Planowanie przestrzeni turystycznej
Anna Pawlikowska - Piechotka

Czy to w dużych aglomeracjach, czy w małych miastach, czy też we wsiach ważnym aspektem jestem rola zagospodarowania przestrzennego z punktu widzenia turystycznego. W końcu turyści również pełnią ważny element w rozwoju. Do tej pory na rynku wydawniczym jest bardzo mało takich publikacji, jakie zaoferowała m.in. Anna Piechotka - Pawlikowska. Dlatego dziś chciałabym przedstawić książkę zupełnie z innej dziedziny, ale uważam, że bardzo ważnej.

Anna Piechotka Pawlikowska ur. w 1952 roku. Ukończyła wydział Architektury ma Politechnice Warszawskiej, kształciła się również w Wielkiej Brytanii. Od wielu lat związana z Wydziałem Turystyki i rekreacji AWF w Warszawie. Zajmuje się wykorzystaniem dziedzictwa kulturowego dla potrzeb turystyki, a także zrównoważonym zagospodarowaniem przestrzeni turystycznej i rekreacyjnej.

Na wstępie autorka wprowadza czytelnika w znaczenie turystki w planowaniu przestrzennym, a także wyjaśnia różnice między zagospodarowaniem przestrzennym, a granicami odporności środowiska.

Pierwszy rozdział dotyczy elementów współczesnej infrastruktury turystycznej. Autorka charakteryzuje tutaj bazę noclegową w Polsce, czyli mamy opis od hoteli, moteli pensjonatów, kempingów, domów wycieczkowych do schronisk i pól biwakowych. Następną kwestią są wymogi, jakie obiekty hotelarskie muszą dostosować dla osób niepełnosprawnych. Tak na prawdę zaczęto na to zwracać uwagę po wejściu do Unii Europejskiej i zaowocowało to dużymi zmianami na plus, jednak cały czas wymaga to ciągłych udoskonaleń. Kolejnym poruszanym tematem w publikacji jest potrzeba zrównoważonego rozwoju bazy noclegowej. Naturalnie chodzi tutaj o środowisko, aby je zachować w pierwotnym stanie i o projekty jakie powstają w związku z tym przedsięwzięciem np. budowa zielonych hoteli. Kolejny temat omawia bazę gastronomiczną, czyli mamy tutaj od restauracji, barów, stołówek po punkty gastronomiczne. Następny aspekt dotyczy bazy turystycznej w obiektach zabytkowych, czyli temat bardzo ciekawy. Oczywiście nie możemy zapomnieć o środkach transportu, czyli podróżujemy samochodami, koleją, samolotami i statkami, czy promami. Następnie autorka przedstawia sytuację w transporcie osób niepełnosprawnych. Kolejno omawiane są szlaki turystyczne, czyli według mnie kolejny ważny aspekt. Można tu wyróżnić: szlaki piesze, rowerowe, narciarskie (coraz bardziej popularyzowane), jazdy konnej, żeglugi śródlądowej. Autorka wymienia tutaj wiele przykładów co jest zdecydowanie atutem. Kolejna kwestia to baza uzupełniająca. tutaj kwalifikują się kąpieliska, pływalnie odkryte, koleje linowe, wyciągi narciarskie, czy też zdobywające ciągle rzesze sympatyków pola golfowe. Ostatnim tematem poruszanym w tym rozdziale są inne instytucje i urządzenia paraturystyczne, czyli muzea, teatry, galerie itd.

Drugi rozdział poświęcony jest na obszarach przyrodniczo cennych. Tutaj mamy do czynienia z turystyką leśną, a także autorka omawia obszary prawnie chronione. W tej kategorii występują rezerwaty, parki narodowe, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, czy też pomniki przyrody.

W trzecim rozdziale spotykamy się z zagospodarowaniem miejscowości turystycznych. Chodzi tutaj o kąpieliska nadmorskie, ośrodki turystyki górskiej, miejscowości uzdrowiskowe, ale także miejscowości pielgrzymkowe. Poruszany jest aspekt turystyki w dużych aglomeracjach. 

Rozdział czwarty podporządkowany jest tradycjom planowania, czyli pora na lekcję historii. Autorka nakreśla nam obraz i rozwój od antyku po czasy współczesne.

Natomiast piąty rozdział omawia współczesne zasady planowania przestrzennego. Mamy tutaj uwarunkowania, planowanie zintegrowane i przestrzeń turystyczną i przepisy dotyczące osób niepełnosprawnych.

Na końcu mamy zakończenie od Anny Pawlikowskiej - Piechotki podparte fotografiami poszczególnych obiektów turystycznych i bardzo przydatny słowniczek z terminami dotyczącymi planowania przestrzeni turystycznej. 

Reasumując publikacja pani Anny bardzo mi się podobała, gdyż dotyczy ważnego aspektu w dziedzinie turystyki. Ponadto autorka każdą swoją tezę, czy tez opisywane pojęcie popierała przykładami, co z kolei prowadzi do bardzo dokładnego wyobrażenia sobie o czym jest mowa. Autorka także bardzo często opierała się na ustawie o usługach turystycznych, aktualnymi danymi z GUS i tabelach statystycznych. Na rynku jak już wspominałam jest bardzo mało tak fachowej literatury na ten temat. Za moich czasów studenckich było jeszcze mniej, także się cieszę, że publikacje powstają w tej dziedzinie. Książka skierowana jest głównie do studentów na kierunkach turystycznych, jednak także do osób, którzy się tym zajmują w Samorządach. Może w ten sposób w tym sektorze zacznie się rozwijać tak jak tego by chcieli turyści i nie tylko.

 Nie mogło być inaczej i dziś, w Światowym Dniu Książki musiała pojawić się recenzja. :) Jednak będzie to recenzja dość nietypowej książki. W związku z tym, że skończyłam studia na kierunku turystyka i rekreacja, jest zrozumiałe, że obok tej pozycji nie mogłam przejść obojętnie. Odezwało się moje zboczenie zawodowe. A książka "Planowanie przestrzeni turystycznej" Anny Pawlikowskiej -Piechotki bardzo mnie zainteresowała.

     Pani Anna Pawlikowska - Piechotka jest doktorem habilitowanym ze specjalizacją architekt. Absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Doświadczony nauczyciel akademicki, związany z Wydziałem Turystyki i Rekreacji AWF Warszawa i Wydziałem Architektury Politechniki Warszawskej. Jej przedmiotem badań jest wykorzystanie dziedzictwa kulturowego dla potrzeb turystyki oraz zrównoważone zagospodarowanie przestrzeni turystycznej i rekreacyjnej. 

         Publikacja "Planowanie przestrzeni turystycznej" podzielona jest na kilka części: słowo od Autorki, Wprowadzenie, 5 rozdziałów z podrozdziałami, zakończenie, słowniczek, spis literatury i wybrane przykłady planistyczne zrównoważonego zagospodarowania przestrzeni turystycznej w Polsce. Nie ukrywam, że ostatnia część była dla mnie najciekawsza. 

         Bardzo się cieszę, że taka książka została wydana. Brakuje na rynku takich publikacji. Pamiętam, jak będąc studentką trudno było dotrzeć do literatury fachowej. Egzemplarzy w bibliotece było tylko kilka, a nas studenciaków kilkadziesiąt. Jedynym wyjściem było kupowanie książek, które nie zawsze okazywały się pomocne przy nauce. Sama kilka razy się tak nadziałam. "Planowanie przestrzeni turystycznej" to bardzo ciekawa książka z punktu widzenia studenta.

         We wstępie autorka przytacza nam najważniejsze zagadnienia związane z planowaniem turystycznym i infrastrukturą. Pierwszy właściwy rozdział nosi tytuł Elementy współczesnej infrastruktury turystycznej. Zostały tutaj wymienione najważniejsze rzeczy związane z zagospodarowaniem turystycznym: baza noclegowa, gastronomiczna, transportowa itd. Nie będę się wdawać w szczegóły. 

         Kolejny rozdział to Zagospodarowanie turystycznege na obszarach przyrodniczo cennych. Moim zdaniem jeden z najważniejszych tematów poruszonych w tej książce. To jest podstawowe zagadnienie które trzeba znać zanim cokolwiek zacznie się planować. Zrównoważony rozwój w planowaniu odgrywa bardzo ważną rolę. Dziedzictwo ma służyć całemu społeczeństwu, także w dalszej przyszłości i trzeba o to zadbać. 

         Trzeci rozdział dotyczy Zagospodarowania miejscowości turystycznych. Myślę, że nie muszę tłumaczyć o co chodzi. Czwarty to Tradycje planowania przestrzeni turystycznej. Piąty - Współczesne zasady planowania przestrzeni turystycznej. Tutaj także autorka zwraca uwagę na zrównoważone planowanie przestrzeni. 

         Co mi się bardzo podobało w książce pani Pawlikoskiej-Piechotki to to, że przy każdym zagadnieniu podawała przykłady miejsc spełniających daną funkcję. To jest bardzo pomocne przy przyswajaniu sobie wiedzy na temat planowania przestrzeni turystycznej. Możemy wyobrazić sobie dane miejsce, wiemy jak jest  zagospodarowane i czy spełnia swoją rolę. Myślę, że z tą publikacją powinni się także zaznajomić urzędy, które mają wpływ na planowanie przestrzeni miast, regionów, województw. Być może wtedy zaczęliby sobie zdawać sprawę z pewnych , ważnych kwestii których wcześniej nie brali pod uwagę, a co może mieć wielki wpływ na dalszy rozwój miejsca.

         "Planowanie przestrzeni turystycznej" jest pozycją naprawdę wartościową. Brakuje takich publikacji na rynku. Dla turystyki jest to temat naprawdę ważny. Dobre zaplanowanie przestrzeni turystycznej z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju jest kluczem dla sukcesu danego regionu. Polecam wszystkim zainteresowanym tematem.