Nagroda Literacka Unii Europejskiej 2019
Niektórzy czekali na tę wojnę całe życie. Inni zdecydowali się walczyć, bo to sprawa rodzinnego honoru - ich dziadek także zginął za Ukrainę. Ktoś wyszedł po kłótni z domu, trzasnąwszy drzwiami, i już nie zdążył się pogodzić.
Gdy na wschodzie Ukrainy wybuchła wojna, chłopak Marty dostał wezwanie na front. Musiała szybko wejść w nową rolę - dziewczyny bohatera. A przecież Marta nie chce podzielić losu bohaterek wojny ojczyźnianej, które cierpliwie czekały na powrót mężów. Woli prowadzić takie życie jak dotychczas: malować usta, kupować krem na cellulit, publikować zdjęcia z wakacji w Tajlandii. Niechęć do oczekiwań stawianych przez patriarchalne społeczeństwo narasta w niej, aż w końcu - wybucha.
Za plecami to bezpruderyjna i zmysłowa powieść o wpływie, jaki wojna wywiera na mężczyzn i kobiety, na ich seksualność oraz role społeczne. Szyjan tworzy wielowymiarowy portret młodych Ukrainek i Ukraińców z całym bagażem współczesności, skomplikowanym stosunkiem do ojczyzny i tęsknotą za bezpieczniejszym i bardziej beztroskim światem.
,,Gdy chłopak Marty wyjeżdża do Donbasu, ona kolejno: płacze, upija się i masturbuje. Czy osoba niezależna i daleka od patriotycznych uniesień może odnaleźć się jako kobieta żołnierza? I czy musi? ,,Za plecami" to książka wściekła i obrazoburcza w najlepszym znaczeniu tego słowa." Emilia Dłużewska
,,Jest to powieść nie tylko świetna stylistycznie i dojrzała, lecz także bardzo ważna, ponieważ umieszcza Ukrainę w uniwersalnym ogólnoludzkim kontekście. Autorka przenosi wojnę z bezpiecznej przestrzeni ,,gdzieś daleko, na dzikim Wschodzie" w niepokojący obszar ,,tutaj, w naszej wspólnej Europie". Ponieważ ten konflikt naprawdę rozgrywa się tutaj, na naszym kontynencie, i dotyczy wszystkich Europejczyków." Jury Nagrody Literackiej Unii Europejskiej
Wydawnictwo: Czarne
Data wydania: 2023-06-14
Kategoria: Inne
ISBN:
Liczba stron: 440
Tytuł oryginału: Za spynoju
,,Za plecami" to ciekawa, chociaż nie łatwa w odbiorze lektura. Nie tylko ze względu na tematykę - w końcu porusza temat wojny na Ukrainie, ale również ze względu na to jak została ta książka napisana.
Autorka w niezwykły sposób opisuje przeżycia i przemyślenia Marty. Ten język jest piękny, chwilami poetycki ale i bardzo dosadny.
Marta nie chce wchodzić w rolę dziewczyny żołnierza, dziewczyny bohatera. Nie umie się odnaleźć w nowej sytuacji, wręcz przeciwnie, budzi się w niej złość. Nie chce wchodzić w przeznaczoną rolę. Nie chce spełniać oczekiwań innych. Książka jest pełna emocji. Pokazuje skomplikowany stosunek do ojczyzny i ,,obowiązku".
Ludzie chcą żyć normalnie, nawet wtedy gdy panuje wojna. Czują się winni, zagubieni, wściekli. Czują dużą sprzeczność uczuć.
Podobało mi się, że autorka otwarcie porusza różne tematy, nawet te określane jako tabu. To lektura warta lektury, skłaniająca do przemyśleń, co za tym idzie trudna. Ale może właśnie te trudne opowieści są najlepsze? Te które wypychają nas ze strefy komfortu i zmuszają do zastanowienia się nad różnymi kwestiami?
Przeczytane:2023-07-18, Ocena: 5, Przeczytałem, Przeczytaj tyle, ile masz wzrostu – edycja 2023, Insta challenge. Wyzwanie dla bookstagramerów 2023, Wyzwanie - wybrana przez siebie liczba książek w 2023 roku, 12 książek 2023, 26 książek 2023,
Wybuch wojny na wschodzie Ukrainy w 2014r. powoduje, iż chłopak Marty bez uprzedzenia jej zgłasza się na ochotnika. Marta musiała szybko wejść w nową rolę - dziewczyny bohatera. Nie chce jednak podzielić losu innych kobiet, która cierpliwie czekały, aż jej mężczyzna wróci z frontu. Chce żyć tak jak do tej pory.
,,Za plecami" to niełatwa, wielowymiarowa opowieść o cierpieniu i tęsknocie za bezpieczniejszym i bardziej beztroskim światem. Poznajemy przeżycia głównej bohaterki, jej punkt widzenia czy przemyślenia. Przyznaje, że początkowo ciężko było mi się w wgryźć w lekturę zwłaszcza, że natłok myśli bohaterki czy brak dialogów był przytłaczający. Momentami można się niestety pogubić.
Podczas lektury widzimy jak Marta nie chce wchodzić w nowe narzucone jej role takie jak dziewczyna żołnierza czy bohatera. Powodują jej złość i bunt. Czytelnik staje się świadkiem jej rozpaczy, zagubienia i poszukiwań ale i obserwatorem aktów fizjologicznych, których ilość jest znaczna.
To również bezpruderyjna i zmysłowa powieść o proteście ról czy modeli życia które narzuca wojna. Nie tylko tym którzy ją toczą ale i tym którzy się nią nie interesują. Nie brakuje tu żalu, frustracji czy wyparcia. Nie brakuje tu słów, które trudno wypowiedzieć na głos choć wszyscy o nich myślimy. Jest dużo erotyki, seksu, samotności ale i strachu przed codziennością i wojną.