Oto najlepsze ksi±¿ki na zimê 2023

Data: 2023-12-08 15:09:36 | Ten artyku³ przeczytasz w 30 min. Autor: Piotr Piekarski
udostêpnij Tweet

Kilkadziesi±t nowo¶ci wydawniczych, które do ksiêgarñ trafi³y w ostatnich miesi±cach, walczy³o o uznanie jurorów i czytelników w plebiscycie „Najlepsza ksi±¿ka na zimê", zorganizowanym ju¿ po raz 15. przez redakcjê serwisu Granice.pl. W plebiscycie oddano ponad 80 tysiêcy g³osów. Które ksi±¿ki wydane w ostatnim czasie warto przeczytaæ?

Najlepsza ksi±¿ka na zimê 2023

– Redakcja i czytelnicy serwisu Granice.pl – wszystko o literaturze regularnie wybieraj± najlepsze ksi±¿ki na kolejne pory roku – mówi S³awomir Krempa, redaktor naczelny serwisu. Plebiscytowe kategorie pozwalaj± na wskazanie najbardziej interesuj±cych premier wydawniczych ostatnich miesiêcy. Wyboru dokonuje grono profesjonalistów zajmuj±cych siê rynkiem ksi±¿ki, recenzentów, dziennikarzy pisz±cych o ksi±¿ce oraz – równolegle – czytelnicy, g³osuj±cy za po¶rednictwem strony internetowej www.ksiazkanazime.pl. W ten sposób w naszych plebiscytach odbija siê jak w zwierciadle polski rynek ksi±¿ki, panuj±ce na nim mody i trendy. 

Najlepsze ksi±¿ki na zimê 2023

Najwa¿niejsz± spo¶ród nagród – nagrodê g³ówn± jury – otrzyma³a ksi±¿ka Ksiê¿yc nad Vajont. Fala. To pierwszy tom dylogii Katarzyny Kieleckiej opublikowanej przez Wydawnictwo Szara Godzina.

Seria Ksiê¿yc nad Vajont to znakomita propozycja dla wszystkich, którzy w powie¶ciach obyczajowych szukaj± czego¶ wiêcej ani¿eli lekkiej historii z happy endem. Autorka w ¿ycie swoich bohaterów wplata historyczne wydarzenia i umiejêtnie prowadzi przez nie czytelnika. ¦wietnie konstruuje te¿ postaci, opisuj±c ich ¿ycie w zastanych realiach: górskich warunkach w Vajont, g³êbokim polskim socjalizmie czy we wspó³czesnej, prosperuj±cej £odzi. Katarzyna Kielecka znakomicie operuje s³owem, jest ¶wietn± narratork± i obserwatork± ludzkich zachowañ. Na stronach ksi±¿ki otrzymujemy wiarygodn±, wzruszaj±c± i poruszaj±c± historiê, która, owszem, mog³aby siê wydarzyæ. Nie ma tu miejsca na przes³odzone i proste rozwi±zania. Nie ma szczê¶liwych i cukierkowych splotów okoliczno¶ci, a los nie szasta kolejnymi szansami.

Ksiê¿yc nad Vajont to ksi±¿ka, która sk³ania do tego, by dowiedzieæ siê wiêcej o katastrofie na w³oskiej zaporze, ale te¿ by spojrzeæ na w³asne ¿ycie z innej perspektywy. Jak autorka wielokrotnie podkre¶la, nie maj±tek, nie pozycja spo³eczna, ale szczê¶liwa i wspieraj±ca siê rodzina jest najwiêkszym skarbem, jaki cz³owiek mo¿e otrzymaæ od losu.

Najwiêcej g³osów czytelników w tegorocznym plebiscycie otrzyma³a ksi±¿ka Anny H. Niemczynow Ciche cuda. Z zachwytu nad ¿yciem (Wydawnictwo Luna)

Szczera opowie¶æ o sobie, ods³oniêcie historii swojego ¿ycia przed czytelnikami – to wyzwanie dla twórcy. Po co stawaæ w prawdzie? Po co pisaæ ksi±¿kê o swoich do¶wiadczeniach, wyjawiaæ prawdê? Anna H. Niemczynow pokazuje, ¿e choæ los bywa bezlitosny, nikogo nie oszczêdza i niczego nie u³atwia, nie wolno siê poddawaæ. W rêce czytelników oddaje niezwykle szczer± publikacjê, która dope³nia jej twórczo¶æ. Ciche cuda to autobiografia i pamiêtnik zarazem.

Anna H. Niemczynow w ksi±¿ce Ciche cuda nie kreuje siê na bohaterkê czy zwyciê¿czyniê. Jest za to rozbrajaj±co szczera, odwa¿na, otwarta. Pokazuje, jak mocno jej prze¿ycia splataj± siê z twórczo¶ci±. Czytelniczki mog± zobaczyæ odbicie autorki w swoich ulubionych ksi±¿kach.

Czyta siê Ciche cuda jak doskona³± powie¶æ, pamiêtnik, momentami – psychologiczny poradnik. Trudno siê oderwaæ! A po skoñczeniu lektury rodzi siê pragnienie, by siêgn±æ po wszystkie ksi±¿ki autorki i poznaæ jej twórczo¶æ jeszcze lepiej. Ciche cuda krzepi±, dodaj± wiary, otuchy, otulaj±. Do tej ksi±¿ki mo¿na wracaæ na wyrywki i za ka¿dym razem prze¿yæ co¶ nowego.

Najlepsza proza polska

Nagroda jury w kategorii prozy polskiej przypad³a powie¶ci W. & W. Gregory'ego Pêtla. Autor proponuje bardzo o¿ywcz±, ¿eby nie powiedzieæ wybuchow± historiê, w której wydarzenia przypominaj± kostkê Rubika. Bohater kombinuje, jak wszystko z³o¿yæ w ca³o¶æ, ale ci±gle co¶ mu nie wychodzi… Staje siê zak³adnikiem tytu³owej pêtli.

Pêtla to powie¶æ utkana z warstw, które s± prawdziwym grzêzawiskiem znaczeñ. Byæ mo¿e ka¿dy czytelnik znajdzie wiêc inny klucz i trop. W tym tak¿e objawia siê doskona³o¶æ tej zaskakuj±cej, szalonej i frapuj±cej ksi±¿ki.

Pêtla jest histori±, która ma w sobie mrok, niebezpieczeñstwo, jakie¶ znamiona fanatyzmu. Wynika to nie tylko z wydarzeñ, które prze¿ywa g³ówny bohater, Piotr. On je generuje. Jego obsesyjna mi³o¶æ do przyjaciela i partnerki, burzliwa przesz³o¶æ, a – w koñcu – gorliwa wiara w Boga gmatwaj± rzeczywisto¶æ. Nawet imiona i przydomki bohaterów daj± do my¶lenia: Anielica, Diablica, Mateusz, córka Magdalena. Nie sposób zignorowaæ biblijnych nawi±zañ – a mo¿e raczej przytyków. Czy sam Piotr jest ³otrem? Ofiar±? A mo¿e jednym i drugim?

Najnowsza powie¶æ W. & W. Gregory'ego to uczta literacka, której nieprzewidywalno¶æ przyprawia o dreszcz. Czytelnik tak¿e daje z³apaæ siê w pêtlê. A po przeczytaniu ostatniej kropki jeszcze d³ugo próbuje u³o¿yæ to wszystko w g³owie. 

Niepozorna powie¶æ o odkrywaniu rodzinnych tajemnic z przesz³o¶ci staje siê mocnym i wa¿nym g³osem o sprawach bardzo wspó³czesnych. W³a¶nie takim zaskoczeniem okazuje siê nagrodzona przez internautów w kategorii prozy polskiej powie¶æ Anny Bichalskiej Po tamtej stronie lasu (HarperCollins Polska).

Po tamtej stronie lasu to opowie¶æ o wykluczeniu spo³ecznym, o braku akceptacji, o samotno¶ci. To tak¿e historia o relacjach i o tym, ¿e w ¿yciu zawsze mo¿e nast±piæ pozytywny zwrot akcji. Dlatego warto mieæ nadziejê i czekaæ na lepsze czasy.

Nie mo¿na zdradzaæ ca³ego przekazu tej ksi±¿ki, by nie odbieraæ przyjemno¶ci z lektury. Anna Bichalska jednak odwa¿nie mówi o sprawach spo³ecznych, istotnych dla ka¿dego cz³owieka, a jednocze¶nie wzrusza i wzbudza emocje. Nie brakuje w tej powie¶ci ciep³a, nadziei i u¶miechu. Warto po ni± siêgn±æ i samodzielnie zastanowiæ siê nad otaczaj±cym nas ¶wiatem.

Najlepsza ksi±¿ka na zimê 2023 – krymina³y i thrillery

Nagrodzona przez jurorów powie¶æ Dowód przeciw tobie Katarzyny ¯wire³³o (Wydawnictwo Dreams) to klasyczny krymina³ prowadz±cy czytelnika od motywu do zbrodni. Pod±¿aj±c za tropem sprawcy, analizuj±c poszczególne wskazówki, odnajdujemy elementy spl±tanej uk³adanki, która jest nie tylko intelektualn± zabaw±, ale i pozwala na emocje, jakie zawsze powinny towarzyszyæ powie¶ciom z dreszczykiem

Powie¶æ Katarzyny ¯wire³³o pokazuje ¶wiat niejednolity, nieszablonowy, w którym role spo³eczne, w tym przypadku role policjantów i ¶ledczych, nie stanowi± sztywnego gorsetu póz. Komisarzom Joannie Motz i Piotrowi Rudowskiemu bli¿ej do komisarzy z literatury skandynawskiej ni¿ do Herculesa Poirot. Nie maj± swoich rytua³ów, balansuj± na granicy prawa, niewiele w ich ¿yciu jest pewne. Obarczeni wadami, a czêsto na³ogami, policjanci tego typu s± lustrzanym odbiciem ¶wiata, z którego pochodz± mordercy, ale i ofiary. Nie staj± w opozycji do z³a, s± w nim zanurzeni i potrafi± je diagnozowaæ, czêsto dziêki w³asnym do¶wiadczeniom. W efekcie daje to po³±czenie krymina³u i thrillera, co mo¿e dostarczaæ czytelnikom dodatkowych emocji. Fabu³a, t³o i zagadka sk³adaj± siê w przypadku Dowodu przeciw tobie na solidn± powie¶æ dla odbiorców poszukuj±cych historii, które porz±dkuj± nasz± rzeczywisto¶æ i daj± poczucie, ¿e dobro zwyciê¿a, a ¶wiat jest bezpieczny, bo banalno¶æ z³a nie przemo¿e ludzkiej potrzeby walki z wystêpkiem.

Brutalne zderzenie z rzeczywisto¶ci± mo¿e byæ dla czytelnika szokiem. W nagrodzonej przez czytelników powie¶ci Szymek (Wydawnictwo Czarna Owca) Piotr Ko¶cielny nikogo nie oszczêdza, ale pokazuje, jak przera¿aj±ce konsekwencje ma brak akceptacji, przemoc i spo³eczne wykluczenie. Ta ksi±¿ka to mocna i pozbawiaj±ca tchu lektura. 

Poszukiwanie swojego prawdziwego ja, swojej to¿samo¶ci jest czê¶ci± ¿ycia ka¿dego cz³owieka. Jednak w niesprzyjaj±cym, zagra¿aj±cym ¶rodowisku pod±¿anie t± ¶cie¿k± staje siê koszmarem. Hejt, nienawi¶æ, prze¶ladowanie potrafi± st³amsiæ ka¿dego. A ju¿ na pewno m³odego cz³owieka, który dopiero wchodzi w doros³o¶æ.

Piotr Ko¶cielny pokazuje bardzo niebezpieczne mechanizmy. Obna¿a prawdziwe twarze tych, którzy próbuj± narzuciæ innym „prawdziwy“ porz±dek ¶wiata. I jednocze¶nie daje przestrogê. Nadziejê odbiera, bo przecie¿ od pocz±tku znamy zakoñczenie… A przynajmniej pewn± jego czê¶æ.

Poza tematyk± spo³eczn±, Ko¶cielny nie stroni od klasycznego krymina³u. W±tek mordercy, który zabija nastolatki, przewija siê w ksi±¿ce, by powróciæ na moment w bardzo, ale to bardzo zaskakuj±cym finale! Poleciæ wiêc warto Szymka czytelnikom, którzy szukaj± w literaturze prawdy, bezkompromisowo¶ci i mocnego uderzenia. 

W¶ród thrillerów jurorzy nagrodzili Krzyk or³a Karin Smirnoff, czyli najnowsz± ods³onê serii Millennium stworzonej przez Stiega Larssona.  

Smirnoff uda³o siê stworzyæ nie tylko podobn± klimatycznie opowie¶æ, ale te¿ dobrze przemy¶lan± i poprowadzon± intrygê, w której nic do samego koñca nie jest oczywiste – podkre¶la u¿ytkowniczka serwisu Granice.pl maitiri_books

– Jest niebezpiecznie, bo gra toczy siê o wielkie pieni±dze i rozgrywa na wysokich szczeblach, a zamieszani w intrygê ludzie nie cofn± siê przed niczym, aby osi±gn±æ swój cel. Jest mrocznie nie tylko z powodu osadzenia akcji z dala od miejskiego zgie³ku, na dalekiej, mro¼nej, za¶nie¿onej pó³nocy, ale te¿ dlatego, ¿e Smirnoff daje czytelnikom mo¿liwo¶æ poznania cz³owieka z jego najgorszej, najbardziej chciwej, zepsutej, okrutnej strony.

Krzyk or³a to te¿ ksi±¿ka zaskakuj±ca i intryguj±ca. Powie¶æ wci±ga i trzyma w napiêciu. I to nawet mimo akcji, która nie pêdzi na ³eb na szyjê. Dynamika tej historii jest wyrównana i chocia¿ powie¶æ ma momenty, kiedy odbiegamy od g³ównego w±tku, trudno jest j± od³o¿yæ przed poznaniem fina³u.

Zakoñczenie powie¶ci nie zdradza wszystkiego, niektóre w±tki pozosta³y otwarte i zapewne bêd± kontynuowane w kolejnych tomach cyklu. Krzyk or³a to nie tylko doskonale skrojona intryga, to te¿ wyrazi¶ci bohaterowie i ich skomplikowane losy, przesz³o¶æ, która lubi siê o nich upomnieæ i sekrety, które tylko czekaj±, aby ujrzeæ ¶wiat³o dzienne.

Bestie s± w¶ród nas. Mordercy, sady¶ci, socjopaci. Czy rozpoznamy ich na pierwszy rzut oka? Mo¿e jeden z nich to nasz s±siad? Kolega z pracy? Proboszcz? W nagrodzonej przez internautów powie¶ci Daria Orlicz przekonuje, ¿e drapie¿nik potrafi doskonale siê maskowaæ, a ¿±dza mordu jest niemo¿liwa do okie³znania.

Jedna z nas musi umrzeæ (HarperCollins Polska) to mroczny thriller, którego akcja rozgrywa siê w niewielkiej miejscowo¶ci na Mazurach. Jednak zanim siê tam przeniesiemy, poznajemy jego – potwora w ludzkiej skórze, który w Afryce bierze udzia³ w krwawym mordzie kobiet. Jak siê okazuje, samo patrzenie na pora¿aj±cy rytua³ to dla niego za ma³o. Po jakim¶ czasie instynkt brutalnego mordercy odzywa siê ze zdwojon± si³±. Po powrocie do Polski tajemniczy mê¿czyzna znajduje pierwsz± ofiarê i zaspokaja swój g³ód zabijania. O ca³ej sprawie oraz o zaginiêciu kolejnej dziewczyny dowiaduje siê youtuberka Lena „Osa“ Osowska, która jedzie na miejsce, by przygotowaæ materia³ na swój kana³ z historiami true crime.

Daria Orlicz portretuje brutalnego mordercê, który z ³atwo¶ci± ¿yje w dwóch ¶wiatach. Obna¿a tak¿e ludzkie fascynacje zbrodniami, bo przecie¿ ca³y segment „true crime“ to zag³êbianie siê w mroczne odmêty ludzkiej psychiki i autentycznych wydarzeñ. Prawda bywa gorsza od najbardziej wymy¶lnej fikcji! Youtuberka Osa zdaje sobie z tego sprawê i dla znalezienia dobrej historii jest w stanie du¿o zaryzykowaæ.

Jedna z nas musi umrzeæ to przestroga przed ró¿nymi obliczami cz³owieka. To tak¿e opowie¶æ o pragnieniach i w³asnych u³omno¶ciach. O zazdro¶ci, przemocy, utracie kontroli i o tym, ¿e kiedy to wszystko siê zadzieje, trudno o zwyciêzców. Ka¿dy co¶ przegrywa. To lektura mocna, jej akcja jest wartka, a zakoñczenie – nieprzewidywalne!

Najlepsze ksi±¿ki na zimê 2023 – powie¶ci pe³ne emocji

Czego oczekiwaæ, siêgaj±c po powie¶æ ¶wi±teczn±? Zapewne mnóstwo ciep³a, s³odko¶ci i dobroci. Agata Suchocka idzie jednak w³asn± drog±. W rêce czytelników oddaje s³odko-gorzk± historiê, w której mo¿na zobaczyæ samego siebie. A jurorzy odwdziêczaj± siê pisarce, nagradzaj±c Zimowe zapomnienie w kategorii powie¶ci obyczajowych i romansów.

Agata Suchocka opowiada o wszystkich bol±czkach, które przy okazji ¶wi±t od¿ywaj± w nas na nowo. Samotno¶æ, oczekiwania innych, ukryte pragnienia, które trudno zrealizowaæ. Do tego proza ¿ycia. G³ówna bohaterka, Kaja, jest lekark± z ambicjami, ale pracuje w zwyczajnej, niewielkiej przychodni, która nie dostaje zbyt wielu ¶rodków na rozwój. Kaja tak¿e przestaje siê rozwijaæ. Pojawienie siê w jej ¿yciu Piotra staje siê powiewem ¶wie¿o¶ci. Mi³o jest poczuæ poryw serca. Uk³ucie zazdro¶ci. Nadziejê. Niepewno¶æ. Ale te¿ radosne oczekiwanie.

Piotr to trochê Scrooge, tyle ¿e m³ody i zabójczo przystojny. Wypadek i nowe okoliczno¶ci sprawiaj±, ¿e musi przewarto¶ciowaæ swoje ¿ycie. Czy wykorzysta tê szansê? I czy naprawdê mo¿na zacz±æ wszystko od nowa? Na to nigdy nie jest za pó¼no!

Choæ Agata Suchocka nie szczêdzi w swojej prozie odrobiny czarnego humoru i goryczy, to jednak znajdziemy w Zimowym zapomnieniu du¿o ciep³a i ¿yczliwo¶ci. Prostej wiary w drugiego cz³owieka. Nie jest to historia oczywista i przewidywalna, akcja toczy siê wartko, a bohaterowie maj± w sobie pewn± teatralno¶æ. I w³a¶nie to sprawia, ¿e tak ³atwo pozwoliæ siê tej powie¶ci ca³kowicie poch³on±æ! Zimowe zapomnienie to ¶wietna podró¿, która wlewa w serducho trochê ducha ¶wi±t.

Przyja¼ñ to relacja niezwyk³a, bo utkana z wielu uczuæ. Nie brakuje w niej mi³o¶ci, wzajemnej troski, poczucia duchowego pokrewieñstwa. Ta prawdziwa powinna trwaæ do koñca ¿ycia. Co mo¿e stan±æ jej na drodze? Miêdzy innymi ten temat porusza Katarzyna Grabowska w swojej najnowszej powie¶ci Mi³o¶æ wbrew regu³om (Wydawnictwo Replika).

Mi³o¶æ wbrew regu³om to opowie¶æ o tym, jak bardzo popl±tane s± ludzkie ¶cie¿ki i jak wiele b³êdów pope³niamy. Bohaterowie wyrz±dzaj± sobie krzywdy, choæ przecie¿ nikt nie chce zadawaæ cierpienia. 

Grabowska tworzy te¿ opowie¶æ o przyja¼ni, która wiele mo¿e przyj±æ, ale nie jest relacj± niezniszczaln±. Przyja¼ñ nie jest przecie¿ instynktowna i a¿ tak g³êboka, jak mi³o¶æ matki do dziecka. Mo¿e nie wytrzymaæ ka¿dej próby.

Ksi±¿ka Grabowskiej to – w koñcu – opowie¶æ o wyborach i ich konsekwencjach. O tym, jak napêdzaj± je namiêtno¶ci i pragnienia, a rzadziej rozs±dek. Pytanie, jak bohaterowie znios± konsekwencje? O tym przekonaæ siê mo¿na w trakcie lektury.   

Najlepsza ksi±¿ka na zimê – fantastyka, horror

Jak bêdzie wygl±da³ koniec ¶wiata? Czy bêd± to spektakularne i tragiczne w skutkach wybuchy i eksplozje? Wielkie powodzie lub susze? Wojny? G³ód? A mo¿e o koñcu ¶wiata wiedzieæ bêdzie garstka wybrañców, która przygotuje siê na to wydarzenie i jakim¶ cudem spróbuje je prze¿yæ? Dystopijn± wizjê zakoñczenia znanej nam rzeczywisto¶ci prezentuje czytelnikowi Jen Wilde w nagrodzonej przez jurorów i internautów powie¶ci Oto jak koñczy siê ¶wiat (Books4YA).

Oto jak koñczy siê ¶wiat to bardzo dynamiczna powie¶æ, która zabiera czytelnika w szalon± podró¿. Z ubogiej dzielnicy trafiamy w progi bogatych nowojorczyków, przemierzamy korytarze snobistycznej Akademii Webbera, by – wreszcie – trafiæ do ekskluzywnego budynku, w którym odbywa siê bal maskowy dla bogaczy. Ju¿ te skrajno¶ci zapieraj± dech w piersiach, nie wspominaj±c nawet o wydarzeniach, jakich czytelnik wkrótce stanie siê ¶wiadkiem. A to, co dzieje siê podczas balu, wymyka siê wszelkim wyobra¿eniom. Odkrycie niewyobra¿alnego spisku, tajne przej¶cia, skrytki, pogonie, walki i strzelaniny – to tylko niewielki wycinek tego, co czeka na czytelników. Powie¶æ Oto jak koñczy siê ¶wiat przypomina gotowy scenariusz dystopijnego filmu akcji, który bêdzie trzyma³ w napiêciu do ostatniej minuty.

Autorka, Jen Wilde, szczegó³owo opisuje nierówno¶ci spo³eczne i homofobiê. Pokazuje, ¿e wci±¿ do g³osu i w³adzy dochodz± bogaci biali mê¿czy¼ni, którzy próbuj± tworzyæ „idealny” ¶wiat wed³ug swoich, czêsto chorych zasad. Jen Wilde u¶wiadamia czytelnikom, z jakimi wyzwaniami musz± mierzyæ siê osoby z autyzmem, a tak¿e spo³eczno¶æ LGBTQ+. Jak niewiele znacz± has³a równo¶ciowe, jak pozornie otwarte na wolno¶æ pogl±dów spo³eczeñstwo czy rzekomo wspieraj±ce chorych i niepe³nosprawnych osoby tak naprawdê piêtnuj± wszystkich, którzy nie stosuj± siê do tradycyjnych norm spo³ecznych. Wizja, jak± prezentuje Jen Wilde, nie nale¿y do najszczê¶liwszych. Nie oznacza to jednak, ¿e odbiera nadziejê. Dopóki w ludziach bêdzie siê tliæ chêæ walki o wspólne dobro, dopóty ¶wiat siê nie skoñczy.

Najlepsza ksi±¿ka na zimê – publikacje z histori± w tle

Wyj±tkowa, poruszaj±ca, niezwyk³a – tak nale¿a³oby okre¶liæ nagrodzon± w kategorii z histori± w tle powie¶æ Urszuli Gajdowskiej pod tytu³em Zaklêta w ciszy (Wydawnictwo Lucky). To historia, która podbije serca mi³o¶ników Wichrowych wzgórz czy Dziwnych losów Jane Eyre. Jednak jej warto¶æ i przes³anie trudno porównaæ do czegokolwiek innego!

Rzadko spotyka siê powie¶ci, w której iskrzenie pomiêdzy dwójk± bohaterów jest tak silne i tak bardzo udziela siê czytelnikowi. Co¶ wspania³ego! Dziêki temu czytelnicy kibicuj± Florence i Fryderykowi od samego pocz±tku. To, jak wspaniale wypadaj± u Gajdowskiej bohaterowie mêscy, którzy w powie¶ciach historycznych bywaj± przewidywalni i stereotypowi, robi wra¿enie. W powie¶ci Zaklêta w ciszy panowie budz± sympatiê i prawdziwe emocje. A ca³a historia ich rodziny wci±ga i anga¿uje. Mo¿na siê zatraciæ.

Proza Urszuli Gajdowskiej przepe³niona jest czu³o¶ci± i swego rodzaju wdziêkiem. Autorka ma talent do przelewania autentycznych emocji na papier. Trudno od³o¿yæ jej powie¶æ, czytelnik za wszelk± cenê chce wróciæ do tego ¶wiata, do tych czasów! To wspania³a przygoda, która budzi apetyt na kontynuacjê losów bohaterów. 

W kategorii esejów i ksi±¿ek wspomnieniowych najwiêcej g³osów czytelników zdoby³a ksi±¿ka Ciche cuda. Z zachwytu nad ¿yciem, która otrzyma³a tak¿e nagrodê g³ówn± w tegorocznym plebiscycie.

Jurorzy w¶ród esejów nagrodzili za to publikacjê Marka Wêcowskiego Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy (Iskry)

Autor w swojej publikacji pokazuje, w jak trudnych czasach przysz³o nam ¿yæ. Wróci³y czasy, kiedy wielka historia nabra³a okrutnego i gro¼nego wymiaru. Wspó³czesny cz³owiek musi mierzyæ siê z perspektyw± kryzysu w gospodarce, który wp³ywa na problemy liberalnej demokracji, pandemii niebezpiecznych chorób, ludzkiego cierpienia i wojny w Europie, która mia³a nigdy nie nawiedziæ ju¿ tego kontynentu. Autor pokazuje, jak wiele m±dro¶ci mo¿emy zaczerpn±æ z wiedzy i do¶wiadczeñ... staro¿ytnych Greków.

W koñcu to staro¿ytna Grecja jest kolebk± naszej cywilizacji. To ich kultura, wierzenia, sztuka, teatr, sposoby spêdzania wolnego czasu, ale te¿ prowadzona przez nich polityka ukszta³towa³y wspó³czesno¶æ. Rzecz w tym, ¿e czêsto o swoim dziedzictwie kulturowym zapominamy. Marek Wêcowski przygl±da siê staro¿ytnej Grecji i zwi±zanym z ni± ludziom – od Homera do Aleksandra Wielkiego. Pokazuje, jak dawniej radzono sobie z problemami i kryzysami i jak wiele mo¿emy siê dziêki temu nauczyæ. 

Najlepsza ksi±¿ka na zimê 2023 - propozycje dla m³odych czytelników

Do szczególnie niezwyk³ych miejsc nale¿y ulica Pazurkowa, gdzie wci±¿ bardzo wiele siê dzieje. W nale¿±cym do serii Ulica Pazurkowa nagrodzonym przez jurorów jako najlepsza ksi±¿ka dla najm³odszych czwartym ju¿ tomie przygód sympatycznych bohaterów na czytelnika czeka nie lada wyzwanie. Tym razem Zaklinacz kotów (Wydawnictwo Bis) poka¿e, na co go staæ.

Opowie¶æ o przyjacio³ach z ulicy Pazurkowej skierowana zosta³a do uczniów m³odszych klas szko³y podstawowej. Dzieci uciesz± siê ze spotkania psio-kocio-ludzkich bohaterów, których przecie¿ doskonale znaj± z poprzednich trzech tomików serii: bior±c wraz z nimi udzia³ w zakrojonej na szerok± skalê akcji ratuj±cej uwiêzione na wysoko¶ci koty, bêd± siê znakomicie bawiæ.

Mnóstwo opisanych przez autorkê sytuacji oraz zachowañ (w szkole, w domu i na podwórku) stanowi okazjê dla rodziców, którzy w rozmowach z dzieæmi bêd± mogli omówiæ zagadnienia relacji kole¿eñskich, wspó³dzia³ania w grupie oraz pomocy udzielanej innym. Pouczaj±c± tre¶æ historyjki wzmagaj± sympatyczne, kolorowe, ca³ostronicowe ilustracje autorstwa Katarzyny Zieliñskiej, natomiast wewnêtrzne strony ok³adki prezentuj± zwielokrotnione grafiki ukrywaj±cych siê w¶ród wierzbowych ga³±zek kociaków. Wa¿ne s± te¿: du¿y format ksi±¿ki, twarda ok³adka, sztywne kartki i powiêkszone odstêpy miêdzy linijkami. Publikacja Wydawnictwa Bis uczy i bawi. Jest wiêc warta uwagi.

Dziêki nagrodzonej przez internautów w kategorii „dla najm³odszych" wzruszaj±cej opowie¶ci Ma³gorzaty Mas³owieckiej Lawenda i gadaj±ce koty (Wydawnictwo Lemoniada) czytelnik przekona siê, jak wa¿na jest blisko¶æ drugiego cz³owieka.

Ksi±¿ka Lawenda i gadaj±ce koty napisana zosta³a wprawdzie z my¶l± o dzieciach, jednak z chêci± siêgn± po ni± równie¿ doro¶li. Nikt z odbiorców, bez wzglêdu na wiek, nie przejdzie obojêtnie (przy okazji wyleje mnóstwo ³ez) wobec tego, co wydarzy³o siê najpierw w niewielkim domku po¶rodku magicznej ³±ki, potem w Domu spokojnej staro¶ci „Pod jesionami”, nastêpnie w wie¿owcu na ¶rodku osiedla wy³o¿onego starannie kostk± brukow±, wreszcie – za spraw± trzech niezwyk³ych, gadaj±cych kotów – na ogródkach dzia³kowych, gdzie wiele siê wydarzy, pojawi± siê nowi bohaterowie, rozwi±zanych zostanie te¿ mnóstwo dylematów. Warto wczytaæ siê w tê opowie¶æ o przyja¼ni (je¿eli jest szczera, nie przemija), szczê¶ciu (wtedy jest prawdziwe, kiedy siê nim dzielimy) oraz dobroci (im wiêcej dajesz, tym wiêcej otrzymujesz).

Ciep³a opowie¶æ o Lawendzie z lawendowym noskiem zapisana zosta³a na wzorzystych kartkach zamkniêtych w pachn±cej ok³adce (potarcie jej wyzwala zapach lawendy). Wzruszaj±c± tre¶æ uzupe³niaj± piêkne, klimatyczne, kolorowe ilustracje autorki. Wplecione w tekst informacje dotycz±ce ro¶lin znacznie podnosz± wiedzê czytelnika, a ¿yciowe m±dro¶ci (niektóre kocie!) warto wzi±æ do serca. Chêtni mog± skorzystaæ z zamieszczonego na koñcu pomys³u #zróbtosam i wykonaæ lawendowe saszetki.

Ma³gorzata Starosta zna siê chyba na magii, bo w nagrodzonej przez internautów w kategorii „dla starszych dzieci" ksi±¿ce  Godzina czarów (Wydawnictwo Dwukropek) z ³atwo¶ci± wci±ga czytelnika w ¶wiat, gdzie legendy zaklête na kartach starych ksi±g okazuj± siê ¿ywe i tylko czekaj± na moment, a¿ pojawi siê kto¶, kto bêdzie móg³ rozwik³aæ zagadkê. G³ówna bohaterka, Nina, pocz±tkowo nie wie, ¿e wszystkie niezwyk³e wydarzenia, jakie maj± miejsce w domu, nie s± wcale przypadkowe. Z zaciêciem godnym Sherlocka Holmesa rusza wiêc ¶ladem wskazówek. Z rozdzia³u na rozdzia³ emocje rosn±!

Godzina czarów urzeka nie tylko ¶wietnie skonstruowan± histori±, ale te¿ kreacjami bohaterów. Mi³o¶nicy takich seriali jak Wednesday czy Sabrina, nastoletnia czarownica od razu poczuj±, jak otula ich niesamowity klimat magii, jesiennej zawieruchy, a – przede wszystkim – zapach starych ksi±¿ek. Od tej powie¶ci bij± ciep³o i rado¶æ. Mo¿na na chwilê wej¶æ, tak jak Nina, do innego ¶wiata, w którym choæ dziej± siê czasem rzeczy niepokoj±ce i straszne, to jednak wiemy, ¿e ostatecznie wszystko musi znale¼æ swój szczê¶liwy fina³. Ale czy aby na pewno? Zaskakuj±ce zakoñczenie Godziny czarów sprawia, ¿e nic nie jest oczywiste!

Powie¶æ Ma³gorzaty Starosty poleciæ warto czytelnikom w ka¿dy wieku. Ta ksi±¿ka rozpala wyobra¼niê, odwo³uje siê do sympatii z dzieciñstwa (czary! Harry Potter!), ujmuje te¿ lekk± narracj± i poczuciem humoru.

Badania nad zwierzêtami trzymanymi w zamkniêciu wykaza³y, ¿e pomimo stworzenia im warunków ¿ycia zbli¿onych do naturalnego ¶rodowiska, przestaj± dzia³aæ zgodnie z instynktem i nie rozwijaj± typowych zachowañ spo³ecznych. Niemo¿liw± do opanowania têsknotê za wolno¶ci± pokazuje nagrodzona przez jurorów w¶ród propozycji dla starszych dzieci ksi±¿ka Zbój (Wydawnictwo Agora), wzruszaj±ca opowie¶æ o tym, co w ¿yciu wa¿ne. Joanna Jagie³³o napisa³a j± w oparciu o autentyczne wydarzenia (z miasta rozrywki Western City w ¦ciêgnach ko³o Karpacza w lipcu 2021 roku uciek³y dwie lamy, samiczkê szybko z³apano, samiec natomiast b³±ka³ siê po Karkonoszach cztery miesi±ce). Autorka ukaza³a wydarzenia w taki sposób, jakby wszystko dzia³o siê naprawdê, tu i teraz, doskonale odzwierciedlaj±c targaj±ce Zbójem w±tpliwo¶ci, emocje, próby pokonywania przeszkód, tak bardzo potrzebna wytrwa³o¶æ w d±¿eniu do celu. Czy Zbójowi uda siê dotrzeæ do Peru – kraju praprzodków za wielk± wod±, gdzie za ¦nie¿n± Gór± ¿yj± lamy na wolno¶ci? Czy w tajemniczym ogrodzie Ducha Gór odnajdzie zapewniaj±cy wieczne szczê¶cie magiczny kamieñ, je¿eli ci±gle musi wracaæ, pytaæ, pomagaæ oraz ratowaæ z opresji? Jak wykorzysta zdobyt± m±dro¶æ i nowe do¶wiadczenia?

Przez strony opowie¶ci nieustannie przewija siê têsknota za wolno¶ci±, pogoñ za szczê¶ciem, troska o marzenia, próba odnalezienia w³asnego miejsca na ziemi, a tak¿e pewno¶æ, ¿e wyborów trzeba dokonywaæ, decyzje podejmowaæ, a wspomnienia pielêgnowaæ. Plastyczne opisy przenosz± czytelników w opisywane miejsca, trafne spostrze¿enia pobudzaj± do refleksji. Lektura wzbogaca przyrodnicz± wiedzê czytelnika, zachêca do dzia³añ na rzecz ochrony ¶rodowiska, pomaga zrozumieæ, co w ¿yciu liczy siê najbardziej. Przepiêkne, dopracowane w szczegó³ach ilustracje Marcina Minora odzwierciedlaj± i uzupe³niaj± tre¶æ, na d³ugo zatrzymuj±c wzrok czytelnika. Jest jeszcze twarda ok³adka, sztywne kartki oraz pojawiaj±ce siê na pocz±tku i koñcu rozdzia³ów czarno-bia³e grafiki dzikich zwierz±t. Wszystko to zachêca do wielokrotnego siêgania po lekturê. Opublikowana w serii Zwierzaki ksi±¿ka Zbój pozwala wzruszyæ siê, prze¿ywaj±c niecodzienn± przygodê.

Gêsta i duszna atmosfera oraz totalne pustkowie. Szutrowa droga w g³êbi lasu. Kamper, w którym uwiêzionych zostaje szóstka nastolatków. I snajper, który grozi, ¿e bêdzie strzela³, je¶li jedno z podró¿nych nie wyjawi mu swojej tajemnicy. Taki dramatyczny i trzymaj±cy w napiêciu scenariusz serwuje czytelnikom Holly Jackson w swojej najnowszej powie¶ci Ocala³o piêciu (Books4YA).

Ocala³o piêciu to mroczna i mocno klaustrofobiczna historia, która wzbudza dreszcze i niepokój. Wszyscy s± podejrzani, ka¿dy ukrywa jaki¶ sekret. Ksi±¿kê czyta siê b³yskawicznie, gdy¿ akcja – choæ toczy siê w ciasnym, dziewiêcioipó³metrowym kamperze – okazuje siê niespodziewanie dynamiczna i obejmuje równie¿ liczne retrospekcje. Holly Jackson z niebywa³± precyzj± opisuje duszne i gor±ce wnêtrze kampera, w którym wybuchaj± skrajne emocje: od zdenerwowania i strachu, przez przera¿enie, po z³o¶æ i fizyczn± agresjê. Tutaj wszystkim puszczaj± nerwy, ka¿dy jest na skraju wytrzyma³o¶ci, a do g³osu dochodz± najgorsze i najbardziej prymitywne instynkty przetrwania.

Holly Jackson czytelnicy mieli okazjê poznaæ za spraw± fenomenalnej trylogii Przewodnik po zbrodni wed³ug grzecznej dziewczynki. W Ocala³o piêciu autorka daje popis swojej pomys³owo¶ci i wnikliwo¶ci w konstruowaniu intryg. A ta jest w najnowszej powie¶ci Holly Jackson i¶cie piramidalna.

Ocala³o piêciu to zupe³nie inna historia ni¿ ta, ujêta w Przewodniku... Tutaj akcja rozgrywa siê niemal na oczach czytelnika. Z minuty na minutê ¶ledzimy rozwój coraz bardziej dramatycznych i przera¿aj±cych wydarzeñ. Ocala³o piêciu to mocna, bardzo satysfakcjonuj±ca powie¶æ nie tylko dla nastolatków, ale po prostu dla wszystkich mi³o¶ników powie¶ci kryminalnych.

Startowanie w doros³o¶æ jest koszmarnie stresuj±ce. Ma³o siê wie o ¿yciu, a trzeba wybieraæ studia, martwiæ siê egzaminami i… zastanawiaæ siê, o co chodzi z mi³o¶ci±. Przecie¿ wiêkszo¶æ z nas bardzo jej pragnie. Tego wszystkiego do¶wiadcza Marisa, g³ówna bohaterka debiutanckiej powie¶ci Emilii Jachimczyk, zatytu³owanej Nigdy, przenigdy… (Wydawnictwo Jaguar)

Emilia Jachimczyk rzuca swojej bohaterce mnóstwo wyzwañ. Marisa porusza swoj± wra¿liwo¶ci± i niepewno¶ci±. Obserwujemy, jak z nastolatki zamienia siê w m³od± doros³± kobietê, która chcia³aby staæ siê bardziej sob±. Czy najlepszy przyjaciel jej  w tym pomo¿e, czy oka¿e siê zapor±? Warto siê o tym przekonaæ!

Nigdy, przenigdy… czyta siê z u¶miechem i wypiekami na twarzy. To s³odko-gorzka historia, okraszona dowcipem. ¦wietna rozrywka, ale te¿ refleksyjna opowie¶æ o m³odym ¿yciu, o znaczeniu przyja¼ni i bol±czkach wielkich decyzji. Mo¿na siê wzruszyæ, ¶miaæ na g³os, a czasami trochê powzdychaæ. To ¶wietna propozycja dla m³odszych i starszych czytelników!

To ju¿ wszystkie publikacje nagrodzone w plebiscycie „Najlepsza ksi±¿ka na zimê 2023". Ze wszystkimi zg³oszonymi tytu³ami zapoznaæ siê mo¿na na stronie www.ksiazkanazime.pl. Recenzje za¶ bior±cych udzia³ w konkursie ksi±¿ek, ich fragmenty, a tak¿e obszerne opinie czytelników znajdziecie, oczywi¶cie, w naszym serwisie.  

Tagi: literatura,

Zobacz tak¿e

Musisz byæ zalogowany, aby komentowaæ. Zaloguj siê lub za³ó¿ konto, je¿eli jeszcze go nie posiadasz.

Recenzje miesi±ca
Fa³szywa królowa
Mateusz Fogt
Fa³szywa królowa
Olga
Ewa Hansen ;
Olga
Zranione serca
Urszula Gajdowska
Zranione serca
Znajdziesz mnie w¶ród chmur
Ilona Ciepa³-Jaranowska
Znajdziesz mnie w¶ród chmur
Pies na medal
Barbara Gawryluk
Pies na medal
Jemiolec
Kajetan Szokalski
Jemiolec
Po¿egnanie z ojczyzn±
Renata Czarnecka ;
Po¿egnanie z ojczyzn±
Sprawa lorda Rosewortha
Ma³gorzata Starosta
Sprawa lorda Rosewortha
Poka¿ wszystkie recenzje