Jane Austen

Jane Austen - biografia, życie i twórczość

Jane Austen urodziła w 16 grudnia 1775 roku w parafii Steventon jako siódma z ośmiorga rodzeństwa. Zmarła 18 lipca 1817 roku w Winchesterze. Jej rodzina była ceniona, ale niezbyt majętna. Ojciec Jane był anglikańskim duchownym, którego dochód wynosił 600 funtów. Z takiej kwoty ciężko było zapewnić dwóm córkom dobry posag. Autorka utrzymywała bardzo bliski kontakt z siostrą Cassandrą Elizabeth. 

Jane Austen – dzieciństwo i edukacja

W 1783 roku Jane wraz z siostrą miały pobierać nauki pod okiem dalekiej krewnej w Southampton. Wraz z przyjściem jesieni pojawiła się epidemia, przez którą dziewczynki musiały wrócić do domu. W latach 1785-1786 uczęszczały do prywatnej szkoły w Reading. Rodziny jednak nie było stać na czesne. Od tego momentu Jane pobierała już tylko edukację domową. Uczyła się rysunku, gry na pianinie i innych umiejętności, jakie powinna posiadać panienka w tamtych czasach. 

Austen miała też nieograniczony dostęp do biblioteki ojca. Mogła więc korzystać z podręczników z jakich uczyli się jej bracia i czytać książki na jakie miała ochotę. To sprawiło, że już od najmłodszych lat była zafascynowana literaturą i nauczyła się podchodzić krytycznie do wielu spraw.

Jane Austen – pierwsze prace literackie 

Pierwszą większą pracą Austen są pisane w latach 1787–1793 Juvenilia, krótkie humorystyczne opowiadania tworzone z myślą o rodzinie. Chociaż można się w nich doszukać nawiązań do dalszej twórczości Jane. Gdy miała osiemnaście lat podjęła się napisania krótkiej powieści epistolarnej zatytułowanej Lady Susan. W latach 1795–1799 powstały pierwsze szkice jej najbardziej znanych powieści.  

Jane Austen – przeprowadzki

Ojciec Jane po przejściu na emeryturę przeniósł się wraz z żoną i córkami do Bath. Dzisiaj można to miejsce wynająć jako kwaterę wakacyjną! Niektórzy badacze twierdzą, że Jane była nieszczęśliwa w nowym miejscu zamieszkania, z czego wynika jej twórczy zastój. Możliwe jednak, że czynności towarzyskie przeszkadzały jej w pracy. W tym okresie zaczęła pisać nigdy nieukończoną powieść Watsonowie. 

Nagła śmierć ojca nastąpiła w 1805 roku i postawiła matkę z córkami w niepewnej sytuacji finansowej. Dzięki pomocy braci Jane i Cassandry kobiety nie musiały rezygnować z dawnego, wygodnego życia. Na jesień przeniosły się do morskiego kurortu Worthing na wybrzeżu Sussex. Natomiast w 1806 wybyły do Southampton, gdzie zamieszkały z bratem Jane Frankiem i jego żoną. 

Z początkiem 1809 roku Edward – brat Jane – zaproponował kobietom życie na wsi w  Chawton Cottage. 

Jane Austen – twórczość i publikacja powieści

Powrót w rodzinne strony był dla Jane czymś inspirującym. Znów zaczęła intensywnie tworzyć, a nawet udało jej się wydać niektóre powieści. W 1811 roku opublikowała anonimowo Rozważną i Romantyczną, opowiadającą historię dwóch sióstr. Książka zebrała dobre recenzje. W 1813 roku ukazała się kolejna, chyba najsłynniejsza dziś powieść Austen: Duma i Uprzedzenie. Wszyscy znają mistrzowskie, czasem sarkastyczne, cytaty autorki z tego dzieła. Następnie, w 1814 roku, wyszedł Mansfiled Park, jedna z trudniejszych powieści autorki. Rok później Emma ukazała się drukiem. Jej ostatnią w pełni skończoną książką są Perswazje. 

Jane Austen – niedokończone dzieło

W 1816 roku Austen zaczęła pracę nad Sanditon. W międzyczasie jednak źle się poczuła. Po poradzie lekarza, wraz z siostrą, przeniosła się do Winchesteru. Choroby nie udało się pokonać. Czterdziestojednoletnia autorka zmarła 18 lipca 1817 roku. Do dzisiaj nie znamy przyczyny śmierci. 
Henry – brat Jane – wydał pośmiertnie dwa dzieła siostry. Były to Perswazje i Opactwo Northanger. Pierwszy raz książki ukazały się pod prawdziwym nazwiskiem autorki. 

Jane Austen – ekranizacje powieści

Powieści Jane Austen doczekały się wielu fantastycznych ekranizacji i do dzisiaj są chętnie brane na warsztat i przedstawiane na nowo.

Rozważna i romantyczna z 1995 roku idealnie oddaje realia powieści, do tego jest jedną z chętniej oglądanych ekranizacji Austen. W rolę sióstr wcielają się Emma Thompson i Kate Winslet. Jeśli chodzi o Dumę i Uprzedzenie to fani podzielili się na dwa obozy. Jedni wolą wierniejszy oryginałowi serial BBC z 1995 roku, inni obstają za filmem z 2005 roku. Niedokończone przez autorkę Sanditon również niedawno doczekało się adaptacji serialowej. Nawet krótka powieść epistolarna Lady Susan została w 2016 roku zaadaptowana na film o tytule Przyjaźń czy kochanie?.