył.
Jak dodał, wybierając ekspertów szukał ludzi, którzy nie są związani z żadnym miastem startującym w konkursie, i mają doświadczenia pozwalające ocenić propozycje z różnych dziedzin kultury - zarówno festiwalowe, jak inwestycyjne. "Są to osoby powszechnie znane, o zróżnicowanych, ale sporych doświadczeniach" - zapewnił.
Miasta zakwalifikowane przez komisję do II etapu znajdą się na tzw. krótkiej liście; ma ona być ogłoszona 13 października.
Zdrojewski zaznaczył, że wystąpił z wnioskiem, by termin wyboru krótkiej listy mógł nastąpić w terminie późniejszym o około miesiąc. "Chodzi o to, by ten wybór nie dokonywał się podczas kampanii wyborczej, samorządowej. Nie chciałbym, aby wybór był obciążony tą walką. Prawdopodobnie jednak nie uda się przesunąć tego terminu, ponieważ nie jesteśmy sami. Razem z polskim miastem wybrane zostanie miasto z Hiszpanii, oni mają swoją procedurę, obie procedury powinny być zbieżne" - tłumaczył Zdrojewski.
Zapowiedział też dokonanie zmiany regulaminowej. "Minimalna liczba miast wybrana przez członków jury ma krótką listę to trzy, a nie dwa, jak ogłaszano wcześniej, maksymalnie sześć, a nie cztery" - poinformował.
W 2016 roku razem ze zwycięskim miastem w Polsce kulturalną stolicą Europy będzie też miasto w Hiszpanii. Tam również zakończono już nabór aplikacji do konkursu. Do rywalizacji o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016 w Hiszpanii zgłosiły się Alcala de Henares, Burgos, Caceres, Cordoba, Cuenca, Donostia - San Sebastian, Malaga, Murcia, Oviedo, Palma de Mallorca, Las Palmas de Gran Canaria, Pamplona, Santander, Segovia, Tarragona, Zaragoza. Miasta zakwalifikowane do II etapu Konkursu w Hiszpanii poznamy 29 września 2010 r.
