Recenzja książki: Na drugi koniec świata. Podróż Magellana

Recenzuje: Justyna Gul

Ahoj, przygodo!

Jeśli chcesz nauczyć się modlić, wypłyń w morze – obecnie to przysłowie zaginęło chyba w mrokach pamięci, ale w roku 1519 nie było lepszego, by podsumować pewną karkołomną wyprawę. Chodzi, oczywiście, o rejs pod przewodnictwem kapitana Ferdynanda Magellana, który poprowadził pięć olbrzymich okrętów z dwustu sześćdziesięcioma członkami załogi – mężczyznami zwerbowanymi w najgorszych dzielnicach, degeneratami, alkoholikami, byłymi marynarzami, którzy przez lata spędzone na lądzie stoczyli się na samo dno oraz przestępcami, którzy tym samym uniknęli stryczka. Nikt inny nie zgodziłby się wyruszyć w nieznane rejony - nawet, jeśli celem miały być przyprawy warte mnóstwo pieniędzy. Przyprawy, które pod koniec XV w. i w początkach XVI były cenniejsze niż złoto czy klejnoty…

Długą podróż w kierunku Wysp Korzennych w Archipelagu Malajskim wiernie opisał Antonio Pigafetty, kawaler maltański i uczestnik wyprawy. Relację człowieka, który na własnej skórze doświadczył trudów podróży, wykorzystał Philippe Nessmann, tworząc zapierającą dech w piersiach powieść, budzącą w czytelnikach ducha przygody, ale i podziw dla Magellana – pasjonata, ryzykanta i idealisty. Powieść Na drugi koniec świata. Podróż Magellana to już kolejna pozycja autorstwa Nessmanna, opublikowana nakładem wydawnictwa Świętego Stanisława BM. Cykl książek adresowanych nie tylko do młodzieży, nasyconych przygodą i historią, przybliżających sylwetki znanych podróżników, odkrywców czy historie doświadczeń naukowych, to doskonały sposób na rozbudzenie zainteresowań, ale i pasji do nauki czy poszukiwania autorytetów. Tym samym do wykorzystania tych pozycji namawiać warto również nauczycieli geografii czy historii, jestem bowiem przekonana, że uczniowie po lekturze takiej powieści nigdy już nie zapomną, kim był Magellan i co możemy mu zawdzięczać.

Autor pozwala nam wyruszyć wraz z kapitanem i flotą złożoną z pięciu okrętów na tytułowy drugi koniec świata, do miejsca, gdzie przyprawy rosną niczym chwasty. Opływając Amerykę od południa, Magellan pragnął dotrzeć do Wysp Korzennych, a jego wyprawa, pełna niebezpieczeństw i przeszkód, przeszła do historii jako jedna z najbardziej niezwykłych przygód żeglarskich. Niestety, sam kapitan na długo zapisał się w pamięci jako zdrajca, nie wypełniono  również żadnego z poleceń zawartych w pozostawionym przez niego na lądzie testamencie. Dla niego podróż ta zakończyła się ostatecznie 27 kwietnia 1521 roku na plaży wyspy Mactan w Archipelagu Filipińskim, gdzie poległ w walce z tubylcami i, mimo życzenia, by pochować jego ciało w katolickim kościele, z konieczności zwłoki jego zostały porzucone na nieprzyjaznej Portugalczykowi ziemi. Nie miał nawet kto odziedziczyć odkrytych przez niego lądów, bowiem zarówno żona, jak i dwaj synowie umarli, kiedy podróż jeszcze trwała. Sam Magellan, dzięki kłamliwym opowieściom dawnych buntowników, został przedstawiony w negatywnym świetle, zaś należna mu chwała podróżnika, który potwierdził teorię o kulistości Ziemi, została przysłonięta oskarżeniami i wątpliwościami co do lojalności wobec króla Hiszpanii. Mimo, iż dokonał on czynu większego niż Krzysztof Kolumb, choć dla wypełnienia misji poświęcił wiele istnień ludzkich, również siebie składając niejako w ofierze, to dopiero współcześni w pełni docenili jego wyczyn, nazywając cieśninę - tę, którą tak trudno było znaleźć - jego imieniem…

Podróż Magellana to swego rodzaju hołd złożony Magellanowi oraz osiemnastu członkom jego załogi – tym, którzy przeżyli trwającą trzy lata podróż. Podróż, podczas której zaznali chłodu i głodu, przeżyli bunt na pokładzie i spotkania z nieprzyjaznymi tubylcami. To również pasjonująca podróż czytelników, którym Magellan dotąd kojarzył się wyłącznie z cieśniną oraz lekcją geografii. Dzięki Nessmannowi i jego powieści, a także dzięki wkładce informacyjnej, przybliżającej trasę Magellana, życiorysy kapitana oraz jego kronikarza oraz najważniejsze dla świata odkrycia, nie tylko wzbogacamy swoją wiedzę, ale możemy też poczuć klimat właściwy dla morskiej żeglugi. I mimo, iż nie dopadną nas ani stumetrowe langusty, dwumetrowe homary, ani ludzie, którzy zamiast głów mieli psie pyski, nie zmorzy nas też dur brzuszny czy szkorbut, to napięcie podczas lektury jest niemal namacalne, podobnie jak żyłka przygody, która się w nas budzi po lekturze.