Chorwacki pisarz Miljenko Jergović za książkę Srda śpiewa o zmierzchu w Zielone Świątki odebrał w sobotę wieczorem Operze Wrocławskiej Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus. Nagrodę za przekład otrzymała Magdalena Petryńska. Również w sobotę podczas Międzynarodowego Festiwalu Kryminału poznaliśmy laureatów nagrody Wielkiego Kalibru.
- Wyłonienie siedmiu nominowanych w tym roku tytułów nie było trudne, ponieważ wszystkie są warte zauważenia, znakomite, wspaniałe, każda z nich to olbrzymia przygoda estetyczna i intelektualna – mówił prof. Zawada, juror Angelusa przed ogłoszeniem zwycięskiej książki. – Te książki same weszły do finału, każda jest inna, ale wszystkie należą do prozy artystycznej, która mierzy się ze współczesnością. Wybór był więc bardzo trudny.
Jurorów zachwyciła Srda śpiewa o zmierzchu w Zielone Świątki, opublikowana przez wydawnictwo Czarne. Opowieść o tajemniczej śmierci Srdy Kapurovej, dziewczynki, która żebrała na ulicach Zagrzebia. O tym co się wydarzyło opowiada pięć różnych osób – m.in. śledczy, nocny stróż z kostnicy, przechodzień. Tym samym opowiadają o Zagrzebiu, o jego mieszkańcach, o przyjezdnych, o uchodźcach z ogarniętych wojną Bałkanów. Śmierć Srdy obnaża prawdę o mieszkańcach Zagrzebia, Chorwacji, dawnej Jugosławii.
Nagrodę autorowi wręczyła przewodnicząca jury Natalia Gorbaniewska. Miljenko Jergović otrzymał statuetkę Angelusa autorstwa Ewy Rossano oraz czek na 150 tys. zł. Fundatorem Nagrody Angelus jest miasto Wrocław. Nagrodą 20 tys. złotych wyróżniono tłumaczkę zwycięskiej książki Magdalenę Petryńską. Nagrodę dla tłumacza ufundowała Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Angelusa Silesiusa z Wałbrzycha.
- Niestety nie mówię po polsku, nie spodziewałem się nagrody, dlatego nie przygotowałem żadnej mowy – mówił Miljenko Jergović. – Mam nadzieję, że nie rozczarujecie się, czytając moją książkę – dodał odbierając nagrodę.
O nagrodę w finale walczyło siedem książek – prócz zwycięskiej nominowano Historie ważne i nieważne Andrija Bondara, Saturna Jacka Dehnela, Wojnę i wojnę Laszlo Krasznahorkai, Włoskie szpilki Magdaleny Tulli, Drwala Michała Witkowskiego, List miłosny pismem klinowym Tomasa Zmeskala.
Literacka Nagroda Europy Środkowej została przyznana po raz siódmy. Jest to wyróżnienie dla pisarzy pochodzących z 21 krajów Europy Środkowej, którzy w swojej prozie podejmują tematy najistotniejsze dla współczesności, skłaniają do refleksji, pokazują bogactwo innych kultur.
Kryminały Wielkiego Kalibru
Ziarno prawdy to druga powieść kryminalna Zygmunta Miłoszewskiego. Za poprzednią – Uwikłanie (2007) – również otrzymał on Nagrodę Wielkiego Kalibru. Wyniki zostały ogłoszone podczas sobotniej Gali wręczenia Nagrody, stanowiącej główny punkt Międzynarodowego Festiwalu Kryminału.
Zwycięzca otrzymał z rąk Prezydenta Miasta Wrocławia nagrodę w wysokości 25 000 złotych. Odbierając ją, powiedział, że od teraz będzie się starać jeszcze bardziej, aby zaliczyć hat-tricka.
Przewodnicząca Jury, Janina Paradowska, powiedziała w laudacji, że coraz trudniej jest podejmować decyzję, ponieważ z roku na rok kryminały okazują się coraz lepsze. Wygrało Ziarno prawdy, ma bowiem dobrze zawiązaną i rozwiązaną intrygę osadzoną w ciekawych realiach.
W tym roku po raz pierwszy przyznano Nagrodę Wielkiego Kalibru Czytelników, która powędrowała do Jakuba Szamałka za jego debiutancką powieść Kiedy Atena odwraca wzrok. Nagrodę wręczył Grzegorz Gauden z Instytutu Książki.
Honorową Nagrodę Wielkiego Kalibru za całokształt twórczości w tym roku przyznano dwóm pisarkom: Anne Holt i Kathy Reichs. Holt najpierw pracowała jako dziennikarka w telewizji i młodszy prokurator policji w Oslo, a następnie prowadziła własną praktykę adwokacką. W latach 1996-1997 była ministrem sprawiedliwości w Norwegii. Jako pisarka debiutowała w 1993 roku. Ma w dorobku 15 książek, a jej powieści kryminalne cieszą się wielką popularnością, są filmowane i tłumaczone na ponad trzydzieści języków. Reichs jest przykładem autora, który łączy karierę naukową (antropologa sądowego) z literacką. Pracowała między innymi w Rwandzie po wyniszczającej wojnie domowej na zlecenie Międzynarodowego Trybunału Ds. Zbrodni w Rwandzie przy ONZ. Doglądała także prac w ramach Fundacji Antropologii w Gwatemali. Jest autorką bestsellerowej serii kryminałów z Temperance Brennan, na podstawie której powstał popularny serial „Kości”. Jej książki są tłumaczone na ponad trzydzieści języków.
W Jury Nagrody Wielkiego Kalibru zasiadali: Marcin Baran, Witold Bereś, Piotr Bratkowski, Marcin Maruta, prof. Zbigniew Mikołejko, Janina Paradowska, Marcin Sendecki oraz Grzegorz Sowula. Pozostali autorzy nominowani do Nagrody to: Mariusz Czubaj (Kołysanka dla mordercy), Wiktor Hagen (Długi weekend), Marek Harny (W imię zasad), Katarzyna Kwiatkowska (Zbrodnia w błękicie), Vincent V. Severski (Nielegalni), Jakub Szamałek (Kiedy Atena odwraca wzrok), Paweł Szlachetko (Wichrołak), Marcin Wroński (A na imię jej będzie Aniela).
