Wielcy Malarze (#4). Jan Vermeer
praca zbiorowa

Książka należy do serii "Wielcy malarze", która prezentuje życie i twórczość najsłynniejszych artystów z róznych epok, których dzieła wpisały się w kulturę i stanowią kanon malarstwa światowego.

Zacznę od tego, co najbardziej rzuca się w oczy, kiedy sięga się po tę lekturę: książka jest bardzo pięknie wydana, tak jak powinny być albumy o sztuce - kolorowe reprodukcje, wyraźne zdjęcia, ekskluzywny błyszczący papier. Atrakcyjne wydanie w przyzwoitej cenie, która byłaby pewnie byłaby znacznie wyższa, gdyby wydawnictwo zdecydowało się na twardą oprawę.  

Jeśli chodzi o treść, jest nieco gorzej, bo autor ma skłonności do zbyt drobiazgowych opisów, zwlaszcza dotyczących historii, więc dostajemy informacje o obyczajowości współczesnych Vermeerowi mieszczan, o samym mieście Delft, a także o żyjących w tym samym okresie malarzach i ich stylu, który być może wpłynął na samego Vermeera i byłoby to zrozumiałe (i wręcz pożądane) w przypadku obszernej publikacji, ale przy tak niewielkiej książeczce, skupianie się na takich szczegółach sprawia, że zostaje mniej miejsca na to, co najistotniejsze - czyli opowieść o samym  twórcy i jego dziełach. Aczkolwiek także i takie informacje oczywiście tutaj znajdziemy. Autor przybliża nam życie tego - jednego z najbardziej cenionych, ale i najbardziej tajemniczych - malarzy, prezentując także sylwetki jego rodziców, żony i teściów oraz tło społeczne i obyczajowe, które go ukształtowało. Poznajemy wszystkie fazy jego twórczości, a także smutne losy kolekcji po śmierci malarza. 

Zanjdziemy tutaj także opisy najsłynniejszych, ale i tych mniej znanych dzieł Vermeera: "Dziewczyna z perłą", " Alegoria wiary", "Koronczarka", "Lekcja muzyki", "Mleczarka", "Kobieta z wagą", "Uliczka", "Astronom", "Dziewczyna pisząca list", a także obrazów przez lata błędnie mu przypisywanych. Przy czym zaskoczyło mnie to, że autor w sposób kategoryczny i pewny stwierdza, że obrazy takie jak "Toaleta Diany" czy "Chrystus w domu Marty i Marii" z pewnością nie są dziełami Vermeera, ponieważ w kilku innych książkach dotyczących historii sztuki przedstawiono te kwestie jako nadal badane i rozważane.

Pod względem opisów i analizy wybranych dzieł Vermeera, trzeba przyznać, że autor wykonał wielką i rzetelną pracę badawczą, ponieważ dostajemy nie tylko opis wyglądu i symboliki obrazu, ale też jego historię: gdzie i kiedy został wystawiony na aukcji, za jaką cenę go sprzedano, kto był nabywcą, gdzie obraz znajduje się obecnie. 

Mimo niewielkich rozmiarów jest to więc dość szczegółowe kompendium wiedzy na temat życia i twórczości Vermeera, napisane dość przystępnym językiem, zrozumiałym nie tylko dla znawców sztuki.

Na końcu książki znajduje się reprodukcja obrazu "Dziewczyna z perłą", którą można wyciąć.