Szczygieł premierowy

Data: 2010-12-22 15:59:20 | Ten artykuł przeczytasz w 3 min. Autor: Sławomir Krempa
udostępnij Tweet
News - Szczygieł premierowy

"Zrób sobie raj", opowieść Mariusza Szczygła o Czechach, została wybrana Książką Grudnia Warszawskiej Premiery Literackiej. Wręczenie nagrody odbyło się w poniedziałek.

"To, co najbardziej podoba mi się w Czechach, to fakt, że potrafią swobodnie mówić o swoich wadach, nie wstydzą się. Wyraża się to na przykład w fakcie, że w czeskiej literaturze można znaleźć opisy strachu u mężczyzn. Hrabal pisze, że gdy czekał na aresztowanie przez bezpiekę bał się tak bardzo, że »sam siebie trzymał za rękę«. Takiej otwartości w polskiej literaturze, może poza Gombrowiczem, nie uświadczysz" - mówił Szczygieł na poniedziałkowej ceremonii wręczenia nagrody.

 

Autor "Zrób sobie raj" powiedział, że jego książkę można w skrócie opisać, jako "opowieść o sympatii przedstawiciela jednego kraju do innego kraju". Fascynacja Mariusza Szczygła Czechami zaowocowała już zbiorem reportaży "Gottland", który został przetłumaczony na sześć języków i obsypany nagrodami (m.in. tytułem European Book Prize 2009).

 

O ile "Gottland" opowiadał raczej o historii Czech, "Zrób sobie raj" dotyczy w większym stopniu czeskiej współczesności. Reporter ogląda czeską telewizję, śledzi repertuar kin i teatrów, odwiedza knajpy i krematoria, próbuje zdefiniować istotę czeskiej duszy.

 

"Jeżeliby +Gottland+ opisywać jako symfonię historyczną, w której opowiadam o czeskiej historii XX wieku, to »Zrób sobie raj« jest jam session, ale w tej jazzowej improwizacji pojawiają się i poważniejsze nuty. Interesował mnie na przykład stosunek Czechów do religii i śmierci" - mówił Szczygieł.

 

Czesi uważają się za najbardziej ateistyczny naród w Europie, tylko jedna trzecia obywateli przyznaje się do jakiegoś wyznania, a dwie trzecie deklaruje ateizm. Szczygieł zadał znajomym Czechom pytanie "Jak się państwu żyje bez Boga?" i otrzymał odpowiedzi takie jak: "normalnie", "całkiem fajnie", "przyjemnie", "lepiej niż z Bogiem", "jak bez tyrana". "A jednak przekonałem się, że wartości, w jakich Czesi chcą wychowywać swoje dzieci, są generalnie takie same jak w kraju tak religijnym jak Polska" - mówił reporter.

 

"Tu nikt nie lubi cierpieć" - konkluduje Szczygieł. Niechęć do żałoby jest tak silna, że w ostatnich latach powszechny staje się zwyczaj rezygnowania z uroczystych pogrzebów na rzecz cichej kremacji. W krematorium w Uściu, które Szczygieł odwiedza, poważnym problem jest fakt, że jedna trzecia rodzin nie odbiera nawet urny z prochami swojego zmarłego.

 

Zdaniem Szczygła Czesi są mistrzami obracania spraw poważnych i bolesnych w żart, co stanowi o sile przyciągania czeskiej kultury. Zwłaszcza dla specjalizujących się w martyrologii Polaków - pisze reporter - obcowanie z czeską beztroską i niefrasobliwością jest bardzo atrakcyjne. Jednak lubiana przez Czechów żartobliwa konwencja, która eliminuje z debaty publicznej wszystko, co niemiłe, nieprzyjemne i bolesne bywa też mistyfikacją, ucieczką od zajmowania się na serio poważnymi problemami. "Może Czesi sobie stworzyli kulturę jako antydepresant?" - zastanawia się reporter.

 

Warszawska Premiera Literacka jest nagrodą przyznawaną przez warszawskie środowisko ludzi książki. Z 12 Książek Miesiąca wybierana jest potem Książka Roku.

REKLAMA

Zobacz także

Musisz być zalogowany, aby komentować. Zaloguj się lub załóż konto, jeżeli jeszcze go nie posiadasz.

Reklamy
Recenzje miesiąca
Srebrny łańcuszek
Edward Łysiak ;
Srebrny łańcuszek
Katar duszy
Joanna Bartoń
Katar duszy
Dziadek
Rafał Junosza Piotrowski
 Dziadek
Klubowe dziewczyny 2
Ewa Hansen ;
Klubowe dziewczyny 2
Egzamin na ojca
Danka Braun ;
Egzamin na ojca
Cień bogów
John Gwynne
Cień bogów
Wstydu za grosz
Zuzanna Orlińska
Wstydu za grosz
Jak ograłem PRL. Na scenie
Witek Łukaszewski
Jak ograłem PRL. Na scenie
Pokaż wszystkie recenzje