Pieśń ludowa u Johanna Gottfrieda Herdera. Impulsy, źródła, recepcja
Michał Fijałkowski

Ocena: 0 (0 głosów)

Zainteresowanie tematyką ludową splata się pod koniec XVIII wieku z poszukiwaniem eposów narodowych, a to za sprawą wydanych w 1760 Pieśni Osjana; ta mistyfikacja literacka rozbudziła zainteresowanie dawną, prostą, nieskomplikowaną poezją o surowym, "barbarzyńskim" języku, formie, która sprzeciwiała się panującym dotychczas klasycystycznym trendom. Pięć lat później pojawia się obszerny zbiór starych ballad angielskich i szkockich Thomasa Percy'ego, również zabytku odnalezionego „przez przypadek”. Wydanie to robi niesamowitą karierę w Europie, przede wszystkim w Niemczech, gdzie naśladowanie jego anonimowych pieśni prowadzi do powstania najwcześniejszych ballad artystycznych. Johann Gottfried Herder na początku lat 70-tych XVIII wieku formułuje w swoich pismach postulaty dotyczące nowej literatury, jaką chciałby widzieć w Niemczech, przygotowuje również wydanie zbioru europejskich pieśni ludowych zatytułowane Volkslieder, do czego dochodzi w latach 1778-1779. Recepcja owego zbioru, zarówno w rodzimych Niemczech, jak i w krajach słowiańskich, posłużyła za impuls do ukonstytuowania się literatur narodowych; przysłużyła się przede wszystkim Czeskiemu Odrodzeniu Narodowemu, w szczególności dwóm mistyfikacjom literackim, Rękopisowi królodworskiemu i Rękopisowi zielonogórskiemu, na terenie krajów południowosłowiańskich zaś działalności Vuka Stepanovicia Karadžića. Recepcja zbioru Herderowskiego w literaturze polskiej wzmiankowana jest przykładami działalności zbierackiej w czasach preromantyzmu przed rokiem 1822.