Llosa z literackim Noblem 2010!

Data: 2010-10-07 13:16:11 | Ten artykuł przeczytasz w 5 min. Autor: Sławomir Krempa
udostępnij Tweet
News - Llosa z literackim Noblem 2010!

Literacką Nagrodę Nobla otrzymał Mario Vargas Llosa!

 

 

Urodził się w Arequipie w Peru, jako jedyne dziecko Ernesto Vargasa Maldonado oraz Dory Llosa Ureta.

 

W rok po urodzeniu jego rodzice rozwiedli się, a on wraz z matką przeniósł się do Boliwii, gdzie jego dziadek był honorowym konsulem Peru. W 1945 rodzina wróciła do Peru i osiadła w Piura, gdzie dziadek został lokalnym urzędnikiem. W tym czasie napisał swe pierwsze młodzieńcze opowiadanie Los cachorros. Wkrótce potem jego rodzice ponownie wzięli ślub i przenieśli się do Limy, gdzie jego ojciec był politykiem. Obserwacje życia wyższych sfer politycznych jakie poczynił młody Vargas Llosa, stały się osnową jego przyszłych powieści, w szczególności Rozmowy w Katedrze.

Będąc młodzieńcem zaczął pisać opowiadania i poezje. W zdominowanym przez męską siłę społeczeństwie (kult macho) literatura uznawana była za domenę kobiet. Ojciec Mario Vargasa Llosy, zaniepokojony zainteresowaniami syna, wysłał czternastolatka do szkoły kadetów Colegio Militar Leoncio Prado w Limie, mając nadzieję, że wojskowe życie zmieni jego zainteresowania. Przeżycia pisarza z okresu pobytu w szkole były podstawą jego pierwszej powieści Miasto i psy. Nie ukończywszy szkoły wojskowej wrócił do Piura, gdzie skończył szkołę średnią. Obserwacja tego miasta zaowocowała powieścią Zielony dom. W czasie nauki Mario Vargas Llosa zaczął pracować w lokalnej gazecie. Jeszcze przed ukończeniem szkoły średniej napisał opowiadanie Los jefes i rozpoczął pracę nad swym pierwszym dramatem scenicznym La Huida del Inca.

 

W 1953 rozpoczął studia na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Świętego Marka w Limie. Jego decyzja przyjęta została w rodzinie jako rebelia, gdyż odrzucił on ofertę studiów na Pontyfikalnym Uniwersytecie Katolickim Peru, do którego uczęszczała młodzież pochodząca z klas wyższych. W 1955 roku, w atmosferze skandalu obyczajowego poślubił Julię Urquidi, swą daleką ciotkę, starszą od niego o 13 lat. Swe przygody z tego okresu przedstawił w humorystycznej powieści Ciotka Julia i skryba – autobiograficznym dziele pisarza. Po ukończeniu studiów pracował w kilku miejscach jednocześnie, między innymi redagując kronikę policyjną dla lokalnej gazety i pisząc skrypty do audycji radiowych. Jego pierwszą opublikowaną informacją prasową była depesza w dzienniku "La Prensa.

 

W 1959 Llosa wraz z żoną przeniósł się do Paryża, gdzie pracował jako nauczyciel hiszpańskiego i dziennikarz. W 1964 rozwiódł się z Julią i ożenił się po raz drugi, z Patricią Llosa. Z drugą żoną miał troje dzieci: syna Alvaro (urodzony w 1966 roku), pisarza, drugiego syna Gonzalo (urodzony w 1966 roku) oraz córkę Morganę, fotografkę, (urodzoną w 1974 roku). W 1966 przeniósł się z Paryża do Londynu, gdzie zaczął wykładać literaturę iberoamerykańską na Queen Mary College. Jednocześnie zaczął się udzielać w emigracyjnym życiu politycznym. W całym okresie swej emigracji pisał powieści, przynoszące mu światową sławę, jak również zajmował się studiami nad literaturą hiszpańską. Nominowany był do Nagrody Nobla. W ostatecznym wyborze przegrał z Wisławą Szymborską. Laureat Peruvian National Prize (1967), Prince of Asturias Prize (1986) i Nagrody Cervantesa (1994).

 

W 1990 Mario Vargas Llosa kandydował w wyborach na prezydenta Peru z ramienia partii liberalnej. W pierwszej turze głosowania, 8 kwietnia, nieznaczną ilością głosów wyprzedził Alberto Fujimori – sojusz wyborczy „Cambio 90”. Przegrał z nim w drugiej turze, która odbyła się 10 czerwca 1990 roku.

 

Współcześnie Mario Vargas Llosa dzieli swe życie pomiędzy okresy pobytu w ojczystym kraju i na emigracji, publikuje powieści, szkice i artykuły publicystyczne, wykłada, prowadzi programy telewizyjne.

 

Jego książki tłumaczyli w Polsce m.in.: Wojciech Charchalis, Małgorzata Lewicka, Filip Łobodziński, Carlos Marrodán Casas, Kazimierz Piekarec, Danuta Rycerz, Joanna Skórnicka, Dorota Walasek-Elbanowska, Zofia Wasitowa, Ewa Zaleska.

 

Bibliografia: 

 

Powieści i zbiory opowiadań 

1959 Los jefes – Wyzwanie

1963 La ciudad y los perros – Miasto i psy

1966 La casa verde – Zielony dom

1967 Los cachorros – Szczeniaki

1969 Conversación en La Catedral – Rozmowa w Katedrze

1973 Pantaleón y las visitadoras – Pantaleon i wizytantki

1977 La tía Julia y el escribidor – Ciotka Julia i skryba

1981 La guerra del fin del mundo – Wojna końca świata

1984 Historia de Mayta – Historia Alejandra Mayty

1986 Quién mató a Palomino Molero? – Kto zabił Palomina Molero?

1987 El hablador – Gawędziarz

1988 Elogio de la madastra – Pochwała macochy

1993 Lituma en los Andes – Lituma w Andach

1997 Los cuadernos de don Rigoberto – Zeszyty don Rigoberta

2000 La fiesta del Chivo – Święto kozła

2003 El paraíso en la otra esquina – Raj tuż za rogiem

2006 Travesuras de la niña mala – Szelmostwa niegrzecznej dziewczynki – polskie wydanie ukazało się we wrześniu 2007 roku.

 

Wybrane pozycje non-fiction 

García Márquez: Historia de un deicidio (1971)

La orgia perpetua: Flaubert y madame Bovary (1975)

Entre Sartre y Camus (1981)

Prawda kłamstw – La verdad de las mentiras (1990) – eseje o literaturze

El pez en el agua (ang. A Fish in the Water) (1993) – autobiografia

Cartas a un joven novelista (ang. Letters to a Young Novelist) – (1997)

La tentación de lo imposible (2004)

Izrael – Palestyna. Pokój czy święta wojna – Israel – Palestina. Paz o guerra santa (styczeń 2007) – zbiór artykułów z hiszpańskiego tygodnika El País.

 

Sztuki teatralne 

El loco de los balcones

Kathie y el hipopótamo

La Chunga

Panienka z Tacny (1981)

Ojos bonitos, cuadros feos

 

Inne 

2001 Andy – tekst do albumu ze zdjęciami Pablo Corrala Vegi

 

 

nota o autorze i zdjęcie - wikipedia.org

REKLAMA

Zobacz także

Musisz być zalogowany, aby komentować. Zaloguj się lub załóż konto, jeżeli jeszcze go nie posiadasz.

Reklamy
Recenzje miesiąca
Srebrny łańcuszek
Edward Łysiak ;
Srebrny łańcuszek
Dziadek
Rafał Junosza Piotrowski
 Dziadek
Aldona z Podlasia
Aldona Anna Skirgiełło
Aldona z Podlasia
Egzamin na ojca
Danka Braun ;
Egzamin na ojca
Rozbłyski ciemności
Andrzej Pupin ;
Rozbłyski ciemności
Cień bogów
John Gwynne
Cień bogów
Wstydu za grosz
Zuzanna Orlińska
Wstydu za grosz
Jak ograłem PRL. Na scenie
Witek Łukaszewski
Jak ograłem PRL. Na scenie
Pokaż wszystkie recenzje