Pro-Egipt

http://www.proegipt.com.pl/

Wydawnictwo „Pro-Egipt” zostało zarejestrowane w 1992 r. przez piszącego te słowa: Andrzeja Niwińskiego – egiptologa i autora dwóch książek złożonych do druku w innych wydawnictwach, które po zmianach ustrojowych w Polsce po 1989 r. uznały, że tematyka tych książek (religia starożytnego Egiptu) nie spotka się z zainteresowaniem Czytelników.

Samo założenie jednoosobowego wydawnictwa było właściwie aktem rozpaczy: jedynym „kapitałem założycielskim” była energia autora, który musiał pogodzić funkcje kierownika, księgowego, szefa marketingu, sekretarza i gońca... Początkowo jedynym celem tego przedsięwzięcia było wydanie przygotowanej już do druku książki Mity i symbole starożytnego Egiptu w wersji poprawionej i uzupełnionej (pierwsze wydanie – w tzw. czarnej serii wydawnictwa „Iskry” z 1984 r. w nakładzie 20 tys. egzemplarzy było już wyczerpane i osiągalne – rzadko – tylko w antykwariatach). Pomyślne negocjacje z drukarnią, która – dokonawszy własnej inwestycji w przygotowanie książki do druku – sama była zainteresowana wydaniem książki, sprawiły, że Mity i symbole ukazały się (w nakładzie 5 000 egzemplarzy). Okazało się, że był to sukces wydawniczy i cały nakład rozszedł się równie bez śladu, jak pierwszy. To skłoniło mnie do podjęcia próby wydania także drugiej książki „skazanej na niebyt” w innym wydawnictwie, mimo, iż wszystkie czynności przygotowawcze były także już zakończone. Odkupiwszy prawa wydawnicze, w 1993 r. doprowadziłem do druku Bóstwa, kulty i rytuały starożytnego Egiptu, ryzykując nakład 7 000 egzemplarzy. Także i to przedsięwzięcie okazało się udane i książka się rozeszła. W następnym roku ukazał się, pod tytułem Egipt zapomniany, odnaleziony przeze mnie w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu, a uznany uprzednio za zaginiony, Dziennik podróży do Egiptu i Nubii Michała hr. Tyszkiewicza z lat 1861-2. Także i ta pozycja (nakład 3 000 egzemplarzy) rozszedł się całkowicie, aczkolwiek trwało to nieco dłużej. W 1996 r. wznowiłem Mity i symbole, w podobnym nakładzie, co Egipt zapomniany.

W następnych latach Wydawnictwo bardzo ograniczyło swą aktywność, co wiązało się z rosnącym zaangażowaniem w pracach w Egipcie, w tym także nad dwoma tomami katalogu sarkofagów z Muzeum Egipskiego w Kairze.

Do działalności wydawniczej „Pro-Egipt” powrócił w roku 2001, po raz kolejny wznawiając Mity i symbole, a ponadto wydając niewielką książeczkę, która – tłumacząc trudne symbole i przenośnie – miała towarzyszyć pielgrzymom do sanktuariów maryjnych: Godzinki o niepokalanym poczęciu Najświętszej Maryi Panny – refleksje historyka-pielgrzyma. Ta pozycja uzyskała imprimatur Kurii Metropolitalnej Warszawskiej, a rekomendacja Prymasa ks. J. Glempa sprawiła, że była ona rozpowszechniana w trakcie licznych pielgrzymek na Jasną Górę. Dziś z całego dość dużego nakładu (10 tys. egzemplarzy) pozostało zaledwie kilkadziesiąt egzemplarzy.

Rozwój wydarzeń archeologicznych związanych z kierowaną przeze mnie Misją Skalną w Deir el-Bahari spowodował, że na przełomie lat 2003/2004 ukazała się kolejna książka: Czekając na Herhora. Odkrywanie Teb Stubramnych czyli szkice z dziejów archeologii Egiptu. Poświęcona jest ona historii badań starożytnych Teb (rejon Luksoru), przy czym prezentuje liczne dokonania (i przygody) archeologów. Ostatni rozdział dotyczy pierwszych pięciu sezonów badawczych Misji Skalnej, będącej na tropie grobowca króla/arcykapłana Herhora (skąd tytuł książki).

Po dłuższej przerwie, w roku 2008, Wydawnictwo wznowiło działalność, publikując dwie niewielkie książki nowej serii poświęconej starożytnemu Egiptowi, przeznaczonej dla dzieci: Bajki staroegipskie oraz Abecadło znad Nilu. Powstały one głównie z myślą o dzieciach małych (4–6-cioletnich), patrzących jeszcze na świat „po staroegipsku”, zgodnie z zasadami tzw. aspektywy (ideoplastyki). W grudniu 2011 r. nakładem Wydawnictwa ukazał się katalog wystawy zatytułowanej Papirusy, mumie, złoto… Michał Tyszkiewicz i 150-lecie pierwszych polskich i litewskich wykopalisk w Egipcie, która miała miejsce w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie. Na tej wystawie znalazły się wspaniałe zabytki, między innymi z paryskiego Luwru, a także z kolekcji litewskich i z Muzeum Narodowego w Warszawie i katalog prezentuje, z obszernym komentarzem, kolorowe zdjęcie każdego ze 125 wystawionych obiektów. Warto tu nadmienić, że wystawa ta uzyskała właśnie pierwszą nagrodę w konkursie „Mazowieckie Zdarzenia Muzealne – Wierzba”, organizowanym przez Samorząd Województwa Mazowieckiego, za najciekawsze wydarzenie kulturalne na Mazowszu.

Najnowsza pozycja, która opuściła drukarnię w czerwcu 2012 roku, należy do jeszcze innej kategorii wydawnictw. Jest to powieść historyczna, której tłem są rzeczywiste wydarzenia w czasach panowania ostatniego faraona z dynastii Ramessydów, w XI w. p.n.e. Powieść nosi tytuł Hieny i lotosy. Według słów pisarza Krzysztofa Rudowskiego, …powieść jest fantastyczną wycieczką w przeszłość, wielką barwną przygodą i wspaniałym źródłem wiedzy. Poza tym to epopeja pełną gębą, gatunek wydawałoby się wymarły, któremu autor przywraca aktualność.

Wydawnictwo „Pro-Egipt” przygotowało również pierwsze w pełni komentowane wydanie Faraona Bolesława Prusa z okazji jubileuszu 100-lecia śmierci Pisarza). To ekskluzywne bibliofilskie wydanie dzieła należącego do klasyki polskiej literatury ma bogatą szatę graficzną w postaci m. in. barwnych reprodukcji serii specjalnych ilustracji przygotowanych przez znanego polskiego malarza orientalistę Edwarda Okunia w 1913 r., które nigdy nie zostały dotąd wykorzystane do celu, w jakim powstały.

Andrzej Niwiński

Właściciel Wydawnictwa „Pro-Egipt”