Kłamca
Tomasz Białkowski

Nie czytałam pierwszej z książek opowiadających o dziennikarzu Pawle Werensie czyli "Drzewo morwowe" więc nie mogę ich porównać, ale mogę stwierdzić, że Tomasz Białkowski w "Kłamcy" zainteresował mnie zarówno ciekawym obyczajowym wątkiem książki jak i niebanalną intrygą kryminalną, którą interesująco powiązał ze znalezionym w 1945 roku w pięknym Radomierzyckim pałacu zdeponowanym tam niemieckim archiwum.
W ten sposób wprowadzając do książki pasjonujący element polityczny związany z Wojskowymi Służbami Informacyjnymi wspomina min. zamordowanego w sierpniu w 1992 roku, w Aninie wraz z żoną, premiera PRL, który najprawdopodobniej został zamordowany z powodu tajemnic jakie poznał przegladając to archiwum nim zostało wyekspediowane do Moskwy.

Pierwszym zdaniem -" Deszcz padał nieprzerwanie całą noc i ranek, przez co na podjeździe potężnego barokowego pałacu stały wielkie kałuże brudnej wody." - zostałam wprowadzona w atmosferę soboty, 2 czerwca 1945, roku kiedy to do tego wspaniałego pałacu przybyło trzech młodych mężczyzn i tam w pomieszczeniu, które wypełniały setki papierowych teczek, akt, listów, zdjęć, protokołów, notatek, zeszytów i książek walających się wszędzie znalazło małego chłopca. Jak się później okazuje to wówczas zaczęła się historia, która po latach, w 2006 roku, zaowocowała pełną dramatyzmu intrygą kryminalną, w której niezwykła, makabryczna śmierć dosięgła kilka osób.

Nie czytając "Drzewa morwowego" nie mogłam poznać wcześniejszych wyczynów Pawła Werensa jako dziennikarza śledczego, które po napisaniu książki przyniosły mu sławę. Sława ta jednakże nie przełożyła się na jego osobiste szczęście. W "Kłamcy" bowiem Werens ma nie tylko poważne problemy ze swoją osobowością, które zapija mocno alkoholem przy okazji pakując się w obyczajową aferę, która pozbawia go pracy, ale na dodatek jak grom z nieba spada na niego zabójstwo wujostwa Warensów, a także sam staje się obiektem niebezpiecznego dla siebie zainteresowania ze strony swego starego wroga, Monalto, który wpada na iście szatański pomysł mający na celu pozbycie się Pawła na zawsze.

Śledztwo w sprawie zamordowanych Werensów rozpoczyna prowadzić Andrzej Dera, podkomisarz KMP miasta Olsztyna, a gdy zostaje odsunięty od niego, zmotywowany przez Pawła, kontynuuje je na własną rękę i uzyskuje zaskakujące informacje o przeszłości
zdymisjonowanego generała Wojskowych Służb Informacyjnych Szuberta o pseudonimie Monalto, którego obaj z Pawłem podejrzewają o stanie za popełnionymi zbrodniami. Ta przeszłość tłumaczy pojawienie się w książce fotografii zaginionego z Zamku na Wawelu obrazu Rafaela -Portret młodzieńca, którego historię powstania i niezwykłe losy dzięki książce mogłam poznać.

Wiadomość o morderstwie popełnionym na krewnych stawia Pawła Werensa do pionu na tyle, by mógł podjąć się próby rozwiązania zagadki związanej z dokonanymi zbrodniami przy pomocy dobrej znajomej Dery, Leny, która jest biegła w znajomości Biblii, a ta znajomość jest im niezbędna ponieważ sposób w jaki popełniono morderstwa zawiera przesłania oparte na symbolice religijnej Starego Testamentu, którą posługuje się bezwzględny morderca zgodnie i ściśle z wytycznymi swego mocodawcy, a które mają na celu zaprowadzić Pawła w w miejsce przygotowanej nań zasadzki. Dzięki takiemu poprowadzeniu akcji przez autora miałam możliwość zwiedzenia razem Pawłem i Leną przepięknej Bazyliki Mariackiej w Gdańsku.

+Werens i Dera mimo występujących między nimi animozji uzupełniają się wzajem w prowadzonych odrębnie dochodzeniach i zagadka przyczyn śmierci wuja Pawła i jego żony a także pozostałych osób zostaje rozwiązana, a Pawłowi udaje się uniknąć śmierci w przygotowanej nań zasadzce.

"Kłamca" to dobry kryminał intrygująco łączący przeszłość z teraźniejszością, posiadający interesujący kontekst polityczny, z dobrym tempem akcji, która tocząc się w kilku miejscach przenosiła mnie z Olsztyna do Gdańska, Krakowa i na Mazury.
Książkę czytało mi się bardzo dobrze a więc i szybko co sprawiła nie tylko jej wielowątkowa i niebanalna fabuła, ale również ciekawie zarysowane i poprowadzone postaci Pawła Werensa i podkomisarz Dery. Uwagi może miała, bym tylko do zastosowanej symboliki religijnej, która w pewnym momencie zaczęła być zbyt zagmatwana a przez to nużąca i nie realna.

A dlaczego taki tytuł i kto był kłamcą dowiecie się z książki, która dać Wam może niezłą rozrywkę a także pewną dozę różnej wiedzy.

Kupiłam te książkę pod wpływem zachwytu nad poprzednią częścią o śledztwach dziennikarskich Pawła Werensa- bohatera pisarza Tomasza Białkowskiego. Warszawski dziennikarz, pochodzący z Olsztyna dwa lata temu zakończył dochodzenie w sprawie mordu na starszym mężczyznach, który karzeł o niekształconej twarzy wsadzał do ust larwę morwy. 

Teraz Paweł Werens nie musi się martwić, że jego pozycja na drabinie społecznej jest na najniższym pułapie. Jest docenionym dziennikarzem śledczym .Napisał on książkę i jest rozchwytywany i zapraszany na różnorodne rozmowy i wykłady.

Jego spokój burzy morderstwo jego stryja - Mariusza Werensa i jego żony. Zabójstwo jest o tyle nietypowe, że żona wuja zostaje "ukrzyżowana", a na plecach Mariusza Werensa zostaje pozostawione dziwne słowo- Szadrak. 

Co ono oznacza? Czemu ktoś chciałby skrzywdzić tak poczciwego starszego człowieka? I co z tym wszystkim wspólnego ma tajemniczy list otrzymany przez kolekcjonera sztuki?

Paweł Werens ponownie zaczyna dochodzenie. Tym razem do sprawy podchodzi nadzwyczaj emocjonalnie. Ma on wsparcie w starszym, niedowartościowanym policjancie - komisarzu Derze, oraz w pięknej kobiecie Lenie, która pomaga wyczytać wskazówki spomiędzy biblijnych wersetów. Poszlaki prowadzą do działań tajemniczej sekty....

Powieść Tomasza Białkowskie znowu jest zachowana w stylu Dana Browna. Mam wrażenie, że pisarz przyjął pewien schemat i nie próbuje wyjść poza jego ramy. Co prawda skupia się na motywach i zasadach działania mordercy, ale czułam lekkie znużenie do około 1/3 książki. Miałam wrażenie , jakbym już to czytała. Nie mam na myśli fabuły, ale toru sprawy. Być może za świeże noszę w sobie wspomnienia "Drzewa morwowego" i nie potrafiłam się wgryźć w nową sprawę Werensa.

Szkoda mnie bardzo było, że autor na stronach powieści zabił bardzo ciekawych bohaterów- małżeństwo Werensów, gdyż było ono charakterystyczne i wnosiło pewien powiew świeżej krwi do przebiegu akcji. Szkoda, bo stryj mógł być mocnym ogniwem i informatorem bratanka w kolejnych jego poczynaniach. Zapewne miał w tym Białkowski jakiś zamysł, jak go nie rozumiem. Być może zrozumiem , po przeczytaniu ostatniej części trylogii.

Książka jest ciekawa, na początku trochę taka nijaka, lekko schematyczna, nieco słabsza od "Drzewa morwowego", aczkolwiek jak na polskie realia niebanalna.

Zaletą jest to, że jest ona napisana tak, że czyta się ją bardzo szybko i jeśli przebrnie się przez nudnawy początek można się nawet wciągnąć

Po podróży do Włoch w "Kolorach tamtego lata", mglistego Londynu z "Niewinnej krwi", francuskich uliczek ze "Ślubnej sukni", Stanów Zjednoczonych z "I wciąż ją kocham" powracam do rodzinnych stron - do Polski a konkretniej Gdańska. Bo właśnie Gdańsk jest tłem dla "Kłamcy". A poniekąd też parę innych miast, o których mowa jak między innymi Olsztyn czy też Kraków.
O czym więc traktuje ta książka? Autor serwuje nam kryminalną zagadkę. Tajemniczą sektę, jeszcze bardziej tajemnicze morderstwo z jeszcze bardziej tajemniczym elementem - sztuką i religią. Podkomisarz Adam Dera wraz z dziennikarzem śledczym Pawłem Werensem i znawczynią Biblijnych historii próbują rozwikłać zagadkę śmierci wuja dziennikarza Werensa, jego żony oraz kilku innych osób zamordowanych w tym samym czasie. Za pomocą biblijnych wskazówek docierają do tajemnicy sprzed kilkudziesięciu lat. Jaka to tajemnica i czy dotarcie do niej będzie się równało z bezpieczeństwem? Kto stoi za tymi morderstwami? Kim jest tytułowy kłamca? O tym (i nie tylko o tym) dowiecie się z lektury tej książki.

Jakie sa moje wrażenia: pomimo początkowo nudnych pierwszych 2 rozdziałów, z czasem gdy zaczynamy zagłębiać się dalej, uświadamiamy sobie, że o to mamy ciekawą historię kryminalną. Na tyle ciekawą, że podczas czytania miałam kilkakrotnie na myśli: "Mogliby zrobić z tego film". A w miarę czytania im bardziej poznawałam bohaterów, tym bardziej widziałam już aktorów, jacy mogliby zagrać w tym filmie (szczególnie Pana Bogusława Lindę w roli Adama Dery;D - jakoś mi pasuje do tego bohatera).
Książkę czyta się szybko i zainteresowaniem. Trzyma w napięciu do ostatnich stron, a podążanie za wskazówkami wraz z dziennikarzem i Leną oraz podkomisarzem Derą jest tak ciekawe, że ciężko się oderwać od lektury. Oceniam jednak jako dobrą, ze względu na zbyt długie pod koniec przemowy z cytowaniem treści biblijnych. Jednak to tylko moje odczucie. Każdy powinien wyrobić sobie własną opinię.
Książkę jak najbardziej polecam.