Recenzja książki: Kacper Niewypał. O!błędne notatki

Recenzuje: Magdalena Galiczek-Krempa

W pewnym wieku nadchodzi taki moment, że wiele dzieci zaczyna z podejrzliwością i sceptycyzmem podchodzić do serwowanych im informacji. Maluchy nie wierzą w przekazaną im wiadomość, dopóki własnym sposobem nie dowiodą jej autentyczności. Do zdystansowanego podejścia dochodzi jeszcze młodzieńczy bunt i manifestacja własnej niezależności. Takie cechy przejawia bohater książki Stephana Pastisa, Kacper Niewypał, mały detektyw, nieustannie wpadający w tarapaty.

Kacper chodzi do szkoły. Chodzi – w znaczeniu dosłownym, gdyż niewiele korzyści z lekcji czerpie. Chłopiec nie przykłada się do nauki, ignoruje wskazówki nauczycieli, nie odrabia zadań domowych. Jedynym zajęciem, jakie pasjonuje Kacpra, jest wspólne z polarnym niedźwiedziem Totalem rozwiązywanie złożonych zagadek. Stąd też narodził się pomysł stworzenia agencji detektywistycznej Totalny Niewypał. Kacper na zlecenie swoich kolegów i koleżanek, za drobną opłatą (gotówką, przelewem bądź kartą) próbuje rozwikłać tajemnicę zniknięcia halloweenowych słodkości, śmierci chomika czy rozwieszenia na ogrodowych drzewach rolek papieru toaletowego. Chłopiec zbiera dowody, notuje spostrzeżenia i prowadzi skomplikowane śledztwa.

Kacper Niewypał. O!błędne notatki to pierwszy tom serii o przygodach małego detektywa. Książka utrzymana jest w konwencji dziennika i notatnika, w którym Kacper zapisuje swoje myśli, szkicuje Totala, kolegów oraz koleżanki i rysuje plany działania. Opowieść, którą snuje Kacper, z jednej strony jest wciągająca i zabawna, z drugiej – irytuje sposób wyciągania wniosków przez bohatera. 

Kacper opisuje świat w sposób jasny i przejrzysty. Dodaje tylko trochę własnych uwag, krytykuje postępowanie kolegów, wyśmiewa ich nieporadność i „głupotę”. Nie stroni też od niekulturalnych epitetów. Sam uważa się za geniusza i "bystrzaka". Nie znosi krytyki, zawsze stawia na swoim. Kacper jest antybohaterem. Chociaż budzi sympatię jest postacią, na której nie można się wzorować, z której mali czytelnicy nie powinni czerpać przykładu.

Bohatera książki wychowuje tylko mama, która w dodatku jest bardzo zapracowana i ma niewiele czasu dla syna. Obrazek taki znany jest współcześnie w wielu domach. Kacper wychowuje się sam. Nie ma też skąd czerpać dobrych wzorców. Przyjaciel mamy wydaje się bardziej zainteresowany poranną gazetą i własnym samochodem niż towarzystwem Kacpra. Chłopiec nie widzi sensu w uczeniu się, nie potrafi wyciągać właściwych wniosków, brak mu umiejętności analitycznego i kreatywnego myślenia. Kacper uważa, że nie potrzebuje tych umiejętności do prowadzenia agencji detektywistycznej. Nie wie też, że takim podejściem skazuje swój biznes na nieuchronny upadek i klęskę. 

Książkę Kacper Niewypał. O!błędne notatki czytać należy z dużym dystansem. Chociaż pod koniec opowieści Kacper zmienia nieco swój stosunek do nauki, to do solidnego i ułożonego ucznia sporo mu jeszcze brakuje. Kacper Niewypał należy do tego samego grona bohaterów co Koszmarny Karolek, Greg Heffley (główna postać z Dziennika Cwaniaczka) oraz P.Rosiak. Postaciom tym nie sposób odmówić uroku i pomysłowości, jednak z pewnością nie należy stawiać ich jako wzory dla dorastających dzieci.