Matura to jeden z najważniejszych egzaminów w życiu każdego człowieka. Jednak oblanie egzaminu dojrzałości nie jest końcem świata! Wielu celebrytów, aktorów czy piosenkarzy – zanim zostali sławni – borykało się z problemami w szkole. A jak wygląda to w przypadku pisarzy? Sprawdźcie sami!
- Ze szkolnymi problemami borykali się znani polscy pisarze, m.in. Stefan Żeromski czy Cyprian Kamil Norwid,
- Studiów nie skończyła także Harper Lee, laureatka Nagrody Pulitzera.
- W Polsce, by zaliczyć maturę, należy zdać egzamin z języka polskiego, matematyki i języka obcego.
Matura to bzdura? Z pewnością egzamin dojrzałości ważny jest dla każdego, kto planuje dalszą edukację w szkole wyższej. Okazuje się jednak, że nie jest ona potrzebna do tego, by stać się cenionym pisarzem. Co więcej, problemy z maturą mieli zwłaszcza ci, których utwory… dziś pojawiają się w zadaniach maturalnych! Jacy znani pisarze nie zdali matury?
Stefan Żeromski i problemy z matematyką
Najbardziej znanym przykładem pisarza, który nie otrzymał świadectwa dojrzałości, a zapisał się w annałach polskiego kanonu literatury, jest Stefan Żeromski. Pisarz był słabego zdrowia, sytuacja finansowa jego rodziny nie była dobra, ukończył więc gimnazjum bez matury. Według niektórych źródeł, popularny pisarz miał mieć także problemy z matematyką, zwłaszcza że nauczyciele wówczas wykładali ją po rosyjsku – te problemy znalazły swoje echa w Syzyfowych pracach, jednym z najważniejszych utworów pisarza.
Pomimo braku matury, autor odnalazł swoją własną ścieżkę. Studiował w półwyższym Instytucie Weterynaryjnym w Warszawie, gdzie matury nie wymagano, a potem… był guwernerem szlacheckich dzieci.
Agnieszka Chylińska – piosenkarka i pisarka bez matury
Agnieszkę Chylińską starsi czytelnicy kojarzyć mogą zwłaszcza z zespołem O.N.A., a później z solową karierą na scenie muzycznej. Natomiast najmłodsi pokochali Chylińską przede wszystkim jako… autorkę książek dla dzieci! W ostatnich latach piosenkarka zasłynęła jako autorka zabawnych, lekkich bajek, opowiadających między innymi o przygodach uroczych dzieci, Zezi i Gilera. Współczesna pisarka przyznaje otwarcie, że ze względu na bardzo szybkie rozpoczęcie kariery scenicznej nie zdała matury.
Norwid-bumelant
Cyprian Kamil Norwid uczył się w jednym z warszawskich gimnazjów, jednak nie był zbyt pilnym uczniem. Wiele razy rzucał szkołę, później wracał do nauki. Jego szkolna kariera ostatecznie skończyła się na piątej klasie gimnazjum, z tego względu nie mógł on przystąpić do matury. Młody Norwid kształcił się także w prywatnej szkole malarskiej Jana Klemensa Minasowicza. Literaturoznawcy podkreślają jednak, że pisarstwo Norwida wyraźnie zdradza, że jest on samoukiem.
Paulina Młynarska i trudne związki z literaturą
Paulina Młynarska jest znana jako felietonistka, dziennikarka oraz córka jednego z wielkich poetów piosenki, Wojciecha Młynarskiego. Oprócz tego spełnia się także jako autorka poradników. Na swoim koncie ma m.in. Jesteś spokojem, Jesteś wędrówką czy Rebel.
Młynarska jako nastolatka we Francji zagrała w serialu erotycznym. W wieku 15 lat zagrała w adaptacji powieści Tadeusza Konwickiego Kronika wypadków miłosnych w reżyserii Andrzeja Wajdy. W filmie na podstawie prozy Konwickiego odegrała scenę rozbieraną. Po premierze filmu przerwała naukę. Nigdy nie ukończyła liceum i nie podeszła do matury.
Andrzej Wajda z małą maturą
Co ciekawe, również reżyser Kroniki wypadków miłosnych nigdy nie zdał konwencjonalnej matury. Jego dorastanie przypadło na okres wojny, kształcił się więc na tajnych kompletach i zdał tak zwaną „małą maturę”.
Andrzej Wajda w swoim dorobku - oprócz nagradzanych filmów - ma także publikacje książkowe: album Katyń oraz książkę Kino i reszta świata.
Harper Lee prawniczką?
Harper Lee, przyjaciółka Trumana Capote, zdała wprawdzie maturę, dostała się również na prawo, jednak bardzo szybko zrezygnowała ze studiów, by oddać się karierze pisarskiej.
Nie byłaby to kariera zbyt imponująca – ostatecznie za życia wydała tylko jedną powieść – jednak Zabić drozda należy do światowego kanonu, jest lekturą stale czytaną i wznawianą. W Polsce ukazała się także powieść Idź, postaw wartownika, będąca prawdopodobnie roboczą wersją Zabić drozda.
William Faulkner - nietypowy bankier
Noblista literaturą interesować miał się od zawsze. Już będąc nastolatkiem, pisywał wiersze, jednak do nauki przesadnie się nie przykładał.
Jako piętnastolatek rzucił szkołę i zatrudnił się w banku prowadzonym przez swojego dziadka. Nie skończył szkoły średniej, nie miał więc matury, ale w drodze wyjątku udało mu się dostać na Uniwersytet Missisipi. Rzecz w tym, że studiował tylko półtora roku. W 1949 Faulkner otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, był także dwukrotnym laureatem Pulitzera - w 1955 za Przypowieść, a w 1963 nagrodzony został za powieść Koniokrady.
Bolesław Prus - czy ktoś mówił o Lalce?
Bolesław Prus, autor Lalki, która pojawiła się na maturalnym egzaminie z języka polskiego w 2021 roku, już jako szesnastolatek zrezygnował z nauki. Zrobił to po to, by walczyć w powstaniu styczniowym. Dopiero po zwolnieniu z więzienia powrócił do nauki w gimnazjum.
Wyniki miał wówczas celujące, jednak studiów nie skończył - miał zbyt mało pieniędzy. Co więcej, Prus popaść miał w konflikt... ze swoim wykładowcą!
Charles Dickens - trudności autora „Opowieści wigilijnej”
Dickens wprawdzie do nauki się przykładał, ale na przeszkodzie przed jej kontynuowaniem stanęła trudna sytuacja rodziny. Gdy Charles miał 12 lat, jego ojciec za długi trafił do więzienia.
Dickens na utrzymanie zarabiał w fabryce butów. Dopiero gdy ojciec wyszedł z więzienia i spłacił długi, autor Klubu Pickwicka wrócił do szkoły.
London. Jack London
Jack London imał się bardzo różnych zajęć, był gazeciarzem, trampem, kłusownikiem, marynarzem, poszukiwaczem złota w Klondike i reporterem. Robił wszystko - tylko nie chodził do szkoły. Zrezygnował z niej, mając 13 lat. Odtąd już tylko zarabiał na życie i bardzo, bardzo dużo czytał.
H.G. Wells zainspirowany pracą
Klasyk science-fiction ze szkoły zrezygnował, gdy miał 11 lat. Ojciec pisarza po kontuzji musiał zrezygnować z kariery gracza w krykieta, a na utrzymanie rodziny zaczął zarabiać syn. H.G. Wells rozpoczął pracę w sklepie z tekstyliami, co zainspirowało go do napisania Wehikułu czasu.
Szybka edukacja George'a Bernarda Shawa
Formalną edukację skończył w wieku zaledwie 14 lat! Jednak ten słynny dramaturg przez wiele kolejnych lat doskonalił swoje umiejętności.
Czytał bardzo wiele, interesował się sztuką, historią, literaturą.
Mark Twain w drukarni
Autor Przygód Tomka Sawyera słynął jako człowiek uwielbiający korzystać z życia, chętnie też sięgał po alkohol. Mając 12 lat, zrezygnował z nauki.
Czytaj także: Kim byłeś, Tomku Sawyerze?
Pracował w zamian za jedzenie i odzież, pomagając drukarzowi. Później był również poszukiwaczem złota, pilotem parostatków i dziennikarzem. Oraz – oczywiście – pisarzem.
Virginia Woolf chciała się uczyć
Pod koniec XIX wieku raczej nie kładziono zbyt wielkiego nacisku na kształcenie dziewcząt, dlatego Virginia Woolf nie ukończyła żadnej szkoły. Kształcili ją bliscy, przede wszystkim znakomicie wykształcony ojciec.
Czytaj także: Virginia Woolf: Jak czytać książkę?
Słabe przygotowanie guwernantek rekompensowała także obszerna rodzinna biblioteka. Sama Woolf jednak miała kompleksy na punkcie swojego braku wykształcenia.