Szkatułka z motylem
Santa Montefiore

Federica Campione uwielbia swojego ojca, znanego chilijskiego podróżnika i pisarza. Czeka na jego rzadkie powroty do domu na wybrzeżu Chile z niecierpliwością. Pewnego dnia ojciec przynosi jej szkatułkę; z pozoru skromną, lecz wewnątrz skrywającą niezwykłego motyla wykonanego ze lśniących kamieni. Ta szkatułka miała być darem dla inkaskiej księżniczki, symbolizującym prawdziwe piękno, które tkwi w nas samych.

Szczęśliwa Federica nie podejrzewa jeszcze, że wkrótce szkatułka stanie się jej jedynym wspomnieniem po ojcu. Rodzice postanawiają się rozstać – matka, zraniona samotnością i zdradą męża, przeprowadza się z dziećmi do Anglii, ich rodzinnego kraju.

Miną lata pełne burzliwych wydarzeń. Unieszczęśliwiona milczeniem ojca, Federica wejdzie w małżeństwo z rozsądku, zatracając swoją tożsamość. Dopiero konfrontacja z ojcem pozwoli dostrzec jej prawdziwą miłość.

"Nie oczekuj, że inni uczynią cię szczęśliwą, bo zawsze będziesz głęboko nieszczęśliwa. Ludzie zawodzą nawet swoich najbliższych, to nieuniknione."

"Szkatułka z motylem" to jeden z najbardziej przegadanych utworów Santy Montefiore, który przeczytałam do końca, mimo początkowej niechęci. Książka obfituje w motywy, wątki, czy opisy, natomiast wnikliwy czytelnik dopatrzy się wielu powtórzeń i literówek. Dużo lepiej czytało by się tę powieść, gdyby akcja była mniej rozwleczona, szybsza,  i wszystkiego było mniej, jednakże nie można jej odmówić głębokiej analizy międzyludzkich relacji, które kształtują się w obliczu emocjonalnych zawirowań, moralnych dylematów oraz dążenia do zrozumienia samego siebie i innych.

Autorka ukazuje różnorodne odcienie miłości – tę bezwarunkową, tę zaborczą, a także tę obarczoną nadopiekuńczością, lękiem, niepewnością, czy uprzedzeniami (homoseksualizm). Bohaterowie zmagają się z wewnętrznymi demonami, konfrontując się zarówno z przeszłością, jak i błędami, które popełnili, a także ich konsekwencjami. 

Istotny jest wątek dotyczący rozwodu rodziców rodzeństwa Campione, ponieważ ich rozstanie szczególnie wpłynęło na postrzeganie miłości przez Federicę i jej młodszego brata Hala, natomiast przeprowadzka do nowego kraju ukształtowała dynamikę relacji rodzinnych.

"Dzieci są niewinnymi ofiarami świata dorosłych, którego nie są w stanie zrozumieć, bo są tylko dziećmi, pomyślała."

Nie można pominąć również wątku tęsknoty. Montefiore przedstawia ją jako nieodłączny element ludzkiego doświadczenia, który potrafi wzmacniać, ale i osłabiać.  Pisarka prowokuje do refleksji nad własnym życiem i relacjami międzyludzkimi. Tematy uczuć, wyborów i ich konsekwencji tworzą przestrzeń do namysłu dla każdego, kto kiedykolwiek zderzył się z pytaniami o sens miłości i miejscem, jakie ona zajmuje w naszym życiu oraz tym, co naprawdę znaczy kochać i być kochanym. Emocje bohaterów są niemal namacalne, co sprawia, że relacje między nimi dodają fabule autentyczności. Dzięki rozciągniętemu w czasie przebiegowi wydarzeń, jesteśmy w stanie dostrzec motywacje stojące za postępowaniem bohaterów. Niemniej jednak, niektóre z ich działań pozostają zaskakujące i trudne do zrozumienia, ponieważ nie wydaje się, aby cokolwiek istotnego miało wpływ na takie, a nie inne decyzje.

Ostatecznie, czuję się po tej lekturze nieco zmęczona, za to na pewno dostarcza cennych spostrzeżeń na temat trudności związanych z życiem emocjonalnym i wyzwaniami, które niesie ze sobą odkrywanie prawdy – zarówno osobistej, jak i dotyczącej naszych relacji.

Prawie 600 stron i bardzo mały druk. Akcja trochę za bardzo rozciągnięta, czasami się dłużyła. Gdyby akcja byłaby szybsza i mniej dłużyzn to oceniłabym lepiej. Autorka poruszyła wiele problemów: związek homoseksualny, brak ojca, malżeństwo żyjące na odległość, zaborcza miłość, alkocholizm i wiele  innych. Poznajemy perypetie życiowe Ramona i jego żony Heleny, a potem Federice i jej szukanie miłości.