Klejnot Medyny
Sherry Jones

„Posłuchaj opowieści o dawnych czasach i odległych krainach, o świecie przepełnionym zapachem szafranu i róż. Posłuchaj opowieści o koczownikach wędrujących po piaskach pustyni, mieszkających w namiotach utkanych z wielbłądziej wełny, o karawanach załadowanych perskimi dywanami i wonnym kadzidłem. Posłuchaj opowieści o kobietach, które noszą zwiewne szaty, czernią koholem oczy i malują hennę na dłoniach misterne wzory, oraz o mężczyznach ceniących honor bardziej niż życie…”
 
„Klejnot Medyny” to fantastyczna książka, nieco magiczna, trochę baśniowa, ale niezwykle interesująca.

Sherry Jones przenosi czytelnika do Al-Hidżaz w Arabii. To właśnie na tej ziemi w odległych czasach – VII wieku żył i głosił swoje objawienia prorok islamu – Muhammad. Tam też w 613 roku przyszła na świat Aisza – przyszła żona proroka, młodsza od swego męża o ponad czterdzieści lat. Dziewczynka już przy narodzinach została przyrzeczona Muhammadowi przez jej rodziców, w wieku sześciu lat została jego oficjalną narzeczoną, a trzy lata później – żoną. Przez wiele lat była traktowana przez męża raczej jak córka i taką też miłością początkowo darzyła Muhammada. Z czasem gdy dorastała jej uczucie do męża ewoluowało do prawdziwej małżeńskiej miłości, którą bezwarunkowo obdarzyła męża rozumiejąc jednocześnie jego posłannictwo i wiarę. Sama również starała się wspomagać Muhammada w jego misji, doradzać mu i wspierać go, choć nie zawsze jej działania były dobrze rozumiane. Zawsze otwarcie wyrażała swoje zdanie, kierowała się sercem, miłością do Allaha i odwagą, na którą trudno byłoby się zdobyć niejednemu mężczyźnie. Aisza była jedną z kilkunastu żon w haremie proroka i nie było jej łatwo przystosować się do nakazów i zakazów panujących w domu oraz do wspólnego życia z tyloma innymi kobietami. Niemniej miała świadomość swojej pozycji, ważnego miejsca jakie zajmowała w sercu męża i słabości jaką miał do niej prorok, choć przez impulsywność charakteru czasem wiele traciła. Przez lata musiała walczyć o swoją pozycję w haremie, aby zyskać w końcu zaszczytne miano hatun czyli pierwszej żony.

Autorka w bardzo ciekawy sposób połączyła fakty historyczne  z fikcją literacką, która nadała opowieści odpowiedni koloryt i uczyniła ją niezwykle ciekawą i wciągającą. Losy Aiszy i jej rola w życiu Muhammada i historii islamu zostały oparte na przekazach sunnitów, a fakty z życia małżonków zostały spisane wiele lat po ich śmierci. Niemniej Aisza zapisała się jako ważna postać w dziejach islamu, która potrafiła wpłynąć na losy świata. Ta dzielna i odważna kobieta w wieku dziewiętnastu lat została wdową po proroku i nadal prowadziła walkę o interesy swojej społeczności.  

Polecam tę interesującą lekturę osobom gustującym w arabskiej kulturze, historii islamu. Nie jest to wymagająca powieść, napisana barwnym językiem daje niezwykle ciekawy obraz tamtych niespokojnych czasów. W tło walk i układów politycznych wplecione zostało codzienne życie w haremie obfitujące w wiele przedziwnych sytuacji. Po tę książkę naprawdę warto sięgnąć.

Dalsze losy Aiszy autorka opisała w powieści „The Sword of Medina” wydanej w języku angielskim.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Życie Aiszy, ukochanej żony Mahometa. Od chwili zaręczenia z prorokiem do dziewiętnastego roku życia, gdy została wdową, musiała Aisza walczyć o pozycję wśród haremu jurnego mężczyzny, stosując wszelkie dostępne kobiecie islamu środki. Lawirowanie między zazdrością, chęcią pomagania sobie i innym żonom oraz wpływania na proroka, urealniania jego pomysłów, zrodzonych w ,,objawieniach" chorego, jak się zdaje, umysłu, a branych za znaki od boga. I marzenia o wolności, gdzieś z ukochanym z lat dziecinnych, na pustyni, z wiatrem we włosach, w poczuciu spełnienia i trwania na właściwym miejscu. Ciekawa powieść oparta na historycznych wydarzeniach. Aisza wprawdzie zbyt często sprawiała wrażenie rozkapryszonej dziewczynki, niedojrzałej i zbyt wcześnie wpuszczonej na poletko dorosłości, ale dorastającej w ciekawych czasach, nabywającej mądrości i utwierdzającej swoją pozycję w domu proroka. Cenna jest także możliwość poznania realiów ówczesnego życia, dnia powszedniego wspólnoty muzułmańskiej, praw, tradycji i zwyczajów, zmienianych słowem Mahometa, tworzenia się islamu w formie dzisiaj popularnej, początków tego, co ma niestety wpływ na naszą codzienność.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Imię Muhammad znaczy dosłownie "wychwalony, sławiony". Tak właśnie nazywał się prorok islamu, założyciel pierwszej wspólnoty muzułmańskiej. Najprawdopodobniej zawarł 13 związków małżeńskich z czego dwa nie zostały skonsumowane. "Klejnot Medyny" to fikcja literacka, która oparta została na autentycznych zdarzeniach i postaciach historycznych. Narratorką jest najmłodsza, ukochana żona proroka -- Aisza. Jej życie nie było usłane różami. Od najmłodszych lat marzyła o ucieczce z Safuanem, który miał zostać jej mężem na pustynię do Beduinów. Śniła jej się wolność -- wiatr we włosach i możliwość swobodnego przemieszczania się z miejsca na miejsce. Te marzenia zostały brutalnie przerwane przez rodziców. Gdy miała 6 lat została przeznaczona na żonę dla proroka, który wtedy miał już ponad 50 lat i do dnia ślubu została poddana pardzie. Mówiąc po naszemu została zamknięta w domu, z którego mogła wyjść dopiero jako mężatka. Jestem mamą dwójki dzieci i nie wyobrażam sobie, aby przez kilka lat pozbawione były wyjścia na dwór, biegania, bawienia się i kontaktów z rówieśnikami. Po ślubie Aisza musiała walczyć o zaszczytne miano hatun, co oznacza pierwszą najważniejszą żonę w haremie. Przyznać trzeba, że nie miała łatwego zadania, bo jak to zwykle bywa są równi i równiejsi i dla różnych ludzi, to samo prawo jest inne. Muzułmanie mogli mieć cztery żony, jednak gdy Muhammad chciał ożenić się po raz piąty doznał "objawienia", w którym Allah pozwolił prorokowi na kolejne małżeństwa. Sam prorok często korzystał z tego przyzwolenia. Drugą przeszkodą do osiągnięcia tego tytułu był impulsywny charakter Aiszy. Początkowo zachowywała się jak dziecko: wymyślała intrygi, była zazdrosna, działała według zasady "co w sercu, to na języku". "Klejnot Medyny" to powieść o dojrzewaniu Aiszy, a co za tym idzie o przemianie wewnętrznej, która się w niej dokonuje. Z krnąbrnego, egoistycznego dziecka wyrasta na dzielną, mądrą kobietę, która dzięki swoim zaletom zyskuje zaszczytny tytuł hatun i często podpowiada mężowi, w jaki sposób rozwiązać problemy, co jest niespotykane w patriarchalnym świecie muzułmańskim. Książka ta, to również historia powstania islamu, więc nie zabrakło w niej opisu działań wojennych, traktatów pokojowych i kolejnych małżeństw proroka, które były kontraktami politycznymi pozwalającymi na ekspansję nowej religii. Wreszcie jest to opowieść o tradycjach, prawach, obyczajach i codziennym życiu ummy, czyli wspólnoty muzułmańskiej. Dla mnie osobiście w najmniejszym stopniu, to tak szeroko reklamowana, niezwykła historia miłości Muhammada i Aiszy. Nie zgadzam się również ze stwierdzeniem, że Aisza stała się wpływowym doradcą politycznym i autorytetem religijnym. W tej powieści niczego takiego nie ma. Autorka ma lekkie pióro. Powieść czyta się szybko i aż żal, że historia proroka i jego ukochanej żony, tak szybo się kończy.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Od początku do końca bardzo dobrze się ją czyta, dla mnie była tym bardziej wartościowa, ponieważ jest to powieść historyczna. Momentami dość dosadny język w estetycznym całokształcie, ale to działa na zmysły. Poza tym ta książka stanowi argument na to jak powinno się traktować kobiety w Islamie, bowiem tematem przewodnim jest miłość proroka Mahometa i jego najmłodszej żony.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Aisza - kobieta walcząca. Kobieta wychowywana w kraju, gdzie los kobiet jest przesądzony od najmłodszych lat. W kraju, w którym rodzi się islam. Aisza kocha mężczyznę. Swojego męża, który pojął ją za żonę, kiedy miała 9 lat. Zauroczona jest także przyjacielem z dzieciństwa - Safuanem, co nieraz będzie stwarzało problem.
"Klejnot Medyny" to opowieść o sile kobiety, która musiała walczyć o pozycję w haremie, o uznanie męża i odnaleźć się w czasach rodzącego się islamu.
Książka dobra, ale ma swoje ciekawsze i nudniejsze strony. Do tych nudniejszych zaliczyłabym opisy rozgrywek politycznych (na szczęście nie jest to strona dominująca w tej opowieści).

Opinia opublikowana na moim blogu:
https://literackiepodrozebooki.blogspot.com/2022/02/klejnot-medyny.html

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

ciekawie się zapowiada

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

z chęcią

(Kliknij aby rozwinąć opinię)