Recenzja książki: Przeklęta moneta
Recenzuje: Magdalena Galiczek-Krempa
Fascynacja artefaktami o bogatej historii, często uzupełnianej czerpaną ze świętych ksiąg wiarą, mitami czy legendami znajduje swoje odbicie w wielu publikacjach z pogranicza powieści akcji czy sensacji ostatnich lat. Jedną z książek należących do tego gatunku jest „Przeklęta moneta” Ciro Cabala. Powieść ta może poszczycić się niezwykle dynamiczną akcją, ale przede wszystkim dość interesującym przedmiotem pożądania bohaterów – jednym z judaszowych srebrników, monetą, której przypisuje się magiczną moc.
Kilkunastoletni Janek, główny bohater powieści, wraz z wujostwem podróżuje po Turcji. Wyprawa ta jest wypadem w celach handlowych, podczas którego sprzedawcy kupują ciekawe, orientalne przedmioty oraz przy okazji podziwiają piękny kraj. Podczas pewnych zakupów, na jednym z tureckich targowisk, Janek kupuje od swojej rówieśnicy tajemniczą szkatułkę. Dopiero po pewnym czasie chłopiec odkrywa drugie dno pojemnika, w którym ukryta została bardzo stara moneta. Pieniądz zdaje się posiadać sekretną moc, bowiem Janek zaczyna odczuwać w swoim życiu pewne zmiany. Niespodziewanie mówi obcymi językami oraz przytrafiają mu się wyłącznie szczęśliwe zbiegi okoliczności. Niestety, powodzenie w życiu ma swoją cenę – im lepiej wiedzie się Jankowi, tym straszniejsze zdarzenia mają miejsce w rodzinie chłopca. Jednak nie tylko z tym problemem Janek musi się uporać. Ktoś inny również chce wziąć w posiadanie judaszowego srebrnika. I nie zawaha się przed niczym, aby go zdobyć…
„Przeklęta moneta” to kierowana do młodzieży powieść akcji, w której wydarzenia zmieniają się jak w kalejdoskopie. Tajemniczy pieniądz, przypadkowo trafiający w ręce młodego chłopaka niesie za sobą lawinę zdarzeń, których nie można zatrzymać. Sytuacja zdaje się wymykać bohaterom spod kontroli. Janek z jednej strony próbuje rozwikłać zagadkę monety, z drugiej natomiast stara się uniknąć spotkania z przestępcami, czyhającymi na judaszowy srebrnik. Ta mnogość wydarzeń sprawia, że książkę Ciro Cabala czyta się niesamowicie szybko i z wielką trudnością przychodzi każde, nawet najkrótsze z nią rozstanie.
Bardzo ważnym problemem podejmowanym przez autora w powieści jest umiejętność podejmowania mądrych i przemyślanych decyzji. Janek, otrzymawszy monetę, zyskuje wiele nowych zdolności, które mogą bardzo mu w życiu pomóc, a z którymi będzie musiał się rozstać, rezygnując z posiadania monety. Jednak na drugiej szalce wagi stoją szczęście i bezpieczeństwo jego bliskich. Czy chłopiec przedłoży dobro rodziny nad własne szczęście? To pytanie szczególnie mocno Ciro Cabala kieruje do młodych adresatów powieści.
Wiele miejsca na kartach powieści „Przeklęta moneta” zajmują opisy orientalnych miejsc w Turcji. To egzotyczne państwo, widziane oczami Europejczyków, zachwyca nie tylko bohaterów powieści, ale przede wszystkim czytelników. Opisy tradycyjnych, tłumnie obleganych targów, fantastycznych zabytków czy po prostu przesyconych orientalną wonią przestrzeni budowanych przez autora z niesamowitą precyzją, sprawiają, że czytelnik z uwagą śledzi nie tylko rozgrywającą się na kartach powieści akcję, ale podziwia również dorobek kulturalny Turcji.
„Przeklęta moneta” napisana jest prostym, łatwym w odbiorze językiem. Fabuła powieści jest jasna, choć autor nie wszystko czytelnikowi od razu tłumaczy, pozostawiając w zanadrzu liczne elementy zaskoczenia. Na szczególną uwagę zasługuje zakończenie książki, które autor pozostawia otwarte. Pozwala to czytelnikowi na snucie własnych domysłów dotyczących rzeczywistego finału powieści, ale także skłania do refleksji. I prawdopodobnie autor właśnie refleksję miał na myśli, nie kończąc ostatecznie „Przeklętej monety”. Ciro Cabala być może chciał aby czytelnik sam stał się ostatnim ogniwem powieści i, aby tylko od niego zależało zakończenie książki.
