Wolontariusz
Adam Czyż

Hospicjum pełne cierpienia – brutalna prawda w „Wolontariuszu”

"Wolontariusz" Adama Czyża to powieść, która porusza temat często pomijany w literaturze – realia opieki hospicyjnej, a właściwie horror, jaki może się za nią kryć. Autor ukazuje ciemną stronę miejsc, które z definicji powinny nieść pomoc i godność w ostatnich chwilach życia, ale w tej opowieści stają się miejscem cierpienia i upodlenia. Fabuła jest inspirowana prawdziwymi historiami, co nadaje jej ciężaru i autentyczności, jednocześnie konfrontując czytelnika z brutalną rzeczywistością.

Głównymi bohaterami książki są Karolina i Filip. Karolina niedawno rozpoczęła pracę jako fizjoterapeutka w warszawskim hospicjum, które – jak się okazuje – jest dalekie od tego, czym powinno być. Jej zachowanie zaczyna się zmieniać, staje się tajemnicza i odizolowana. Jej chłopak, Filip, zaniepokojony tym, co dzieje się w jej życiu, decyduje się na krok niezwykle odważny – dołącza do hospicjum jako wolontariusz, by zrozumieć, co tak naprawdę dzieje się za murami tego miejsca. Ich wspólna misja zmienia się w walkę o człowieczeństwo i próby uratowania przynajmniej jednego pacjenta od cierpienia i poniżenia.

Czyż niezwykle sugestywnie opisuje realia pracy w hospicjum, gdzie pacjenci są głodzeni, zaniedbywani, a ich cierpienie pozostaje ignorowane przez personel, który powinien dbać o ich godność. Główny bohater Filip zderza się z rzeczywistością, w której opiekunowie, zamiast pomagać, przyczyniają się do upokorzenia tych, którzy znajdują się w najtrudniejszym momencie swojego życia. Przemoc psychiczna, fizyczne zaniedbania i obojętność stają się codziennością, z którą muszą zmierzyć się bohaterowie, ale także czytelnicy.

Autor przedstawia okrutne obrazy: zmienianie pampersów tylko dwa razy dziennie, brak odpowiedniej higieny, odleżyny czy brak reakcji na śmierć. Wszystko to tworzy obraz rzeczywistości, która wydaje się niemożliwa do zaakceptowania, a jednak – jak wskazuje Czyż – jest oparta na prawdziwych wydarzeniach. Czytelnicy są zmuszeni zastanowić się nad kondycją systemu opieki paliatywnej i nad ludzkimi odruchami wobec tych, którzy potrzebują pomocy.

Jednak "Wolontariusz" to nie tylko opowieść o okrucieństwie. To także historia o miłości i o tym, jak ekstremalne warunki mogą wystawić związek na próbę. Filip i Karolina, mimo że ukrywają swoją relację przed współpracownikami, wspólnie podejmują walkę o jedno życie. To pytanie, czy miłość może przetrwać w tak trudnych warunkach, jest jedną z kluczowych osi fabuły. Czy tragiczne doświadczenia wzmocnią ich związek czy wręcz przeciwnie, doprowadzą do jego rozpadu?

Narracja w książce jest surowa i bezkompromisowa, co jeszcze bardziej podkreśla jej realizm. Czytelnik jest wciągany w wir emocji, od złości, przez smutek, aż po nadzieję. Powieść stawia też przed nami moralne pytania: jak my zachowalibyśmy się w podobnej sytuacji? Czy odwaga Filipa i Karoliny jest czymś, na co każdy byłby gotów?

Podsumowując, "Wolontariusz" to mocna i poruszająca książka, która stawia czytelnika przed trudnymi pytaniami o człowieczeństwo, empatię i system opieki zdrowotnej. Adam Czyż stworzył narrację, która nie tylko opisuje okrucieństwa, jakie mogą mieć miejsce w instytucjach opieki, ale także pokazuje, jak ważna jest miłość i siła relacji w obliczu najtrudniejszych wyzwań. To powieść, która zmusza do zastanowienia się nad odpowiedzialnością społeczną i indywidualną oraz nad tym, jak każdy z nas może zareagować na cierpienie drugiego człowieka. Nie jest to lektura łatwa, ale zdecydowanie ważna – warto po nią sięgnąć.

Czy byliście kiedyś świadkami cierpienia Waszych bliskich? A może Wasz rodzic lub dziadek potrzebował stałej opieki, której nie mogliście mu zapewnić? W takich sytuacjach z pomocą przychodzą instytucje, które z definicji powinny sprawować całodobową opiekę nad podopiecznymi. No właśnie, tylko z definicji, czego przykrymi dowodami mogą być prawdziwe historie, które stały się dla Adama Czyża (@adamczyzwriter) inspiracją do napisania przejmującej do głębi powieści pt. ,,Wolontariusz".

Rok 2019, stołeczny ośrodek opiekuńczo-leczniczy a w nim pacjenci i młoda fizjoterapeutka, która kocha swoją pracę i jednocześnie nienawidzi tego miejsca. Karolina nie chce opowiadać swojemu ukochanemu Filipowi o tym, co dzieje się w murach hospicjum, dlatego młody logopeda postanawia podstępem sprawdzić, na czym polega praca w tym przybytku i przekonać się, dlaczego Karolina z dnia na dzień jest coraz bardziej przygnębiona. Okazuje się jednak, że po przekroczeniu progu tego miejsca, on sam również stanie się innym człowiekiem.

Adam Czyż porusza w swojej debiutanckiej powieści szalenie istotny i aktualny społecznie problem, jakim jest funkcjonowanie wszelkiego rodzaju instytucji świadczących opiekę nad chorymi. Demaskuje standardy życia panujące w większości tych miejsc, zobojętnienie personelu i godne pożałowania racje żywnościowe przysługujące pacjentom. I choć to przerażający literacki obraz, takich rzeczywistych placówek na mapie Polski jest bez liku. Na szczęście proza Czyża daje też nadzieję na to, że pośród tej całej ludzkiej znieczulicy znajdą się również i tacy, którym na sercu leży dobro drugiego człowieka.

Dawno już we współczesnej prozie polskiej nie odnalazłam tak dosadnych opisów. Jedne fragmenty tej powieściowej historii wywołują dreszcze, inne obrzydzenie. Wszystkie składają się jednak na dopracowaną w każdym calu opowieść o wyjątkowo trudnych odsłonach ludzkiego losu.

Mając na uwadze wspomniane zalety ,,Wolontariusza", polecam Wam debiutancką powieść Adama Czyża a sama czekam na kolejne pozycje pióra tego autora z nadzieją, że w przyszłości obnaży sekrety innych pełnych fałszu i obłudy miejsc.

Za egzemplarz książki dziękuję autorowi. ?#współpracarecenzencka