Ze wstępem Martina Pollacka.
,,Wbrew tytułowi, to nie jest książka historyczna. To książka o pamięci. A właściwie o dwóch pamięciach, które się w żadnym miejscu nie spotykają. I o losach, które od stuleci toczyły się równolegle, nigdy razem. Losach moich dwóch rodzin - polskiej i żydowskiej".
Autorka
Ze wstępu:
,,Zanim autor rozpocznie pracę nad opowiedzeniem swojej rodzinnej historii, zastanawia się, po co w ogóle to robi. Czy nie byłoby lepiej, w każdym razie dla naszej psychicznej równowagi, pozostawić niektórych spraw w spokoju i przykryć ich milczeniem? Czy nie byłoby mądrzej tę lub inną osobę zostawić w łaskawym (albo też zawstydzającym) zapomnieniu? W końcu nikt nie może od nas żądać, byśmy się do wszystkiego dokopali i wszystko bez wyjątku ujawnili, także najczarniejsze plamy i najtragiczniejsze rozdziały przeszłości. A może jednak tak? Może to nasz obowiązek? Mimo że przysłowie poucza, że mowa jest srebrem, a milczenie złotem?
Monika Sznajderman zdecydowała się na srebro, na otwartość, którą bez wątpienia i bez przesady można nazwać bezpardonową. Także wobec siebie.
Zasługuje tym na nasz bezgraniczny podziw. Opowieść o jej żydowskiej i polskiej rodzinie jest dziełem literackim, a jednocześnie ważnym dokumentem historycznym. To tak jak z kroplą, w której można zobaczyć całe morze:
Monice Sznajderman udało się w małym, wąskim wycinku rodzinnej historii pokazać tragiczną historię Polski XX wieku, jej ciemne i ponure karty, ale także dużo wielkich chwil".
Martin Pollack
,,To jest jedyny w swoim rodzaju żydowsko-polski dwuportret rodzinny. Żydowska połowa jest przejmująca, a polska fascynująca. Dla każdego, kto chce naprawdę wiedzieć i próbuje zrozumieć." Henryk Grynberg
,,,,Fałszerze pieprzu" to niezwykła książka pokazująca splątane polskie losy i zawikłane historie rodzinne. Autorka z czułością opisuje rodzinę swojego Ojca, o której w domu się nie mówiło. Pieczołowicie odtwarza losy żydowskich przodków, odnajdując ślady ich istnienia w przedwojennej prasie, archiwach, zapisach hipotecznych, książkach telefonicznych. Analizuje stare fotografie i zbiera ślady rozproszone pomiędzy Miedzeszynem, warszawskim gettem, Radomiem, Złoczowem, Oświęcimiem i Australią, odtwarzając światy ich życia i ich śmierci.
Z taką samą troskliwością opisuje przodków Matki z malowniczej polsko-saksońskiej rodziny. Wspomnienia i anegdoty o życiu kilku pokoleń Lachertów towarzyszyły autorce od dzieciństwa: ojciec rodu, który wygrał w karty karetę i spory majątek, sławny architekt, dyrektor wielkiego koncernu w carskiej Rosji, prominentny działacz Stronnictwa Narodowego. Ich dzieje toczą się w Warszawie, w Moskwie, na Wołyniu, wreszcie - w majątku Ciechanki na Lubelszczyźnie.
Monika Sznajderman odtwarza oba te światy z miłością i pietyzmem, uświadamiając nam zarówno ulotność istnienia, jak i złożoność polskich tożsamości oraz wartość i znaczenie pamięci." Prof. Barbara Engelking
Informacje dodatkowe o Fałszerze pieprzu. Historia rodzinna:
Wydawnictwo: Czarne
Data wydania: 2019-06-05
Kategoria: Biografie, wspomnienia, listy
ISBN:
Liczba stron: 288
Kup książkę Fałszerze pieprzu. Historia rodzinna
Zobacz także
Fałszerze pieprzu. Historia rodzinna - opinie o książce
Żyjąc, zajmujemy miejsce tych, którzy byli przed nami, taka jest oczywista kolej rzeczy. Jak jednak żyć w miejscu, w którym garstka ludzi...
Praca ta jest szukaniem śladów, pogłosów i powidoków błazeńskiej mitologii w nieoczywistych kontekstach dawnej i współczesnej...
Przeczytane:2019-05-12,
„Fałszerze pieprzu” to na mojej prywatnej liście – obok „My z Jedwabnego” – jedna z najważniejszych książek ostatnich lat. Współzałożycielka Wydawnictwa Czarne, Monika Sznajderman spisała swoją historię rodzinną.
Z barku innych określeń, możemy nazwać pierwszą połowę XX wieku …ciekawą. Do tego stopnia, że w każdej rodzinie znajdzie się ktoś, kto w wyniku dwóch wojen zaginął, został wywieziony czy musiał się ukrywać. A to i tak jedne ze szczęśliwych scenariuszy. Podobnie burzliwa jest historia rodzinna Moniki Sznajderman. Tym, co czyni ją szczególnie interesującą i wyróżnia na tle innych sag, jest połączenie dwóch skrajnie różnych tradycji. Po mieczu rodzina Sznajderman to, częściowo zasymilowani, warszawscy Żydzi, zaś po kądzieli polscy ziemianie. Choć żyli w tym samym czasie, a czasami nawet w tych samych miastach, ich biografie skrajnie się od siebie różnią.
Książka rozpoczyna się od wspomnień o rodzinie ojca, Marka Sznajdermana. Z oczywistych względów, jako opis Zagłady, jest to część trudna. Ale jest to także część szczególnie ciekawa literacko. Sznajderman dokonała niemal niemożliwego. Wyłącznie na podstawie nielicznych, zachowanych fotografii i rozmów z ojcem utrwaliła olbrzymi fragment rodzinnej historii. Udało jej się wypełnić pustkę. Z pietyzmem i niezwykłą wrażliwością na szczegół odtwarza i zatrzymuje to, co nieuchwytne. Odbudowuje zniszczony świat na fundamencie z detali. Choćby takich, jak ślad opalenizny zostawiony przez pasek od sandałek na stopach ojca. Zdjęcie zostało zrobione ostatniego lata przed wojną. Sznajderman dokonuje własnego „opisania świata”. Przedwojennego świata, który został starty z powierzchni ziemi i bliskich, których nigdy nie dane jej było poznać. Jak wyglądali? Jacy byli? Czy i czego się bali?
Rodzina psiarki została”obwiniona o istnienie”, podobnie jak miliony innych Żydów. Większość z nich zostanie na zawsze anonimowa. Sznajderman podejmuje wysiłek ocalenia ich historii choćby w małej części, zdając sobie sprawę, że„jest ostatnim człowiekiem, który się nimi interesuje i potrafi o nich cokolwiek powiedzieć”.
Losy narodu bardzo rzadko mogą podlegać jednoznacznym ocenom. Podobnie pamięć – nie powinna być ujednolicana. Dlatego poza niewątpliwą literacką wartością, w „Fałszerzach pieprzu” cenny jest brak podziałów i ocen. Nie brak w niej za to ważnych pytań. Sznajderman jest ogniwem łączącym dwa skrajnie różne światy, różne tożsamości i kultury. Ludzi, którzy „żyli razem 800 lat, ale się nie zżyli”.