Rozdrażniona życiem piętnastoletnia Adéla pragnie decydować o sobie tu i teraz, dlatego często ucieka do nocnego baru Cisza. Opuszcza szkołę i dom, a jedynym stałym elementem jest dla niej ten bar. Świat dziewczyny z czasem się zmienia, podobnie jak jej ambicje i aspiracje. Idziemy za bohaterką, przyglądając się jej, gdzie jeden rozdział to jeden rok. Mijając trzydzieste urodziny Adéli, widzimy, jak wyimaginowany krąg się zamyka. Mocna, kipiąca od emocji powieść Alžběty Bublanovej obnaża naturę koła życia. W pogoni za dorosłością i złudną wizją szczęścia można się zatracić. Każdy, podobnie jak bohaterka, ma własną Ciszę, w której szuka schronienia, uciekając przed uwierającą rzeczywistością. Jola Bugała-Urbańska z @Czytanie.na.platanie Alžbeta Bublanová uświadamia, że jeśli czujemy w sobie pustkę, to staramy się ją zapełnić w przeróżny sposób. Otchłań wciąga Adélę i chce przejąć kontrolę nad jej życiem, wywołując w dziewczynie chęć ucieczki, rozczarowanie codziennością i trudne emocje. Refleksje nad sensem życia mogą przytłaczać bez względu na wiek. Barbara Pawliczek, autorka "Punktu wspólnego" Wypijam pierwszy kieliszek. - Czuję nienawiść - szepczę. - Do kogo? - Do rodziny. Ale też do siebie. Nie wiem, co to jest. Jakaś potrzeba, aby coś osiągnąć. Już teraz. Nie czekać, aż będę miała trzydzieści lat. Boję się, że potem już się nie da. Albo coś zrobię teraz, albo już nigdy. Potem będę już zbyt leniwa. Zacznę rodzić dzieci. Znajdę pracę, w której będę miała spokój. Rano do pracy, z pracy do domu do męża, po drodze wstąpić do sklepu, zrobić zakupy, ugotować obiad. I do tego dzieci. Każdy dom jest taki sam. I czekanie na urlop. A potem na śmierć. Nikt nie ma nic innego. Ja tak nie chcę. Barmanka mi dolewa. - Życie cię uspokoi.
Informacje dodatkowe o W ciszy:
Wydawnictwo: Moc Media
Data wydania: 2022-10-04
Kategoria: Literatura piękna
ISBN:
Liczba stron: 216
Język oryginału: czeski
Tłumaczenie: Justyna Pokorska
Przeczytane:2023-03-19, Ocena: 5, Przeczytałam,
„Spokój jest ostatnią rzeczą, jakiej pragnę. Spokój, który zmieni się w czekanie na… na co? Na to, kiedy będzie wieczór, kiedy będzie wypłata albo kiedy trafię na jakąś wyprzedaż, czekanie na męża, na dzieci, na wnuki, na przejście na emeryturę, na śmierć” [1].
Adéla ma piętnaście lat i przechodzi okres buntu. Kolejne eksperymenty z używkami wyznaczają jej rytm dni, a szkoła jest niechcianym i odrzucanym obowiązkiem. Ciasne mieszkanie dzielone z matką i wizyty u ojca i jego partnerki doprowadzają nastolatkę do coraz dalej idących aktów sprzeciwu. Adéla nabiera doświadczeń – z mężczyznami, alkoholem i podejmując coraz bardziej ryzykowne doświadczenia. W końcu porzuca edukację, wyprowadza się z domu i zaczyna dorabiać jako niewykwalifikowany personel.
„W ciszy” to opowieść o ciemniejszej stronie życia, o pragnieniu bycia lepszym, ładniejszym, bogatszym i ważniejszym. O tym jaką cenę płaci się za niezgodę na zwyczajność i za ucieczki od rutyny. Alžběta Bublanova kreśląc losy zwykłej dziewczyny opowiada o pułapce codzienności, przeciętności i losie powtórzonym – przez kolejne pokolenia. Adéla buntuje się przeciwko temu, co ją czeka – latami nauki, pięciem się po szczeblach kariery i pogoni za miłością, po to, aby założyć rodzinę. Spogląda na otaczających ją ludzi i widzi obecne na ich twarzach rozczarowanie. „Może kiedyś była piękna na buzi, ale odcisnął na niej swoje piętno codzienny męczący, wyniszczający bieg życia, widzę na jej twarzy nagromadzony gniew z powodu wszystkiego, przez co przeszła, przez co przechodzi i przez co przejdzie, widzę tam rozpadające się marzenia, a raczej marzenia dawno już się rozpadły” [2].
Adéla nie akceptuje siebie, ani rzeczywistości w której żyje. „Wcale nie czuję się ładna. I taka brzydka będę aż do śmierci. Albo będę brać udział w wyścigu na ciągłe upiększanie się, dopóki i tak go nie przegram” [3]. Jednocześnie desperacko usiłuje dostosować się do świata z którym nie czuje wspólnoty. Początkowo pragnie być zauważona i doceniona, z czasem dorastając chce być taka jak wszyscy, układa kolejne listy i plany dnia, aby wpasować się w ramy społeczeństwa. A jednak jej próby są z góry skazane na niepowodzenie, bo wciąż oczekuje od życia czegoś więcej. Bez nadziei biegnie w życiowym wyścigu, który nazywa kołowrotkiem. Każdy jej dzień zdaje się być taki sam i przynosi te same emocje i uczucia.
Alžběta Bublanova posługuje się prostym, ale bardzo trafnym stylem. Idealnie trafia w sedno problemów, ukazuje ludzi takimi jakimi są – w wiarygodny i prawdopodobny sposób. Obserwuje społeczeństwo i tworzy jego zbiorowy portret. Zagląda w dusze swoich bohaterów i nie boi się wyciągać na światło dzienne ich wad, słabości i rozterek. Jednocześnie jest dla nich wyrozumiała i nie ocenia niczyich wyborów. „W ciszy” napisane jest ładnym językiem, często potocznym, ale potrafiącym zachwycić celnymi uwagami i porównaniami. Pozostawia czytelnika po lekturze właśnie w ciszy, w natłoku myśli i refleksji.
W końcu „wszyscy żyjemy tak samo. Wszyscy układamy takie same życiowe puzzle. Rano wstajemy, chodzimy do pracy, gdzie pracujemy jak szaleni, w południe wszyscy znikamy na chwilę w najbliższych barach, po południu pijemy kawę, a wieczorem idziemy do domu, gdzie śpimy, jemy albo się kochamy” [4].
[Recenzja została opublikowana na innych portalach czytelniczych]
[1] Alžběta Bublanova, „W ciszy" , przeł. Justyna Pokorska, wyd. Moc Media, 2022, str. 50.
[2] Tamże, str. 49.
[3] Tamże, str. 108.
[4] Tamże, str. 109.