Opowiadania nie tylko wrocławskie. W świecie skrzatów
Bartosz Orłowski

Jeszcze nie tak dawno czytałam pierwszy tom wrocławskich legend z krasnalami w tle, a tu już mam za sobą drugą część - tym razem ze złośliwymi skrzatami w roli głównej!

Konstrukcyjnie mamy zbiór opowiastek zbliżony do tego, co otrzymaliśmy w poprzedniej książce. Zaczynamy więc krótkim wstępem, zapowiadającym zmianę głównych narratorów historyjek, a następnie możemy obcować z dwudziestoma trzema krótkimi, gawędziarskimi treściami. Istotną zmianą jest wspomniany klimat legend - nie ma tu już przyjaznych i pomocnych, acz niezdarnych krasnali, które sprzyjają ludzkim poczynaniom, oj nie. Tu mamy do czynienia z zalatującymi koprem skrzatami, których głównym celem istnienia i najlepszą rozrywką jest uprzykrzanie ludziom życia. I to nie byle jakie. Pomyślałby kto, że są to niewinne żarciki, a tu prawie każdy z psikusów kończy się poważnymi konsekwencjami, jak wykluczenie ze społeczności, zły urok, utrata majątku, a nawet w skrajnych przypadkach - śmierć. Nie polecam najmłodszym czytelnikom, tu już nie ma żartów, opowiastki są znacznie mroczniejsze i surowe, choć nadal pełne morału i wytykania ludzkich słabości i pokus. Czyta się to jednak całkiem przyjemnie i szybko, ot, lekka lekturka dla odskoczni.

Ponownie jak w poprzednim tomie, każdy rozdział opatrzony jest estetycznymi i cieszącymi oko ilustracjami, które ubarwiają całość. Otrzymujemy też w pakiecie piękną mapkę Wrocławia w tym samym klimacie, z zaznaczonymi kluczowymi miejscami, które pojawiały się na kartach książki.

Minusem jest niejaka powtarzalność treści historii - w niektórych przewijają się te same główne wątki (jak np. podatki, czy żywot kata), miałam poczucie, że brakowało czasami pomysłów na kolejne opowiadania.

Podsumowując - całościowo jest to całkiem dobry, choć nieco mroczny i powtarzalny zbiór. Dla fanów nowoczesnego przedstawiania legend, fascynatów Wrocławia czy starszej młodzieży jest to jak najbardziej godna uwagi książka :)

„W świecie skrzatów” to moje pierwsze, a zarazem bardzo udane spotkanie z Bartoszem Orłowskim.

W tym tomie znajdziemy kilkustronicowe opowiadania o złośliwych skrzatach, które często mylone są z dobrymi krasnoludkami. Było to dla mnie małe zaskoczenie i pewne odświeżenie postaci tych małych istotek, ponieważ u mnie w domu zawsze mówiło się, że wszystko, co dobre robią skrzaty.

Zachwycił mnie bardzo lekki styl autora. Opowiadania, choć nieco powtarzalne, były bardzo przyjemne i dosłownie przez nie płynąłem. Szczególnie do gustu przypadły mi te, które można nazwać rereadem starych baśni i legend.

Zaskoczyła mnie trochę brutalność i mroczność niektórych opowiastek. Bardzo dużo z nich kończyło się śmiercią. Myślałem, że książka skierowana jest bardziej do dzieci, natomiast dostałem coś dla nastolatków.

Grzechem jest nie wspomnieć o ilustracjach autorstwa Kamila Ćwieląga, które uprzyjemniają lekturę, ciesząc oko.

Bardzo polecam. Niezobowiązujące, wymagające mało myślenie opowiadania do czytania przed snem.

W dwudziestu trzech opowiadaniach inspirowanych Wrocławiem i jego okolicami autor snuje różne historie. Część dotyczy historycznie miejsc w mieście, choćby kamienicy Jaś i Małgosia, Mostu Tumskiego, kościoła świętej Elżbiety i tu przydaje się mapa dołączona do książki. Czytelnik poznaje życie mieszkańców w dawnym Wrocławiu. Bohaterami są także zwierzęta oraz biała dama i czarownica.

Łatwość snucia historii, bezpośrednie zwroty do czytelnika, opisy poruszające wyobraźnię, działanie na zmysły, łączenie legendarnych miejsc ze współczesnością, kolorowe ilustracje to wszystko jest na plus. Ale! Miejskie legendy są mroczne, często tragiczne, a opisy brutalne, dlatego ich czytanie nie sprawiło mi dużej przyjemności. Wywoływały one we mnie mieszane emocje. Z jednej strony to fikcja literacka, lecz z drugiej tkwi w nich ziarno prawdy, że takie wydarzenia jak sąd nad czarownicą miały miejsce.

Skrzaty to złośliwe i wredne istoty, używające magii. Szukają okazji do psot, podszeptują ludziom głupie pomysły, namawiają do złego, by uprzykrzyć im życie i zabawić się ich kosztem. To prowodyrzy kłopotów i nieszczęść ludzi. Psikusy typu dosypywanie otoczaków do worków z mąką czy podmiana stempla jeszcze rozumiem. Jednak doprowadzanie do kary, zbyt wielkiej odnośnie do przewinienia, w postaci śmierci bohatera, to już jest okrutne. Szczególnie poruszył mnie opis procesu nad czarownicą.

Moim zdaniem to nie jest książka dla dzieci, zwłaszcza dla młodszych. Za dużo tu wrednych żartów, namawianie do zła, za dużo okrucieństwa i śmierci. Opowiadania zmuszają do refleksji, ale nad złośliwymi psikusami, złem i ich konsekwencjami. Poza tym książkę niewygodnie się czyta, jest ona nieporęczna, twarda w przewracaniu i łamaniu stron.

„W świecie skrzatów” to zbiór niecnych występków skrzatów wtopionych w historię Wrocławia. To swoistego rodzaju opowiadania, legendy miejskie, historyjki, które zdaniem autora są tłem lub uzupełnieniem wydarzeń z przeszłości tych prawdziwych i tych, które mogły się wydarzyć. Książka nie dla dzieci, nie dla każdego.