Unia Literacka zrzeszająca polskich twórców postanowiła w tym roku wyrazić swój sprzeciw wobec złej organizacji przestrzeni na Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie oraz fatalnych warunków dojazdu (i wyjazdu) z terenu imprezy. W związku z tym czołowi polscy pisarze mogą nie pojawić się na stoiskach swoich wydawców podczas najbliższej edycji Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie.
Pisarzy na Targach Książki nie będzie?
Prezesem Stowarzyszenia Unia Literacka jest Jacek Dehnel, ceniony pisarz i tłumacz, dwukrotnie nominowany do Nagrody Angelus i odznaczony Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Znany jest między innymi ze swoich książek Krivoklat czy Saturn. Czarne obrazy z życia mężczyzn z rodziny Goya. To właśnie na profilu tego pisarza pojawiły się pierwsze informacje o bojkocie tegorocznych Targów.
W swoim liście otwartym do prezes Targów – Grażyny Grabowskiej oraz Prezydenta Miasta Krakowa, Dehnel pisze o trudnościach, z jakimi od lat spotykają się zarówno autorzy, jak i czytelnicy podczas krakowskiej imprezy literackiej. Chodzi mianowicie o tłok i „skandaliczny stan infrastruktury”.
Nic dziwnego, co roku Targi w Krakowie gromadzą kilkadziesiąt tysięcy czytelników, z których każdy chce podczas targów poznać nowości literackie, porozmawiać z wydawcami i autorami czy otrzymać autograf ulubionego pisarza. Przy tym od lat rośnie zainteresowanie imprezą, a tłok w ciasnych alejkach nie maleje.
– Z przykrością stwierdzamy, że rosnącej popularności targów wśród wydawców, autorów i zwiedzajacych nie towarzyszą zmiany w sposobie zarządzania imprezą, co najpierw było zabawne, potem uciążliwe, a po ubiegłorocznych targach uznaliśmy zgodnie, że stało się niebezpieczne. To, co uchodziło na początku, przy pięciu, ośmiu, piętnastu tysiącach zwiedzających, jest niedopuszczalne przy osiemdziesięciu tysiącach – pisze Jacek Dehnel w imieniu Stowarzyszenia Unia Literacka.
Pisarze zapewniają, że nie mają zamiaru uprzykrzać życia swoim czytelnikom. Wręcz przeciwnie – ze względów bezpieczeństwa i komfortu pragną, by październikowe spotkania były przyjemnością, a nie pełną duszności i nieprzyjemności męczarnią wewnątrz targowej hali.
Niektórzy pisarze stawiają ultimatum. Jeśli do października Targi nie zmienią koncepcji spotkań autorskich, to w zastępstwie zdecydują się na organizacje spotkań… w przestrzeni publicznej Krakowa. Co – z całą pewnością – odciągnie wielu ewentualnych odwiedzających Targi.
Kto podpisał się pod listem otwartym?
Pod listem otwartym Jacka Dehnela podpisało się mnóstwo znanych nazwisk polskiej sceny literackiej. Mianowicie, oprócz samego Dehnela, protestować w tej sprawie ma Sylwia Chutnik (m.in. Smutek cinkciarza), Justyna Czechowska, Mariusz Czubaj (m.in. Kołysanka dla mordercy), Anna Dziewit-Meller (m.in. Damy, dziewuchy, dziewczyny), Małgorzata Gutowska-Adamczyk (m.in. Cukiernia pod amorem), Grzegorz Kasdepke (m.in. Detektyw pozytywka), Barbara Klicka, Jakub Kornhauser (Wolność krzepi), Stanisław Łubieński (m.in. Pirat stepowy), Dorota Masłowska (m.in. Kochanie, zabiłam nasze koty), Zygmunt Miłoszewski (m.in. Jak zawsze), Joanna Olech (m.in. Pompon w rodzinie Fisiów), Grażyna Plebanek (m.in. Pudełko ze szpilkami), Jerzy Sosnowski (m.in. Tak, to ten), Marcin Szczygielski (m.in. Farfocle namiętności), Piotr Tarczyński, Olga Tokarczuk (m.in. Księgi Jakubowe), Katarzyna Tubylewicz (m.in. Rówieśniczki), Ewa Winnicka (m.in. Londyńczycy) i Jakub Żulczyk (m.in. Wzgórze psów).
Co zrobi organizator Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie?
Jaką decyzję podejmą prezes Grażyna Grabowska i prezydent Krakowa? Tego na razie nie wiemy. Wiemy jednak, że organizatorzy mają świadomość istnienia problemu.
Podczas naszych rozmów dotyczących rezerwacji lokalizacji stoiska na tegoroczny targach uzyskaliśmy informacje, z których wynika, że EXPO Kraków w ramach mierzenia się z problemem tłoku w halach wystawienniczych zwiększyć ma przejścia dzięki dostawionej dodatkowo na czas imprezy hali Dunajec. To właśnie tam przeniesiona zostać ma część spotkań. Właśnie w Dunajcu podpisywać książki ma m.in. Wojciech Cejrowskich. Kolejki po autograf znanego podróżnika zawsze powodowały spory tłok wokół stoiska Wydawnictwa Bernardinum.
O wiele większym problemem może być kwestia drogi dojazdowej do hali Expo. Tak – drogi, bowiem pod samą halę prowadzi tylko bardzo wąska ulica Galicyjska. Ulica ślepa – dodajmy. Już w ubiegłych latach przejazd nią w godzinach, gdy halę opuszczało lub gdy próbowało do niej dotrzeć najwięcej czytelników, zajmował dwie godziny – i dłużej. Wybudowanie przy Galicyjskiej nowego osiedla z pewnością nie przyczyni się do zmniejszenia ruchu. Organizatorzy od lat zachęcają, by samochody pozostawiać nieco dalej od hali – na przykład pod pobliskim centrum handlowym, funkcjonuje też bezpłatna komunikacja, zwiększana jest częstotliwość przejazdu miejskich linii autobusowych w tym rejonie. Problem jednak z roku na rok narasta. Postawione przez pisarzy ultimatum może nie odnieść skutku nie z uwagi na brak dobrej woli ze strony miasta czy organizatorów, lecz ze względu na to, że nie da się w ciągu miesiąca przebudować dróg w tej okolicy.
Nie znaczy to jednak, że problem jest nowy. Dotyczył już położonej niepodal starej hali przy ulicy Centralnej. Stamtąd w 2014 Targi w Krakowie przeniosły się na Galicyjską, zmieniając nazwę na Expo Kraków. Budowa trwała niemal dwa lata. Czy w tym czasie nie można było pomyśleć o rozwiązaniu problemów komunikacyjnych w tym rejonie?
Przesłaliśmy zapytanie w tej sprawie do reprezentanta Expo Kraków, czekamy jednak na komentarz w tej sprawie. Telefony osób odpowiedzialnych za Targi Książki w Krakowie zaś nie odpowiadają. Możemy być pewni, że pracownicy odpowiedzialni za Targi w Krakowie będą mieli w najbliższym czasie przed sobą sporo pracy!
