Scenariusze filmowe oraz nowela Porucznik Jamróz
Marcin Ciszewski

 Wielokrotnie zastawiałam się nad tym, co decyduje o sukcesie ekranizacji książki, a co przesądza o jej kompletnej "klapie". I wydaje się iż odpowiedź na to pytanie może być tylko jedna - scenariusz. Oto bowiem jego autor staje przed niezwykle trudnym zadaniem przeniesienia literackiego tekstu na grunt scenariuszu, który rządzi się swoimi własnymi prawami. O tym, jak wygląda ów próba i jak prezentuje się scenariusz filmowy w wersji finalnej, możemy przekonać się z lektury niezwykłej książki Marcina Ciszewskiego - "Scenariusze filmowe oraz nowela Porucznik Jamróz", która to ukazała się nakładem Wydawnictwa WarBook.

 Niniejsza pozycja składa się ze scenariuszy trzech pierwszych odcinków serialu pt. „WWW.1939COM.PL", scenariusza pełnometrażowego filmu pt. "Major" oraz krótkiej noweli pt. "Porucznik Jamróz". Dla miłośników  niezwykle popularnego cyklu "wojna .pl" , wszystko jest już w zasadzie jasne.., dla niewtajemniczonych należy się jednak kilka słów wyjaśnienia. Otóż owy cykl opowiada historię polskiego batalionu NATO, który na wskutek pewnego zrządzenia losu i misternego planu jednego z głównodowodzących, przeniósł się z roku 2007 do września 1939, by tam podjąć próbę zmiany biegu historii. O tym opowiada pierwszy tom cyklu - „WWW.1939COM.PL". Z kolei powieść pt. "Major", mająca zostać przeniesiona na ekran w formie filmu fabularnego, opowiada o losach Majora Wojtyńskiego (oficera jednostki GROM) i jego podwładnych, którzy  w roku 1943 kontynuują swoją misję w przeszłości, starając się zmienić jej bieg.. I wreszcie słów kilka o noweli zawartej na końcu "Scenariuszów filmowych..". Otóż jest to premierowa historia opowiadająca o losach ocalałych w Powstaniu Warszawskim polskich żołnierzy z przyszłości i współdziałających z nimi powstańcami, nad którymi to objął dowództwo tytułowy Porucznik Jamróz.. To tyle słowem wstępu, który mam nadzieję nie okazał się nazbyt skomplikowany..:)

 Jak już wspomniałam na początku, sama zawartość najnowszej książki Marcina Ciszewskiego to gotowy scenariusz trzech odcinków serialu, będącego ekranizacją pierwszego tomu cyklu, scenariusz filmu fabularnego opartego na trzeciej odsłonie tego cyklu, oraz premierowa nowela ukazująca dalsze losy bohaterów tej wojennej sagi. To dopracowana pod każdym względem próbka tego, jak ekranizacja tychże tytułów mogłaby wyglądać w rzeczywistości, budząc przed oczyma nie tylko barwne obrazy.., ale także i nadzieję na to, iż wkrótce stanie się ona rzeczywistością. To wielka gratka nie tylko dla miłośników twórczości Marcina Ciszewskiego, ale także i dla wszystkich młodych adeptów kina i scenariuszowego rzemiosła, którzy z tej lekturą mogą nauczyć się naprawdę wiele dobrego..

 Nie jest łatwo oceniać tę książkę z pozycji czytelnika, który bardzo wysoko ceni sobie cały "wojenny" cykl Marcina Ciszewskiego. Oto bowiem utrzymujemy tutaj scenariuszową formę dwóch tomów z tejże sagi, które mogą być:  a.) cząstkowym streszczeniem i przypomnieniem dla czytelników zaznajomionych z cyklem; b.) trudnym i dosyć skomplikowanym wstępem i jednoczesną zachętą do poznania całości, dla czytelników nie znających tego cyklu. Nie można bowiem traktować tej książki jako pełnego i kompletnego streszczenia dwóch tomów całej sagi, gdyż po pierwsze scenariuszowy układ czyni to niemalże nie możliwym w formie przystępnego przyjęcia treści,,. po drugie zaś jest to tylko scenariusz trzech pierwszych odcinków hipotetycznego serialu, który urywa się nagle w połowie akcji.. Nieco lepiej ma się sprawa ze scenariuszem "Majora", którą można traktować jako odrębną całość, choć problem może stanowić tu kontekst i znajomość poprzednich tomów, która jednak jest tutaj bardzo pomocna.. Dla kogo zatem jest tak książka? Myślę, że jednak mimo wszystko dla miłośników i adeptów sztuki filmowej  oraz zawodu scenarzysty, gdyż dla takiego odbiorcy będzie to źródło wielkiej wiedzy i praktyki.. "Zwyczajny" czytelnik będzie tą częścią bardzo znudzony, gdyż nie sposób jest traktować scenariusza jako pełnowymiarową powieść literacką..

 Zupełnie inaczej ma się sprawa z nowelą "Porucznik Jamróz", która stanowi jak najbardziej przykład pasjonującej i emocjonującej, choć bardzo krótkiej, formy literackiej. Ta 40 -stronicowa historia to świetnie napisana opowieść wojenna, przypominająca swoim stylem i rozmachem poprzednie tomy cyklu. Znajdziemy tutaj spektakularne sceny bitewne, mocne postacie, dramatyczne wydarzenia i przede wszystkim zapowiedź kontynuacji.. Nie jestem naiwna i doskonale zdaję sobie sprawę, iż ów nowela musiała być tutaj zawarta po to, by stęsknieni czytelnicy sięgnęli po "Scenariusze filmowe..".., z czego jestem bardzo zadowolona. Warto było poznać historię porucznika Jamróza, choćby po to by raz jeszcze poczuć ten niezwykły klimat cyklu "wojna .pl".

 Marcin Ciszewski udowodnił tą książką, iż nadal jest w świetnej formie pisarskiej, jak i również to, że nie obcy jest mu talent scenarzysty. Myślę, że zadanie przeniesienia tej opowieści na grunt scenariuszu udał Mu się w pełni, nie zubożając przy tym całej tej pasjonującej historii wojennej i nie tracąc za nadto z jej wartości. Pozostaje mieć zatem tylko nadzieję, iż książka ta zachęci telewizyjnych i filmowych decydentów do tego, iż warto zainwestować fundusze w te dwa projekty, które mają w sobie ogromny potencjał. I też po części należy tak odbierać tę książkę, mianowicie jako dowód na to, iż tak wielką i spektakularną opowieść wojenną można przenieść na grunt kina.., nawet w Naszych, polskich realiach..

 "Scenariusze filmowe oraz nowela Porucznik Jamróz" to pozycja, po którą powinni sięgnąć wszyscy miłośnicy cyklu, choćby po to by doznać tej odrobiny radości z możliwości poznania premierowego tekstu ze świata "wojna .pl". Jeśli ktoś miałby zetknąć się jednak z tym cyklem po raz pierwszy, to chyba nie jest to właściwy krok i zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest sięgniecie po powieściową wersję "www.1939.com.pl". Oczywiście sytuacja ma się zgoła inaczej, jeśli jesteśmy np. studentami szkoły filmowej lub po prostu miłośnikami tego rzemiosła, wówczas polecam niniejszą  książkę jak najbardziej:)!