Holland. Biografia od nowa
Karolina Pasternak

„Jestem reżyserką, bo się wydarłam?”

Nazwisko najbardziej znanej i utalentowanej polskiej reżyserki nikomu chyba nie trzeba przedstawiać. Każdy zapewne wie, o kogo chodzi. Kim jest Agnieszka Holland? Niekwestionowaną ikoną pokolenia filmowców, mentorem i wzorem dla młodych adeptów tej sztuki. Czy dobrze ją znamy? Jak wiele dotychczas o sobie nam powiedziała? Czy była wylewna w swoich wypowiedziach i wyznaniach?

„Jest naprawdę straceńczo odważna – mówi Krzysztof Zanussi. - I bywa przekorna. Czasem lubi odwrócić kota ogonem”.

To pierwsza biografia Agnieszki Holland, w której autorka odsłania i pokazuje czytelnikowi prawdziwe, dotychczas skrzętnie skrywane oblicze reżyserki. Poznajemy jej młodość, życie na obczyźnie, nieustanne podróże, walkę z ówczesnym systemem i liczne prześladowania. Niewątpliwy wpływ na ukształtowanie jej wizerunku miała jej rodzina, nie tylko rodzice, ale również ukochana babcia. Tragiczna śmierć ojca wstrząsnęła nią, starała się za wszelką cenę dojść do prawdy, chciała dowiedzieć się, dlaczego ojciec tak szybko od nich odszedł. Nie miała łatwego życia, związała się z mężczyzną, z którym jednak pewnego dnia ich drogi się rozeszły. Być może nie potrafił żyć w cieniu gwiazdy, jaką była jego żona? Może jej sława przytłaczała go? Życie u boku silnej kobiety nie było łatwe …

„Ma zasady, inteligentne riposty, jest wygadana, wyszczekana, wie, czego chce, rządzi ludźmi – opowiada Kasia Adamik. - Gdyby facet prezentował takie cechy i taki sposób zachowania, w ogóle nikogo by to nie zszokowało”.

Karolina Pasternak w swej opowieści wiele miejsca poświęciła pracy zawodowej Agnieszki. Przytoczyła liczne rozmowy i wywiady z innymi znanymi nam artystami, pokazała ich wzajemne relacje i kontakty. Ta grupa ludzi, w trudnych czasach przemian w kraju, trzymała się razem, mogli na siebie liczyć i wzajemnie się wspierali. Często stali murem przeciw ówczesnej komunistycznej władzy, która za wszelką cenę starała się ich zniewolić, ograniczyć ich rozwój i zapobiec wyjazdom za granicę.

Ciekawym zabiegiem jest również szeroki opis filmów, które wyszły spod ręki gwiazdy filmu, genezy ich powstania, obsady aktorskiej i fabuły. Poznajemy metody pracy artystki, czasami jej twardą rękę, ale i sympatię do współpracowników. Czasami musiała rządzić na planie męską ręką, inaczej wszyscy weszliby jej na głowę. Dopiero po przeczytaniu tej lektury dowiedziałam się, jak wiele filmów wyreżyserowała, jaki ma ogromny dorobek artystyczny. Wiele tytułów nic mi nie mówi, nie miałam pojęcia, że nasza gwiazda jest ich twórczynią. Jestem pewna, że muszę nadrobić zaległości filmowe, chociażby z samej ciekawości, aby zwrócić uwagę na szczególne elementy poszczególnych tytułów, o których Agnieszka sama nam opowiada z taką subtelnością i otwartością.

Teraz – po przeczytaniu tej biografii – upadł mój odbiór reżyserki. Uważałam ją za osobę oschłą i surową, pozbawioną ciepła, ale jak się bardzo myliłam. Wbrew pozorom to osoba ciepła i pełna wrażliwości, której nie jest obojętny los drugiej osoby.

Zachęcam do sięgnięcia po tę biografię, ciekawa i pełna zaskakujących informacji, które były schowane w cieniu, nigdy dotychczas nie ujrzały światła dziennego. A teraz Agnieszka Holland otworzyła się przed nami, pokazała swoje prawdziwe oblicze, zachęciła do wkroczenia w jej życie, pełne podróży, spotkań z ciekawymi ludźmi, znajomości z wielkimi światowymi gwiazdami kina.

Życie na ogół znanych reżyserów polskich i zagranicznych reguły nie należy do takich prostych, jak nam się nam fanom dobrego kina w rzeczywistości wydaje, obserwując ich z punktu widzenia ich dotychczasowego filmowego dorobku.

W niezwykłą wyjątkową biograficzną podróż w głąb tego, co jest nam obce i nieznane w świecie reżyserii zabrała nas Pani Karolina Pasternak w książce pt. ''Holland. Biografia od nowa'', która wykreowała to, czego my nie wiemy do tej pory na temat życia prywatnego i zawodowego znanej polskiej reżyserki zmagającej się tak, jak my z przeszkodami obrazujące potem, że można odsłonić kawałek filmu zachowanego na zawsze w kadrze.

Nie ukrywam tego, że utrudnieniem podczas czytania tej biograficznej książki była dla mnie małoczytelna czcionka.

W trakcie czytania tej bardzo dobrze skonstruowanej barwnie biografii pojawiały się od razu pytania, które chciałam jej zadać, co bym zrobiła, gdybym miała okazję ją spotkać na żywo.

Relacje ujęte w dialogach ze spotkań ze znanymi reżyserami dodatkowo wzbogacą naszą dotychczasową wiedzę na temat powstawania filmów mniej znanych oraz pozwoli nam wychwycić nam to, co jest najważniejsze płynące do nas przesłanie, jakim kierowali się reżyserzy, tworząc je.

Pani Agnieszka Holland jest reżyserką, która wykazuje, się w swojej zawodowej roli nie tylko tym, że posiada pomysły na dobre filmy, ale nie są dla niej obce twórcze pisanie wierszy czy również malowanie obrazów.

Lubi kontakt z aktorami. Bez dobranego odpowiednio do roli aktora film traci na wartości i przekazie.

Najważniejsze jest to, że poznajemy Panią Agnieszkę taką, jaką jest naprawdę.

Nie zdajemy sobie sprawy z tego, co ona czuje, tworząc film, dobierając do niego aktorów, pracując z nimi i analizując każdą z zaprezentowaną scen w filmie, gdyż jest to dla niej bardzo ważne w pracy zawodowej.

Warto jest podkreślić to, co jest istotne w pracy reżysera: kontakt z ludźmi pracującymi w branży filmowej, współpraca z aktorami.

Podoba mi się to w Pani Agnieszce, że ma w sobie tyle ciepła i odwagi, która daję jej siłę, ale musi również podkreślić swoją pracę, jako reżysera, że podejmuje ogromnie trudne i odważne decyzje wymagające udowodnienia, że bycie kobietą na stanowisku reżysera ma swoje pozytywne, jak i również negatywne strony, które odsłaniają cienie i blaski, że nie należy być we wszystkim uległym, lecz trzeba pokazać swoje miejsce w świecie filmu bez względu na to, kim z pochodzenia byli rodzice.

Pani Karolina Pasternak nie zapomina opisać, jak wyglądało życie Pani Agnieszki prywatne, o jej sukcesach, porażkach, ale nikt, jak ona wyrazić siebie poprzez pracę i to mi się podoba w niej.

Wydawnictwu Znak dziękuje za podarowanie mi do zrecenzowania egzemplarza książki autorstwa Pani Karolina Pasternak pt. ''Holland. Biografia od nowa''.

Warto przeczytać tę książkę