Rien ne va plus
Andrzej Bart

Powikłane polskie dzieje z perspektywy obrazu, a dokładniej starego włoskiego arystokraty, którego świadomość diabelskimi sztuczkami zaklęto w portret. Pan ów nie planował wprawdzie wyjazdu w tak odległe, dzikie i zimne strony, ale do powiedzenia nic już nie miał. Została mu tylko obserwacja, domysły, odnoszenie widzianych i zasłyszanych zdarzeń, do własnych doświadczeń i zupełnie nieprzystających realiów politycznych (rywalizujące państewka włoskie a Polska od czasu insurekcji przez zabory, powstania, wojny światowe, dwudziestolecie międzywojenne i PRL). Zdarzenia są fragmentaryczne, bo nawet postać na obrazie przechodzącym przez ręce oficjela Watykanu, ostatniego króla polskiego, zaściankowych szlachciców i powstańców zobaczy niewiele. Oczywiście, uważny czytelnik wie lub domyśla się o jakie wydarzenia chodzi i te niemal dwa wieki burzliwej historii Polski przeżywa z nietypowym bohaterem. Dwa wieki to długi okres czasu, wystarczający żeby się zaangażować, utożsamić z narodem, więc w pewnej chwili stwierdza, że już jest Polakiem i chociaż łaknie wiadomości o Włoszech (np. sojusz z Hitlerem go zasmuca) to sprawa polska staje się jego sprawą. Gdy na końcu obraz "wujka" trafia najpierw do muzeum, a potem do magazynu, bohater jest już zmęczony, chce zasnąć, rozpłynąć się. I my mu z lekkim smutkiem na to pozwalamy, żegnamy go, przebył długą podróż, miał wiele wrażeń i przeżyć - zasłużył sobie na odpoczynek.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)