Oksana
Włodzimierz Odojewski

Podchodziłam do tej książki pół roku, dopóki problem śmierci nie stał się aktualny. Ale Odojewskiego pragnęłam przeczytać od 20 lat i jakoś się nie składało. Ostatecznie lekturę książek tego autora zaczęłam nie od najsłynniejszej jego powieści. 
Cóż mogę powiedzieć. Zachwyt czytelniczy czuję. Dawno nie czytałam tak pięknej prozy, tak przesiąkniętej miłością i śmiercią oraz dumaniem nad historią. A jakiż to piękny język. Te zdania. No coś wspaniałego. Uczta literacka. I byłaby to proza taka jak Iwaszkiewicza, ale autor snuje też swoje rozważania na temat tego co nas, potomków Kresowian wciąż męczy, czyli pytanie o zbrodnię wołyńską. 
W tym wątku autor zestawił syna ofiar i córkę oprawcy. Oboje męczą nie ich zbrodnie, nie ich wina. I chyba po jej stronie cierpienie jest większe. Odojewski pisał powieść już po masakrach w byłej Jugosławii. Bohater więc gorzko wzdycha, że ludzkość niczego się nie nauczyła. Ja czytam, gdy trwa wojna na Ukrainie. Co chyba znamienne, Odojewski nie szuka winnych, nie oskarża, ale i nie wybiela. Jest to chyba najbardziej wnikliwa książka o Rzezi Wołyńskiej, jaką czytałam. Najgorszy wniosek jest taki, że w tym temacie potomkowie każdej ze stron są poszkodowani, że nad takimi rzezami nie da się po prostu postawić kreski. 
Wątki historyczne splatają się z doświadczeniem egzystencjalnym bohaterów. Mamy pytania o śmierć, o przemijanie, o sprawiedliwość i wyroki losu. Przypomina mi się piękna nowela Prusa 'Z legend dawnego Egiptu'. I tu, i tam widać jak okrutne żarty los przynosi. Prawie jak chichot historii. 
W każdym razie książka jest pisana przepięknym językiem. Zdania długie, niemalże strumień świadomości. Pięknie opowiadane krajobrazy, przeżycia i ta ich późna, ale wspaniała miłość. To przecież jest opowieść o dojrzałej miłości dwojga nieszczęśliwych ludzi, którym w drugiej fazie życia przydarzyło się szczęście i spełnienie. Odojewski jak mało który pisarz opisuje seny miłosne i zachwyt mężczyzny nad kobietą i jej pięknem. 
Piękna powieść, którą polecam. 

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Chory na raka Polak, mieszkający w Niemczech, wyjeżdża w ostatnią podróż do Włoch, powspominać i przepędzić czas w drodze. Spotyka Oksanę, Ukrainkę urodzoną już po wojnie w Niemczech. Coś między nimi zaiskrzyło, a dalsza wspólna podróż pogłębiła świeże uczucie. Świetna powieść o tym, jak trudno zaakceptować przeszłość swoją i swojego narodu, dogadać się z przedstawicielem byłych przeciwników bądź ludzi za wrogów uważanych, jak głęboko sięgają narodowe animozje i jak mocno trzeba lawirować, żeby w zwykłych codziennych rozmowach nie rozdrapywać ran i niepotrzebnie nie wyciągać na wierzch spraw, które powinny ulec zapomnieniu. A jednocześnie jak silna może być miłość, uważana za ostatnią, jak prawdziwa i subtelna jest wtedy, gdy zostało niewiele czasu. Pięknie napisana, refleksyjna historia z zakończeniem, które tylko częściowo zaskakuje, ale i tak robi wrażenie. Podobała mi się bardziej niż poprzednie powieści Odojewskiego, osadzone bezpośrednio na Ukrainie. (Ocena: 5/6)

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Piękna opowieść o próbie ucieczki przed śmiercią, cierpieniu i miłości... Książka z zaskakującym zakończeniem, godna przeczytania i zapamiętania.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)