Farciarz
Jagna Rolska ;

ᴛʏᴛᴜᴌ ʀᴇᴄᴇɴᴢᴊɪ: 𝗝𝘂𝗿

Jagna Rolska we wstępie do swojej powieści opisuje, jak powstała książka 𝐹𝑎𝑟𝑐𝑖𝑎𝑟𝑧 i komu została poświęcona. Główny bohater tej historii, mimo sędziwego wieku, ma obecnie 101 lat, cieszy się dobrym zdrowiem i nadal jest pełen wigoru.

𝐹𝑎𝑟𝑐𝑖𝑎𝑟𝑧 to emocjonująca, trzymająca w napięciu opowieść oparta na faktach o żyjącym Powstańcu Warszawskim – Jerzym Oględzkim. Kapitan „Jur” to człowiek o niezwykłej pogodzie ducha i życiorysie tak bogatym, że można by o nim napisać niejedną książkę.

W ogarniętej wojną Europie, losy dwojga młodych ludzi przeplatają się w niezwykle ciekawy sposób. Mary, córka angielskiego lorda, żyjąca w zbytku oraz szesnastoletni Jurek mieszkający w Warszawie przy ulicy Dzikiej, która jest granicą między nim i żydowskimi sąsiadami. Czy ich losy zostaną połączone, czy podzielone? W tej powieści miłość, przeznaczenie, wojna i walka o wartości tworzą niezwykle poruszającą historię, która napisało samo życie. 𝐹𝑎𝑟𝑐𝑖𝑎𝑟𝑧 to oparta na faktach historia powstańca warszawskiego. Jest tak nieprawdopodobna, że trudno uwierzyć, iż rzeczywiście miała miejsce, ale wydarzyła się naprawdę, a jej bohaterem i naocznym świadkiem jest Jerzy Oględzki.

We wrześniu 1938 roku życie w Warszawie toczy się spokojnie, a nikt nawet w najczarniejszych wizjach nie wyobraża sobie, że już za rok wszystko zostanie wywrócone do góry nogami. Jurek, młody chłopak z głową pełną marzeń, pomysłowy w psotach, wesoły i uczynny, lubiany przez wszystkich, zwłaszcza przez dziewczyny. Chłopak wykazuje niezwykły talent do obsługi broni. Ludzie żyją zwyczajnie, w zgodzie, wszyscy się znają, a przynależność do żydowskiej lub gojowskiej społeczności nie ma większego znaczenia, chyba że ktoś chciałby zawrzeć mieszany związek małżeński. Mimo że sporo słyszą o nadciągającej wojnie, nie wierzą w nią. Pokładają zaufanie w zapewnieniach Anglii i Francji, które deklarują swoje wsparcie dla Polski.

Pomimo że bomby spadają Warszawiakom na głowy, nadal wierzą, że wojna szybko się skończy. Mężczyźni, a zwłaszcza młodzi chłopcy, tacy jak Jurek, są gotowi rzucić się na wroga, nawet gołymi rękami.

Rok później niemieckie bomby zaczynają spadać na Londyn, co skłania Anglików do docenienia zaangażowania polskich pilotów w obronie angielskiego nieba. Do tej pory w Anglii nie ginęli cywile, ale teraz Anglicy doświadczyli tego, co Polacy i zrozumieli ich determinację oraz zaciętość w walce z okupantem.

W przeciwieństwie do rodziców młodzi ludzie całkiem dobrze przystosowali się do rzeczywistości. Brak szkół, które zostały zamknięte przez okupanta, był odczuwalny, ale bezprawie kształtowało młodych na nowo. Wiele osób pobierało lekcje na tajnych kompletach, podczas gdy inni jedynie się wałęsali, kombinując na prawo i lewo. 𝐶𝑖ęż𝑘𝑖𝑒 𝑐𝑧𝑎𝑠𝑦 𝑜𝑏𝑛𝑎ż𝑎ł𝑦 𝑚𝑟𝑜𝑐𝑧𝑛ą 𝑠𝑡𝑟𝑜𝑛ę 𝑐𝑧ł𝑜𝑤𝑖𝑒𝑘𝑎, 𝑎 𝑤 𝑑𝑧𝑖𝑒𝑐𝑖𝑎𝑘𝑎𝑐ℎ 𝑤𝑦𝑟𝑜𝑏𝑖ł𝑦 𝑝𝑟𝑧𝑒𝑘𝑜𝑛𝑎𝑛𝑖𝑒, ż𝑒 𝑤𝑜𝑏𝑒𝑐 𝑛𝑖𝑒𝑝𝑒𝑤𝑛𝑜ś𝑐𝑖 𝑗𝑢𝑡𝑟𝑎 𝑡𝑟𝑧𝑒𝑏𝑎 𝑤𝑎𝑙𝑐𝑧𝑦ć 𝑜 𝑠𝑤𝑜𝑗𝑒 𝑖 𝑛𝑖𝑒 𝑜𝑑𝑘ł𝑎𝑑𝑎ć ż𝑦𝑐𝑖𝑎 𝑛𝑎 𝑝𝑜𝑡𝑒𝑚, 𝑏𝑜 ż𝑎𝑑𝑛𝑒𝑔𝑜 „𝑝𝑜𝑡𝑒𝑚” 𝑚𝑜ż𝑒 𝑗𝑢ż 𝑛𝑖𝑒 𝑏𝑦ć.

Druga narracja koncentruje się na młodej, ambitnej i pełnej charakteru Mary, jedynej córce lorda Arthura Westona, której jedynym zadaniem było dobrze wyjść za mąż. Mimo stanowczego sprzeciwu matki, Mary decyduje się na wstąpienie do RAF-u. Tam poznaje polskiego lotnika Witolda, z którym połączy ją gorące uczucie, a potem wspólne plany na przyszłość. Matka jest oburzona decyzją córki, ale ojciec, który służy w armii, docenia zaangażowanie Polaków w obronę Anglii i z radością zgadza się na ten związek.

W Warszawie trwa intensywny szmugiel i powstaje żydowskie getto. Jurek nie potrafi pogodzić się z rzeczywistością, w której mur wzniesiony przez Niemców oddziela go od sąsiadów, których znał od dziecka i chce koniecznie dołączyć do podziemia. Wraz z Tadkiem skaczą na niemieckie pociągi i kradną z nich mąkę, którą później handlują, dzięki czemu żyją w miarę dostatnio jak na ówczesne warunki. Pewnego dnia, podczas łapanki, obaj trafiają w ręce Niemców, ale dzięki swojej zuchwałości udaje im się uciec z niemieckiej ciężarówki. Jurek działa w podziemiu i stara się z narażeniem życia pomagać Żydom, swoim dawnym sąsiadom. Pewnego dnia zostaje jednak aresztowany, bo ich działalność konspiracyjną ktoś zdradził. Dzięki niesamowitym zbiegom okoliczności Jurek nie tylko unika śmierci, ale także udaje mu się wydostać na wolność.

Tymczasem Mary i Witold przygotowują się do ślubu. W normalnych warunkach polski pilot mógłby jedynie marzyć o małżeństwie z angielską arystokratką. Mary jest bardzo szczęśliwa, ale jedocześnie żyje w ciągłym strachu o życie swojego męża. Ma także wyrzuty sumienia, że koncentruje się na sobie, podczas gdy inni giną. 𝐾𝑎ż𝑑𝑦 𝑚𝑎 𝑠𝑤ó𝑗 𝑤𝑦𝑐𝑖𝑛𝑒𝑘 𝑟𝑧𝑒𝑐𝑧𝑦𝑤𝑖𝑠𝑡𝑜ś𝑐𝑖. 𝑇𝑜, ż𝑒 𝑐𝑜ś 𝑟𝑜𝑏𝑖𝑚𝑦 𝑑𝑙𝑎 𝑠𝑖𝑒𝑏𝑖𝑒, 𝑛𝑖𝑒 𝑜𝑧𝑛𝑎𝑐𝑧𝑎 𝑟𝑒𝑧𝑦𝑔𝑛𝑎𝑐𝑗𝑖 𝑧 𝑤𝑎𝑙𝑘𝑖, 𝑏𝑟𝑎𝑘𝑢 𝑤𝑠𝑝ół𝑐𝑧𝑢𝑐𝑖𝑎 𝑖 𝑐ℎę𝑐𝑖 𝑧𝑚𝑖𝑎𝑛𝑦 ś𝑤𝑖𝑎𝑡𝑎 𝑛𝑎 𝑙𝑒𝑝𝑠𝑧𝑒. Po ślubie postępowanie Witolda niewiele się zmieniło, wciąż uczestniczył w niebezpiecznych misjach, ponieważ honor i ojczyzna były dla niego ważniejsze niż strach o własne życie czy miłość do ukochanej żony. Mary nie tylko nie staje mu na drodze, ale wręcz przeciwnie, rozumie go i wspiera. Pewnego dnia czarny scenariusz staje się rzeczywistością, Witold, mimo że jest doskonałym pilotem, nie wraca z kolejnej wyprawy. Zrozpaczona Mary nie potrafi znaleźć sobie miejsca, wówczas ojciec zgadza się na jej przystąpienie do wywiadu.

Wszyscy próbowali jakoś przetrwać, tylko tyle i aż tyle. Tymczasem Niemcy zniszczyli całą dzielnicę żydowską. 𝑃ł𝑜𝑚𝑖𝑒𝑛𝑖𝑒 𝑑𝑎𝑤𝑛𝑜 𝑤𝑦𝑔𝑎𝑠ł𝑦, 𝑎 𝑝𝑜 𝑙𝑢𝑑𝑧𝑖𝑎𝑐ℎ 𝑛𝑖𝑒 𝑝𝑜𝑧𝑜𝑠𝑡𝑎ł ż𝑎𝑑𝑒𝑛 ś𝑙𝑎𝑑. 𝑍𝑜𝑠𝑡𝑎ł𝑎 𝑡𝑦𝑙𝑘𝑜 𝑝𝑢𝑠𝑡𝑦𝑛𝑖𝑎 𝑔𝑟𝑢𝑧ó𝑤. Niemcy odebrali Warszawiakom dumę, wywieźli Żydów, spokojnych sąsiadów, którzy mieszkali po drugiej stronie ulicy, odkąd Jurek pamiętał.

1 sierpnia 1944 roku to data, która na stałe zapisała się w pamięci Polaków. Tego dnia Warszawiacy, wbrew logice i posiadanemu uzbrojeniu, ruszyli przeciwko Niemcom, kierowani poczuciem honoru, które miało dla nich ogromne znaczenie. Po latach terroru pragnęli odzyskać godność i marzyli o wolnej Polsce, mając dość morderstw i traktowania ich jak podludzi. Polacy początkowo liczyli na pomoc aliantów, potem Amerykanów, ale zostali pozostawieni sami sobie. Na ich głowy spadały sowieckie bomby, a wojska radzieckie stały za Wisłą, spokojnie przyglądając się, jak Warszawa się wykrwawia. Niestety Polska zawsze była kartą przetargową w europejskich układach sił.

𝐹𝑎𝑟𝑐𝑖𝑎𝑟𝑧 to niesamowita historia, którą napisało samo życie. Z zapartym tchem śledziłam niezwykłe losy niezłomnego Jurka i dzielnej Mary. Ona pragnęła pomścić swojego męża, podczas gdy Jurek dążył do odzyskania wolności dla ojczyzny. 𝑂𝑛 𝑠𝑎𝑚 𝑝𝑟𝑧𝑒ż𝑦ł 𝑗𝑢ż 𝑤 ż𝑦𝑐𝑖𝑢 𝑡𝑎𝑘 𝑤𝑖𝑒𝑙𝑒, ż𝑒 𝑛𝑖𝑒𝑠𝑝𝑒𝑐𝑗𝑎𝑙𝑛𝑖𝑒 𝑧𝑤𝑟𝑎𝑐𝑎ł 𝑢𝑤𝑎𝑔ę 𝑛𝑎 𝑝𝑟𝑧𝑒𝑐𝑖𝑤𝑛𝑜ś𝑐𝑖 𝑙𝑜𝑠𝑢. 𝑃𝑎𝑤𝑖𝑎𝑘 𝑛𝑎𝑢𝑐𝑧𝑦ł 𝑔𝑜, ż𝑒 𝑧𝑎𝑤𝑠𝑧𝑒 𝑔𝑑𝑦 𝑐𝑧ł𝑜𝑤𝑖𝑒𝑘𝑜𝑤𝑖 𝑤𝑦𝑑𝑎𝑗𝑒 𝑠𝑖ę, ż𝑒 𝑔𝑜𝑟𝑧𝑒𝑗 𝑗𝑢ż 𝑏𝑦ć 𝑛𝑖𝑒 𝑚𝑜ż𝑒, 𝑝𝑜𝑗𝑎𝑤𝑖𝑎 𝑠𝑖ę 𝑘𝑜𝑙𝑒𝑗𝑛𝑎 𝑑𝑜𝑙𝑛𝑎 𝑔𝑟𝑎𝑛𝑖𝑐𝑎, 𝑧𝑎 𝑘𝑡ó𝑟ą 𝑛𝑖𝑒𝑢𝑠𝑡𝑎𝑗ą𝑐𝑜 𝑡𝑘𝑤𝑖 𝑝𝑟𝑎𝑔𝑛𝑖𝑒𝑛𝑖𝑒, 𝑏𝑦 𝑝𝑟𝑧𝑒ż𝑦ć.

Jagna Rolska przedstawiła historię w sposób, który zdecydowanie przyciąga uwagę. Można w niej znaleźć zwycięstwa i porażki, chwile szczęścia i bólu, nadzieję i jej utratę. Heroizm miesza się tu z młodzieńczym zapałem i niedojrzałością w obliczu trudnych czasów. Opisując losy Jurka z ulicy Dzikiej, sąsiadującej z żydowską dzielnicą miasta, autorka ukazuje przedwojenne, wojenne i powojenne wydarzenia, co dodaje powieści realizmu.

𝐹𝑎𝑟𝑐𝑖𝑎𝑟𝑧 to głęboko poruszająca powieść o powstańcu warszawskim, która ukazuje jego determinację, odwagę, poświęcenie, walkę, wiarę i nadzieję na lepsze jutro. To także wzruszająca historia miłości w trudnych czasach, której finał naprawdę się wydarzył.

Tę historię oraz losy ludzi, którzy walczyli o nasz kraj, trzeba pamiętać i opowiadać. Należy przypominać i korzystać z wiedzy tych, którzy przeżyli, ponieważ jest ich coraz mniej. Autorka doskonale uchwyciła młodzieńczą energię, która napędzała bohaterów w ich walce z okupantem. Opisała także przeżywanie pierwszych miłości, związane z tym rozterki oraz pierwsze poważne decyzje, które pozostają ważne nawet w obliczu spadających bomb. W tej historii obecna jest powaga, ale bez nadmiernej pompatyczności i martyrologii, które często towarzyszą powieściom wojennym. Choć powieść jest pełna dramatyzmu wojny, niesie ze sobą także nadzieję. To wspaniała powieść przygodowa o losach niesamowitego Jurka, który nawet w najtrudniejszych chwilach nie tracił optymizmu, mimo że czasy wesołości nie sprzyjały. Postacie występujące w powieści są prawdziwe, podobnie jak prawdziwy jest finał tej historii.

Powieść klimatem przypomina mi pierwszy powojenny film polski z 1946 roku w reżyserii Buczkowskiego 𝑍𝑎𝑘𝑎𝑧𝑎𝑛𝑒 𝑝𝑖𝑜𝑠𝑒𝑛𝑘𝑖, w którym występowały gwiazdy polskiej sceny, a odgrywane historie były częścią ich własnej biografii.

Powieść zrobiła na mnie niesamowite wrażenie, choć zakończenie mnie nie usatysfakcjonowało, miałam bowiem wrażenie, jakby nagle zostało przerwane. Mam nadzieję, że pojawi się kontynuacja opowieści o Jerzym i Mary.

Informacje dodatkowe o Farciarz:

Wydawnictwo: Mięta
Data wydania: 2024-07-24
Kategoria: Obyczajowe
ISBN: 9788368005363
Liczba stron: 432
Dodał/a opinię: Halina Więcek

Tagi: obyczajowe