Arab przyszłości tom 5. Dzieciństwo na Bliskim Wschodzie (1992-1994)
Sattouf Riad

PopKulturowy Kociołek:

Poprzednie części komiksowej autobiografii autora naznaczone były wieloma wyrazistymi (często skrajnymi emocjami), które w pewnym sensie równoważone były przez niezły humor i możliwość bliższego poznania niektórych realiów świata arabskiego. Album Arab przyszłości tom 5 zmienia jednak oblicze serii i zaczyna uderzać w mroczne i jeszcze bardziej dramatyczne tony. Powiązane jest to z wydarzeniami, których byliśmy świadkami pod koniec poprzedniej części. Po tym, jak ojciec porwał najmłodszego syna i wywiózł go do Syrii, aby wychować go w rygorze koranicznym, zarówno matka, jak i Riad pogrążyli się w przytłaczającym smutku.

Kobieta tym razem staje się ważną częścią komiksu. Obserwujemy tu nie tylko jej dramat, ale również walkę z francuskim wymiarem sprawiedliwości, który dosadnie rzecz ujmując miał „gdzieś” jej tragedię. Riad nie jest już dzieckiem a świadomym nastolatkiem, który zdaje sobie sprawę z tego, że musi stanąć na wysokości zadania i wspierać matkę najlepiej jak tylko potrafi.

Bycie nastolatkiem to również trudna do okiełznania burza hormonów, poznawanie samego siebie, szukanie właściwej drogi na przyszłość, borykanie się z wieloma problemami, poznanie smaku pierwszej miłości czy popełnianie głupich błędów. Tego typu elementów w albumie nie brakuje i są one połączone z głębokim psychologicznym obrazem nastoletniego chłopaka, który chce wspierać matkę i być jak inni chłopcy w jego wieku.

Jak zostało to już wspomniane, twórca tym razem dorzuca do emocjonalnej historii mniejszą dawkę czarnego humoru. Nie znaczy to, że nie występuje on tutaj w ogóle. Pojawia się tu kilka zabawnych fragmentów, z które potrafią jednocześnie wywołać uśmiech rozbawienia, jak i wymusić na odbiorcy głębszą analizę tego, co zobaczył/przeczytał....

 I tak oto mamy przyjemność poznać dziś najnowszą, piątą już i zarazem przedostatnią odsłonę znakomitego komiksowego cyklu ,,Arab przyszłości. Dzieciństwo na Bliskim Wschodzie", która tym razem obejmuje sobą przedział czasowy z lat 1992-1994. To właśnie na jej stronach poznamy kolejne losy Riada Sattoufa - bohatera i zarazem autora tej serii. Komiks ukazał się w naszym kraju oczywiście nakładem Wydawnictwa Kultura Gniewu.

 Nasz główny bohater wkracza właśnie w jakże piękny, ale też i trudny okres młodości, gdy oto odkrywa m.in. fascynację punkową muzyką, poznaje grono nowych przyjaciół, odkrywa literacki świat twórczości H.P. Lovecrafta, jak i wreszcie... zakochuje się po raz pierwszy. Jednakże tę towarzysko-szkolną codzienność burzy wielki, rodzinny dramat, który wiąże się z ojcem Riada i jego młodszym bratem... To właśnie to zdarzenie pozwoli też uzyskać mu odpowiedź na dręczące go od dawna pytanie, kim jest...?

 Niniejsza odsłona tej komiksowej serii stanowi sobą jej kolejną udaną, intrygującą, niezwykle klimatyczną część. Część, która w piękny sposób łączy w sobie obyczajową opowieść o wchodzeniu w dorosłość w scenerii Europy początku lat 90-tych..., z trudną, dramatyczną i niezwykle gorzką historią o islamskim radykalizmie, który tym razem dotyka głównego bohatera i jego rodzinę w niezwykle mocny i bezpośredni sposób. Oczywiście nadal mamy tu sporo komediowych akcentów, które w znakomity sposób równoważą tę bardziej skomplikowaną i trudną część tej komiksowej pozycji.

 Piękną jest ta swoista podróż w czasie, na którą składają się losy Riada, jego bliskich i przyjaciół. Piękną z wielu względów, gdyż oto z jednej strony mamy tu kwintesencję młodości z nadziejami, pierwszymi zauroczeniami i oczywiście także rozczarowaniami na czele..., ale z drugiej też i fascynujące - zwłaszcza dla nas, spojrzenie na życie młodego araba we Francji, który pragnie być jak wszyscy inni, ale nad którym wisi wciąż wspominany obraz ojca i jego radykalnych nauk. I mamy tu tym samym idealne proporcje pomiędzy tym, co zabawne i tym, co trudne, dzięki czemu czyta się ten komiks po prostu świetnie.

 Mnie osobiście urzekło w tej opowieści to, w jak piękny, naturalny i fascynujący sposób zmienia się jej główny bohater - Riad. Znamy go już wszakże długo, przeżyliśmy u jego boku lepsze i gorsze chwile, jak i rozumiemy go być może nawet lepiej, aniżeli on sam. I można powiedzieć, że jest to nasz komiksowy przyjaciel, który z małego chłopca staje się pewnym siebie młodzieńcem, który wie więcej, który zaczyna mieć swoje jasne poglądy i który potrafi wynieść ze swojego funkcjonowania na pograniczu dwóch kultury wszystko to, co w nich najlepsze. 

 Opowieść tę obrazują oczywiście przyjemne dla oka, poprowadzone lekką i prostą kreską oraz mające w sobie coś z ciepłej karykatury, cartoonowe rysunki Riada Sattoufa. To z jednej strony klasyka francuskiego ilustratorstwa, z drugiej zaś idealny pomysł na ukazanie tego, co śmieszne i zarazem nierzadko trudne, w łagodny, przystępny i intrygujący sposób. Wielkie znaczenie mają także zastosowane tu kolory - biel, czerń, czerwień i dominujący mocny błękit, które mówiąc kolokwialnie, ,,robią tu robotę".

 Jeśli znacie już ten cykl, to z pewnością polubicie, docenicie i zachwycicie się tą jego niniejszą, najnowszą odsłoną. Odsłoną, która jest po prostu ciekawą, dobrą pod każdym względem i być może w jakiś sposób przełomową - tak dla nas, jak i dla głównego bohatera, który wydaje się już być w pełni świadomym tego, kim jest i kim chce być. To również udana, zabawna, choć chwilami i bardzo gorzka rozrywka z absolutnie najwyższej półki komiksowej sztuki.

 Komiksowa opowieść ,,Arab przyszłości. Dzieciństwo na Bliskim Wschodzie (1992-1994)", to rzecz wspaniała, utrzymująca wysoki poziom poprzednich części, jak i przede wszystkim intrygująca tym, co ma sobą do zaoferowania. A oferuje nam emocje, humor, nostalgię i życiową mądrość o tym, że każdy z nas może być tym, kim tylko zechce - wbrew pochodzeniu, kolorowi skóry, naciskom bliskich. Dlatego też w oczekiwaniu na premierę ostatniej odsłony tego cyklu gorąco polecam i zachęcam was do sięgnięcia po ten tytuł - naprawdę warto.

ŻYCIE W ROZDARCIU

Piąty i przedostatni tom ,,Araba przyszłości" to dzieło absolutnie wielkie. Jak i cztery poprzednie odsłony tej serii. Niby nic takiego, niby już komiksów w temacie mieliśmy i mamy tyle, a jednak historia Riada Sattoufa rusza - przynajmniej mnie, ale wątpię by znalazł się czytelnik nieporuszony - tak, jak chyba żadna inna tego typu. Bo czytałem ,,Persepolis", czytałem ,,Odyseję Hakima", powieści graficzne Rutu Modan i parę innych rzeczy o Bliskim Wschodzie, ale żadna nie zrobiła na mnie takiego wrażenia, jak właśnie ,,Arab". 

Riad coraz bardziej dorasta, zmienia się, ale nadal szuka. Szuka swojego miejsca, pasji, miłości - którą znajduje - i samego siebie też szuka. Na kulturowym i cywilizacyjnym rozdarciu, w specyficznej rodzinie, gdzieś między dwoma światami, czy ma szansę się odnaleźć?

https://ksiazkarniablog.blogspot.com/2023/04/arab-przyszosci-5-dziecinstwo-na.html