Świat według Garpa
John Irving

ŚWIAT WEDŁUG MISTRZA Opus magnum i kwintesencja stylu i tematyki Irvinga, a zarazem jedna z najlepszych powieści współczesnych. Witajcie w świecie Garpa! S.T. Garp to człowiek dziwny. Wychowany przez zaborczą, aseksualną matkę, która urodziła, go choć nigdy nie chciała mieć z mężczyznami nic do czynienia, wychowany w infirmerii, w której rodzicielka pracowała, aspiruje do bycia pisarzem i ułożenia sobie życia. Oczywiście na swój chory, dziwaczny sposób... ,,Świat według Garpa", ta najsłynniejsza z powieści Irvinga, jak wszystkie jego książki opowiada tylko o jednym: życiu. Życiu i oczywiście samym Irvingu, który, choć twierdzi w swej twórczości (a w losach Garpa w szczególności), że autobiograficzne pisanie nie niesie niczego dobrego, wciąż pisze głównie o sobie. O seksie, miłości, Wiedniu, pisaniu, niedźwiedziach na dwuśladach, prostytutkach, kobietach, ludziach okaleczonych i przede wszystkim nieprzystosowanych. Garp (czy też sam Irving) to postać nerwowa. Także nieprzystosowana i nieradząca sobie z krytyką. Złość rozładowuje poprzez irytowanie innych, w miłości jest zaborczy do granic wszelkiej przyzwoitości, a w pisaniu przesadnie krytyczny i depresyjny. Wszystko co literacko nieudolne określa mianem grillparzeryzmu, po wybitnym autorze, w którego pracach nie doszukał się niczego wartościowego. Ci, którym jego dzieła się nie podobają, to zdaniem Garpa idioci. Ludzie nie potrafiący odgadnąć zamysłu i przesłania dzieła. Taka postawa Irvinga względem czytelników potrafi wzbudzić emocje, zirytować, ale i przy tym oczyścić, bowiem autor nie szczędzi krytyki przede wszystkim sobie i całej własnej branży. Język jakim posługuje się Irving, przepiękna i przepyszna fraza, której prawie się już nie spotyka, a która swe wzorce ma w największych mistrzach, to już wielka wartość sama w sobie. Coś jeszcze jednak decyduje o wielkiej sile tej powieści i wielkim jej sukcesie, a mianowicie emocje, które są jak rażenie piorunem. Jak przysłowiowy cios obuchem w łeb, kolokwialnie mówiąc. Sceny z ojcem Garpa w szpitalu, kiedy to śmiałem się niemal do łez, by po przewróceniu strony zakrztusić się tym śmiechem i bliski łez smutku czuć się źle, że w ogóle mogłem choć się uśmiechnąć, to absolutne perełki. Potem napięcie trochę opada, ale kolejne wzruszenia i emocje (przejmująca, brutalnie choć lirycznie opisana scena gwałtu, dorastanie, Wiedeń etc.), a także zabawy formą i treścią (Garp, kolejny pisarz w plejadzie irvingowskich bohaterów, oferuje nam czasem swoje własne opowiadania i analizę ich zarazem) sprawiają, że jest to powieść absolutnie rewelacyjna. Wielka, mocna, wspaniała, inteligentna, mądra, prawdziwa... I cóż więcej mogę dodać? ,,Świat według Garpa" nie tyle warto, co po prostu trzeba przeczytać, jeśli ceni się naprawdę dobrą literaturę. Rzecz obok której nie da się przejść obojętnie i która sprawia (tak jak ogół pisarstwa Irvinga), że nic już nie jest takie samo. Polecam, zachęcam, namawiam, a wydawnictwu Prószyński i S-ka składam gorące podziękowania za udostępnienie mi egzemplarza do recenzji. Recenzja opublikowana także na moim blogu http://ksiazkarnia.blog.pl/2015/10/31/swiat-wedlug-garpa-john-irving-2/

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Książka intrygująca i wciągająca. Irving daje nam popis swojego kunsztu językowego i narracyjnego. Prowadzi historię, jak wagonik kolejki górskiej z czytelnikiem w środku.Na moment życie Garpa stało się moim życiem, a to chyba najważniejsza zaleta literatury.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

S.T. Garp to dziwny człowiek. Wychowany przez zaborczą matkę, która urodziła, go choć nigdy nie chciała mieć z mężczyznami nic do czynienia, wychowany w infirmerii, aspiruje do bycia pisarzem i ułożenia sobie życia. Na swój chory, dziwaczny sposób... "Świat..." to najsłynniejsza z powieści Irvinga i tak jak wszystkie jego książki opowiada tylko o jednym: życiu. Życiu i Irvingu, który choć twierdzi w swej twórczości (a w losach Garpa w szczególności), że autobiograficzne pisanie nie niesie niczego dobrego, wciąż pisze głównie o sobie. O seksie, miłości, Wiedniu, pisaniu, niedźwiedziach na dwuśladach, dziwkach, kobietach, ludziach okaleczonych i przede wszystkim nieprzystosowanych. Garp (czy też sam Irving) to postać nerwowa. Nieprzystosowana i nieradząca sobie z krytyką. Złość rozładowuje poprzesz irytowanie innych, w miłości jest zaborczy aż do przesady a w pisaniu przesadnie krytyczny. Wszystko co literacko nieudolne określa mianem grillparzeryzmu, po wybitnym autorze, w którego pracach nie doszukał się niczego wartościowego. Ci, którym jego dzieła się nie podobają, to zdaniem Garpa idioci. Ludzie nie potrafiący odgadnąć zamysłu i przesłania dzieła. Taka postawa Irvinga względem czytelników czasem więc irytuje, ale jest też i oczyszczająca bo autor nie szczędzi krytyki i sobie. A jak to wszystko przedstawia się od strony stylistycznej? Gorzej nieco niż się spodziewałem, ale nadal świetnie. Lekki język, czarny humor i mnóstwo emocji t podstawa. Całość jednak można by streścić w jednej sekwencji: wątku z pierwszym S.T. Garpem. Wątku, w którym śmiejemy się do łez, dopóki autor nie zaczai się nad nami, da nam obuchem w łeb i zostawi sponiewieranych i wstrząśniętych. Niestety jedynego tak mocnego wątku w książce. Akcja bowiem opada na kilkudziesięciu stronach i kolejne tyle samo kartek nie prezentuje nam niczego zachwycającego. Wszystko zmienia się w momencie gwałtu na dziewczynce - gwałtu opisanego przez autora z pewną przesadą (jakby była to realizacja jego jakichś fantazji - kiedy np. pisze o "nieopierzonej piczce"), co pozostawia niesmak, ale i dostarcza niemało wzruszeń. Fabułą przebiega dalej skokowo, raz lepiej raz gorzej. Czasem bardziej emocjonująco, czasem mniej. Zbyt wile postaci ginie tu dziwnymi zgonami, zbyt wiele zakrada się grrillparzeryzmów, ale nadal jest to książka dobra. Zepsuta przez tłumaczkę, ale dobra. Godna polecenia lektura (nawet dla fanów krótszych form, bo choć powieść liczy grubo ponad 550 stron sporo w niej opowiadań Garpa), choć jeśli miałbym polecić coś Irvinga, to zdecydowanie nie "Garpa" a "Hotel New Hampshire".

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Książka niezwykła, inspirująca. Znacznie bogatsza niż ekranizacja, pełniejsza. 

(Kliknij aby rozwinąć opinię)