Archeolodzy odnaleźli spalony księgozbiór na terenach warszawskiego getta 

Archeolodzy pracujący w miejscu dawnej kamienicy przy ulicy Muranowskiej 39 w Warszawie w trakcie prac odnaleźli resztki spalonych książek pochodzących z czasów II wojny światowej. Wśród publikacji odnaleziono m.in. skrawki Talmudu oraz powieści napisanej w języku polskim. 

Fotografia ilustracyjna / Pexels

O odkryciach grupy archeologów pracujących na terenach dawnej kamienicy przy ulicy Muranowskiej 39 (dziś Miła 18) napisał Tomasz Urzykowski z warszawskiej „Gazety Wyborczej”. Wykopaliska prowadzone są na terenie getta warszawskiego i pochodzą z kamienicy, w której znajdował się sztab Żydowskiej Organizacji Bojowej. 

Odnaleziono spalone książki w miejscu warszawskiego getta

Działania archeologów prowadzone są przy współpracy Muzeum Getta Warszawskiego, uczelni Christopher Newport University ze Stanów Zjednoczonych oraz Akademii im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku – filią AFiB Vistula, a pod kierownictwem dr. Jacka Konika z Muzeum Getta Warszawskiego.

Przeczytaj także: Wojna oczami dzieci. Publikacje dla dzieci traktujące o wojnie

W piwnicach nieistniejącej już kamienicy, archeolodzy odnaleźć mieli zwęglone skrawki publikacji pochodzących z czasów wojny. Wśród nich rozpoznano Talmud, żydowski modlitewnik oraz publikacje w języku polskim. W rozmowie z Tomaszem Urzykowskim dr Konik wspominał, że w posiadaniu badaczy znajduje się obecnie dziesięć pudeł ze „spalonymi książkami”. 

Jednocześnie zauważono, że w miejscu odkrycia pozostałości po książkach, ściany były otynkowane, co nie jest standardem, jeśli chodzi o pomieszczenia piwniczne dawnych kamienic. Zdaniem archeologa wskazuje na specjalny charakter tych pomieszczeń, a na jednej ze ścian musiała znaleźć się „półka z książkami, która runęła, gdy kamienica się paliła”. 

Prace potrwają dodatkowy miesiąc

Archeolodzy na miejscu po dawnej kamienicy pracują od miesiąca. Prace rozpoczęto 7 czerwca, wcześniej Muzeum Getta Warszawskiego poszukiwało wolontariuszy, który – pod okiem naukowców – pomogliby w wykopaliskach. 

Czytaj także: Poeta kontrowersji. Julian Tuwim

Celem wykopalisk jest – jak wskazuje „Wyborcza” – „weryfikacja historycznych przekazów” związanych z działalnością bunkra przy Sztabie Żydowskiej Organizacji Bojowej. Przed tygodniem na miejscu wykopalisk pojawiła się Irene Kronhill-Pletka, prowadzącą fundację wspierającą żydowskie projekty kulturalne i edukacyjne. Chociaż początkowo zapowiadano, że prace potrwają do końca czerwca, już teraz wiadomo, że przedłużą się o kolejny miesiąc i zakończyć mają się pod koniec lipca.