Recenzja książki: Wielkość codzienna

Recenzuje: Damian Kopeć

O życie pełne sensu

Być wielkim! Któż z nas w jakiś sposób nie marzy o czymś takim? Chcemy być doceniani, dowartościowani, uznani za fachowców, wysłuchani. Podziwiamy celebrytów. Podziwiamy osiągnięcia polityków, aktorów, sportowców, naukowców, artystów, biznesmenów, twórców. Mamy jednak - przynajmniej część z nas - świadomość, że głośne, medialnie nośne czyny i działania raczej nie będą naszym udziałem. Czasami mamy też - być może intuicyjną - świadomość tego, że istnieje również inny rodzaj wielkości człowieka - ten niekoniecznie publicznie ogłaszany, a związany z codziennością. Czyż nie interesujemy się tym, jak inni potrafią radzić sobie w naprawdę trudnych sytuacjach? Czyż nie podziwiamy tych prostych ludzi, którzy podejmują skuteczną walkę z przeciwnościami losu? Którzy mimo przeszkód potrafią pomagać nie tylko sobie, ale i innym? Podziwiamy - choć nie zawsze w pełni to sobie uświadamiamy - ludzi którzy robią coś dobrego - walczą o czyjeś życie, zdrowie, poprawę losu. Ciężko pracujących, uczciwych, solidnych, życzliwych, okazujących innym współczucie i potrafiących zaryzykować swoim życiem dla dobra bliźniego. To oni są nośnikami wartości, którą można nazwać wielkością codzienną lub wewnętrzną. Wielkością, która nie ma wiele wspólnego ze sławą, zamożnością, pozycją społeczną czy prestiżem. Związana jest ona z tym, jaki ktoś jest, a nie z tym, kim jest. Jest bardziej przejawem motywacji kierującej człowiekiem niż jego talentów, dotyczy drobnych, prostych uczynków, a nie wielkich osiągnięć. Jest skromna. Tej właśnie wielkości jest poświęcona ta książka. To zbiór inspirujących historii, publikowanych na łamach czasopisma Reader’s Digest, uzupełnionych o wskazówki i przemyślenia Stephana R. Coveya - znanego doradcy, pisarza motywacyjnego, eksperta od zarządzania. Historie zebrane w Wielkości codziennej mają być wsparciem i inspiracją. Mają pokazywać, jak można - mimo tak dzisiaj silnie negatywnego oddziaływania świata (eksponowane w mediach wojny, terroryzm, wypadki, korupcja, niepokoje społeczne, afery) - dawać z siebie coś dobrego.

Wprowadzenie Coveya omawia źródła wielkości codziennej, ukazując, jak dążyć do niej we własnym życiu. Jego zdaniem korzenie owej pozytywnej postawy tkwią w wyborach, jakich dokonujemy każdego dnia, nierzadko zresztą nieświadomie. To wybór działań, celu oraz zasad. Zastanowienia się nad tym, czy chcemy aktywnie kształtować życie, czy też być bierni, unoszeni na fali codzienności. Do czego dążymy - jakie mamy konkretne cele w życiu oraz jakimi zasadami kierujemy się, aby je osiągnąć. Odpowiedzią na wybór działania są nasze czyny, nie zaś słowa.To, czy robimy coś świadomie, czy poddajemy się rutynie, czy tylko mówimy o aktywnym działaniu, czy ma to odzwierciedlenie w faktach. Samo działanie - zdaniem Coveya - nie wystarcza. Trzeba umieć skupiać się na celach - do tego zaś niezbędna jest stała refleksja. Trzeba trzymać się określonych zasad, tych sprawdzonych, dających poczucie harmonii i wewnętrznego spokoju. Rodzajem tego typu zasad są prawa natury (np. biologii, fizyki, chemii) - nie możemy ich zmienić. Istnieją one również wśród ludzi, w świecie emocji, grup społecznych, relacji i interakcji. W świecie badanym przez psychologię i socjologię.

Poznając historie innych ludzi, możemy odkrywać, jak radzą sobie oni z wyzwaniami codzienności. Możemy zobaczyć, jakie konsekwencje musieli ponieść, podejmując takie, a nie inne wybory. Historie te pochodzą z różnych lat, ale nie są nieaktualne. Wszak mówią o człowieku, o tym, co niezmienne w dziejach ludzkości. Ważne są nie tyle ich ramy czasowe, co zawarty w nich głębszy sens. Sens, którego warto poszukać samemu.

Historie zostały podzielone na siedem kategorii (na przykład jak odnaleźć sens, jak stworzyć marzenie), z których każda zawiera pięć lub sześć zasad (przykładowo: poświęcenie, dobroczynność, odwaga, dyscyplina, uczciwość, skromność). Krótkim opowieściom towarzyszą odpowiednio dobrane cytaty lub anegdoty. Komentarze doktora Coveya pełnią funkcję narracji i pomagają odnieść przytaczane opowiadania do realiów dzisiejszego świata.

Książki nie trzeba czytać strona po stronie. Można poszukać tego, co nas w danym momencie interesuje, co jest najbardziej potrzebne. Krótkie Posłowie może służyć pomocą w ustaleniu formy pracy nad sobą. Tej pracy, o której w istocie mówi ten poradnik. Proste sugestie podpowiadają, na co zwracać uwagę, jak wdrażać idee w życie. Jak neutralne lub negatywne doświadczenia życiowe przykuwać w coś pozytywnego. Dr Convey wyraża takie oto życzenie:

Mam nadzieję, że niniejszy zbiór pomógł ci dostrzec prawdę oraz potencjał, który w tobie tkwi. Że dzięki niemu choć przez chwilę mogłeś wejrzeć w chaos przeciwności i zauważyć, jak wielką różnicę możesz sprawić w życiu ludzi, którzy cię otaczają. Szanuj te chwile. Miej je zawsze w pamięci, abyś pod falami trywialnych spraw nie tracił z oczu celu i pozostał skupiony na najodważniejszych marzeniach.

Zaletą poradników takich jak Wielkość codzienna jest uporządkowanie wiedzy, zebranie pomocnych wskazówek i motywujących słów. Jest nią wyraźne wyartykułowanie zasad, które często intuicyjnie znamy, ale często o nich zapominamy. Danie możliwości ponownego przyjrzenia się wielu aspektom życia, przemyślenia własnej postawy i miejsca w świecie. Wielkość codzienna jest bardzo dobrze zaplanowana i przygotowana. Nie ma tu nadmiaru słów. Myśli wyrażane są w sposób prosty, jasny. Nie jest to poradnik teoretyczny. Większą jego część zajmują historie konkretnych ludzi. Nie jest to poradnik nudny. Teksty są urozmaicone, inspirujące nawet sposobem podania - układem graficznym ułatwiające zrozumienie i przyswojenie istotnych treści.

Wiele z tych historii zawiera duży ładunek emocjonalny. Wiele ma szansę poruszyć serca czytelników. Ich wybór jest na tyle duży, że każdy znajdzie tu coś dla siebie, coś, co do niego przemówi. Dobrze by było jednak, żeby poza chwilowym wzruszeniem zostało po lekturze coś trwałego. To jednak zależy już tylko od każdego z czytelników.

Bądź wzorem, nie sędzią; bądź modelem, nie krytykiem.