Wszystko za życie
Gerda Weissmann-Klein

Przeczytałam tę książkę jakiś czas temu, bardzo długo nie byłam w stanie niczego o niej napisać. Napisać, że jest wzruszająca, przejmująca i chwytająca za serce to za mało. „Wszystko za życie” to rodzaj pamiętnika, to wspomnienia kobiety, która przeżyła piekło w czasie wojny.

Gerda była nastolatką, gdy wybuchła II wojna światowa. Szybko stała się dorosła, rozdzielona z najbliższymi nauczyła się walczyć o siebie, o przetrwanie. Muszę przyznać, że na początku czytania sposób narracji wydał mi się nieco infantylny, ale przecież swoją historię opowiada nastolatka. Dość szybko przywykłam do jej sposobu pisania, do prostych zdań, do opisywania wszystkiego bardzo realistycznie. W trakcie czytania nic mi już nie przeszkadzało.

Gerda przeżyła kilka niemieckich obozów, dorastając w nieludzkich warunkach, mimo to jednak udało się jej zachować godność i człowieczeństwo. Straciła bliskich, przyjaciół, w pewnym momencie została zupełnie sama, mimo to jednak nigdy się nie poddała i walczyła o życie.

To książka niezwykle trudna, zwłaszcza, kiedy przypomnimy sobie, że to wszystko wydarzyło się naprawdę, że Gerda nie jest postacią fikcyjną. Nie da się przy lekturze uniknąć łez, nie da się uniknąć pytań o to, jak to możliwe, jak to się stało, dlaczego tyle lat trwała gehenna milionów ludzi…

Nie jest to książka do czytania na plaży, ani do pochłonięcia w jeden dzień. To wymagająca lektura, której szybko nie zapomnę.

Wiara i nadzieja w czasach zagłady

„ Czas jeśli tylko mu się pozwoli, sprawi to, czego uczynić nie zdoła ni serce, ni umysł. „

Często lubimy ekscytować się drobnostkami, z małych rzeczy robić wielki problem. Przejmować się tym, co mówią i myślą o nas inni, ale kiedy sięgamy po literaturę opowiadającą o II Wojnie Światowej, to wtedy uświadamiamy sobie, co znaczą problemy życia codziennego, na tle losu ludzi, którzy przeżyli piekło.

„ Wszystko za życie „ to jedna z książek o holokauście, ale zupełnie inna od powielanych często w literaturze schematów. Inna, bo jest mocno prawdziwa. „ Wszystko za życie „, to wstrząsająca biografia polskiej Żydówki Gerdy Weissmann, której cudem udało się przeżyć liczne obozy, okrucieństwo barbarzyńców, 350 – kilometrowy marsz śmierci przez Czechy, nie tracąc przy tym hartu ducha i woli życia. Książkę po raz pierwszy wydano w 1957 roku w Stanach Zjednoczonych, na jej podstawie został nakręcony film dokumentalny, który w 1995 roku otrzymał Oscara w kategorii najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny.

Jedna chwila, jeden list, jedna decyzja sprawiły, że koleje losów rodzinny Waissmanów potoczyły się tak nie inaczej. Gerda Weissman ma dopiero piętnaście lat i całe życie przed sobą, wychowała się w Bielsku w kochającej się rodzinie żydowskiej. Machina wojny odbierze jej wszystko, co kocha i co jest dla niej najważniejsze. Gerda opowiada swoją historię prostymi słowami, ale nie jest przez to mnie tragiczna, a wydaje się, że wręcz odwrotnie. Czytając książkę nie mogłam uwierzyć, że ta młodziutka dziewczyna, żyjąca wcześniej pod kloszem rodziców potrafiła znaleźć w sobie tyle siły, by przeżyć sześcioletnią gehennę Holokaustu. Obozy, prace ponad siły, głód, zimno, choroby i wszechobecną śmierć, która stopniowo odbierała jej przyjaciółki i towarzyszki niedoli. Niesamowita jest jej wola walki, hart ducha oraz ogromna siła pozwalająca przeciwstawić się okrucieństwu i śmierci. Jej wiara i nadzieja, która trzymała ją przy życiu.

Teraz po latach Gerda Weissman wciąż wraca wspomnieniami do ostatnich chwil, które spędziła z bliskimi. Wraca pamięcią do momentów, które spędziła z dziewczynami, którym nie było dane doczekać wyzwolenia i wciąż zastanawia się, dlaczego to ona przeżyła. W przedmowie książki stwierdza, że tą książką spłaciła dług wobec anonimowych bohaterów, spoczywających w nieoznaczonych grobach, bo oprócz niej nie ma już nikogo, kto opowiedziałby ich historię.

Czyta się tę opowieść ze ściśniętym gardłem, łzami w oczach i rozdartym sercem. Nie można uwierzyć, że człowiek człowiekowi zgotował taki los, a pomimo tego w tym całym okrucieństwie zawsze gdzieś błysnęło światełko nadziei, pojawiała się pomocna dłoń, współczucie, zwykłe ludzkie odruchy, nawet w śród Niemców.

Zachęcam do przeczytania książki, bo jest to pozycja wyjątkowa i pouczająca stanowiąca przestrogę dla przyszłych pokoleń. Zmuszająca do refleksji, prawdziwa i szczera. Opowiadająca nie tylko o okrucieństwach wojny, ale też o nadziei i wierze w dobro.

„ Miłość jest wielka, miłość jest filarem szlachetności, pokonuje przeszkody i jest głęboką studnią prawdy oraz siły . „

Autorka opisuje swoją historię. Nastolatka, której świat legł w gruzach wraz z wybuchem II Wojny Światowej. Wyjazd brata, potem rozdzielenie z rodzicami. Ciężka praca, trudne warunki. Różni ludzie, których spotyka na swej drodze. Marsz śmierci. Oprócz okrucieństwa, bohaterka pokazuje też ludzi, którzy zachowali człowieczeństwo, którzy dali nadzieję na przetrwanie. Lektura uświadamia też, że gdyby wojna trwała kilka miesięcy, to prawdopodobnie plan Hitlera dotyczący Zagłady by się powiódł.

"Przetrwanie to zarówno wspaniały przywilej, jak i bolesny ciężar."

Kto może bardziej dojmująco i sugestywnie opisać piekło wojny, jak nie osoba, która je przeszła?

Gerda Weissmann Klein doświadczyła dramatu, który był udziałem wielu ludzi w okresie Zagłady. Jej udało się przetrwać, co odczuwa jako dług zaciągnięty wobec tych, którzy zginęli. Swym całym późniejszym życiem próbuje spłacić ów dług m.in. spisując swoje bolesne wspomnienia.

Towarzyszymy Gerdzie, nastoletniej żydowskiej dziewczynie, od pierwszego do ostatniego dnia wojny. Jej beztroskie życie zostaje przerwane 1 września, odbierając jej młodość, bezpieczeństwo, plany na przyszłość i rodzinę. Pozostaje tylko życie, o które będzie walczyć każdego dnia, każdej godziny w ciągu sześciu lat tułaczki po niemieckich obozach.

Skąd czerpie siłę by żyć i nadzieję, gdy wszyscy wokół ją tracą?

To książka wyjątkowa, którą czytałam z gulą w gardle i łzą w oku. Świadectwo czasów, które nie mogą się powtórzyć. Napisana językiem prostym, bez upiększeń, bez dramatyzowania, przez co tak głęboko wdziera się w duszę i zapada w pamięć.

"Wszystko za życie" to historia nastoletniej Gerdy Weissmann, której życie zamieniło się w prawdziwy koszmar w momencie wybuchu II wojny światowej. Polska Żydówka pochodząca z Bielska zamienia beztroskie życie w gronie rodzinnym na ciągłą walkę o przetrwanie i wraz z końcem wojny pozostanie jedyną żyjącą członkinią rodziny Weissmannów. To niezwykle smutna i pełna uczuć historia o woli walki i chęci przetrwania gdy nikt i nic nie jest w stanie Ci pomóc. To kolejna książka poruszająca trudną i budzącą emocje tematykę II wojny światowej i życia w obozach koncentracyjnych i jednocześnie niezwykle oryginalna i zapadająca w pamięć historia kobiety, która wygrała ze śmiercią. Lektura wzbudziła we mnie mnóstwo skrajnych emocji i skłoniła do refleksji nad trudami życia w czasach okupacji. Cała historia wydaje się o tyle bardziej poruszająca, że przedstawia autentyczne wspomnienia osoby, która przeżyła koszmar i nie utraciła wiary w drugiego człowieka. Główna bohaterka to w moich oczach niezwykle silna psychicznie i fizycznie kobieta, która nigdy nie straciła wiary i nadziei i właśnie dlatego powinna stać się dla nas bohaterką. To jedna z takich książek, o których można pisać i mówić godzinami lecz żadne słowa nie oddadzą emocji jakie budzi w czytelniku. Serdecznie polecam Wam lekturę książki "Wszystko za życie" i gwarantuję, że nikt z Was nie pożałuje.