Na szczęście - tylko w USA. Pięćdziesiąt twarzy Greya E.L. James oraz seria Kapitan Majtas Dava Pilkeya to książki, które znalazły się na tzw. challenged list – liście kontrowersyjnych pozycji zagrożonych zniknięciem ze szkolnych i bibliotecznych półek w Stanach Zjednoczonych – czytamy w „Guardianie”
Lista jest co roku opracowywana przez Stowarzyszenie Bibliotek Amerykańskich (ALA), na podstawie protestów rodziców, nauczycieli i wszystkich innych osób zainteresowanych tematem. Najwięcej kontrowersji budzą książki zawierające wulgarne słownictwo, elementy rasistowskie i wyraziste odniesienia seksualne. Czyli wszystko to, co znajduje się w Kapitanie Majtasie - cyklu książek opowiadającym o niesfornych chłopcach i ich wymyślonym bohaterze. To właśnie twórczość Dava Pilkeya znalazła się na szczycie najnowszej listy ALA.
- To nawet ekscytujące, kiedy trafia się na listę, na której często pojawiają się Mark Twain, Harper Lee czy Maya Angelou. Martwię się jednak nieco tym, że niektórzy rodzice mogą spojrzeć na listę i zniechęcić swoje dzieci do czytania Kapitana Majtasa pomimo tego, że sami nie przeczytają książki – oświadczył Dav Pilkey.
Seria Kapitan Majtas od dłuższego czasu wzbudza dyskusje wśród rodziców i nauczycieli. Niektórzy dostrzegają pozytywy w książkach Pilkeya, ponieważ stanowią one pretekst do oderwania chłopców od komputerów. Inni krytykują cykl za toaletowy humor i beztroskie charaktery głównych bohaterów, które mogą stać się wzorcem dla młodych czytelników.
- Nie uważam, aby moje książki mogły być przyczyną braku szacunku wobec nauczycieli. Być może chodzi o to, że ukazują one wartość kwestionowania władzy. Niektóre autorytety w Kapitanie Majtasie to rzeczywiście czarne charaktery. To despoci, którzy robią złe rzeczy – mówi Pilkey, dodając, że pomysł na część postaci zrodził się z jego własnych doświadczeń z przekraczającym granice ciałem pedagogicznym. - Żaden dzieciak w mojej szkole, w tym również ja, nawet nie myślał, aby kwestionować decyzje nauczycieli. Sądzę jedynie, że naprawdę warto pokazywać dzieciom, że nie wszystkie tzw. autorytety są rzeczywiście dobre i uczciwe.
Drugą pozycję na liście ALA zajęła wielokrotnie nagradzana powieść The Absolutely True Diary of a Part-Time Indian Shermana Alexie’ego. Tuż za nią znalazło się Trzynaście powodów Jaya Ashera, a czwarte miejsce zajęła jedna z najpopularniejszych książek ostatnich lat - Pięćdziesiąt twarzy Greya erotyczna powieść E.L. James. Za kontrowersyjną uznano również powieść Umiłowana noblistki Toni Morrison, która w 1988 roku otrzymała nagrodę Pulitzera w dziedzinie beletrystyki.
Obecność na challenged list to oczywiście z jednej strony problem, a z drugiej – miara popularności i przyczynek do jej wzrostu. Wielu autorów i ich wydawców jest zachwyconych, kiedy ich książka trafia na listę.
- Pojawienie się Kapitana Majtasa na liście ALA zbiega się w czasie z publikacją pierwszej od sześciu lat książki Pilkeya i powrotem serii na listę bestsellerów – co jest dowodem na to, że uwielbiana od dawna seria wciąż zaszczepia w kolejnych pokoleniach dzieci miłość do czytania (i do majtasów) – oświadczyła "Guardianowi" Ellie Berger z wydającej cykl oficyny Scholastic.