Mro¿±cy krew w ¿y³ach thriller psychologiczny z Korei Po³udniowej!
Jak daleko posun± siê niektórzy, by utrzymaæ kontrolê i dokonaæ zemsty?
W jeziorze Seryong zostaje znaleziona martwa dziewczynka nosz±ca to samo imiê, co jezioro. Policja wszczyna ¶ledztwo, a trzej mê¿czy¼ni usilnie ukrywaj±, co robili w noc jej ¶mierci. Yongje, ojciec Seryong, oraz dwóch ochroniarzy pobliskiej tamy, Choi i Seunghwan, rozpoczynaj± ¶miertelnie niebezpieczn± grê.
Po kolejnej nocy, któr± media nazwa³y Tragedi± na Jeziorze Seryong, jeden ze stra¿ników zostaje skazany za morderstwo i czeka na wykonanie kary ¶mierci. Przez siedem kolejnych lat jego syn Sowon ¿yje z piêtnem dziecka zabójcy. Nie ma ani chwili spokoju, nawet w najbardziej odleg³ych zak±tkach Korei Po³udniowej.
Kiedy otrzymuje przesy³kê, która obiecuje ujawniæ prawdê o tamtej nocy nad jeziorem, doros³y ju¿ ch³opak musi stawiæ czo³a niebezpieczeñstwu, na które nie jest gotowy.
Jakie jeszcze ofiary skrywa Seryong w swoich wodach?
Wydawnictwo: Illuminatio
Data wydania: 2022-04-27
Kategoria: Krymina³, sensacja, thriller
ISBN:
Liczba stron: 400
Tytu³ orygina³u: Seven Years of Darkness
Mój m±¿ lubi w zabawny sposób komentowaæ tytu³y ksi±¿ek. Nie przepu¶ci ¿adnemu autorowi, ani ¿adnemu typowi powie¶ci. Kiedy podekscytowana wyjê³am z kartonika „Siedem lat ciemno¶ci” Jeong You Jeong, zauwa¿y³am, jak nabiera powietrza ¿eby zacz±æ tyradê. Szybko rzuci³am: „koreañski thriller”. Odpowiedzia³ tylko: „Mo¿e byæ mocne” i pokiwa³ z aprobat± g³owa. Czy jest to mocna powie¶æ? Lepiej. To doskona³y thriller psychologiczny.
W powie¶ci odkrywamy jak dosz³o do „tragedii na jeziorze Seryong”. W tym miejscu znaleziono zw³oki m³odej dziewczyny. Policyjne ¶ledztwo koñczy siê ujêciem winnego, a nastêpnie zostaje wymierzona kara. Syn tego cz³owieka ¿yje z piêtnem mordercy, a po latach odkrywa co wydarzy³o siê naprawdê. Odkrywa dziwn± grê miêdzy trzema aktorami tamtych wydarzeñ – swoim ojcem, jego podw³adnym, który potem siê nim (synem skazanego) zaopiekowa³ oraz ojcem zmar³ej dziewczyny.
Ka¿dy kto aspiruje do miana pisarza powinien przeczytaæ „Siedem lat ciemno¶ci”. Ta ksi±¿ka jest pozbawiona zbêdnych s³ów. Ka¿dy w±tek, ka¿dy dialog co¶ czytelnikowi pokazuje – albo ods³ania fragment tego co zdarzy³o siê nad jeziorem Seryong, albo pokazuje nam co sprawi³o, ¿e dana postaæ dokona³a takiego wyboru, dlaczego zachowa³a siê w dany sposób. Te dwa elementy s± istot± powie¶ci. Dodatkowa linia fabularna pokazuje, jaki wp³yw tamta tragedia ma na Sowona, czyli syna oskar¿onego o morderstwo. Uderzaj±ce s± s³owa m³odego ch³opaka: „To, ¿e nadal mia³em dwie nogi, rêce, oczy i duszê, utwierdza³o mnie w przekonaniu, ¿e wci±¿ jestem cz³owiekiem, ¿e nie zamieni³em siê w potwora.”* Spróbujcie wyobraziæ sobie, jakiego ostracyzmu musia³ on do¶wiadczyæ.
Na uwagê zas³uguje równie¿ najczarniejszy, najmniej ludzki charakter w powie¶ci. Metodyczny, analityczny, wp³ywowy. Nie akceptuje sprzeciwu. Nawet ¶mieræ musi siê go s³uchaæ: „To jednak oznacza³o, ¿e Seryong nie ¿yje, znalaz³a siê na zawsze poza jego zasiêgiem. Za nic na ¶wiecie nie chcia³ o tym my¶leæ. Musia³ je obie, matkê i córkê, sprowadziæ tam, gdzie ich miejsce.”**
„Siedem lat ciemno¶ci” przypadnie do gustu czytelnikom, którzy lubi± spokojnie prowadzon± akcjê. Pró¿no tu szukaæ sztrzelanek i po¶cigów. Fabu³a jest oszczêdna, skoncentrowana na bohaterach. To ich autorka pieczo³owicie buduje. Gdyby porównaæ tê powie¶æ do obrazu t³o by³by rozmyte, a postacie namalowane z dba³o¶ci± o najmniejsze detale. Styl Jeong You Jeong sprawia wra¿enie zimnego, zdystansowanego. Przypomina mi sposób dzia³ania wspomnianego ju¿ najczarniejszego charakteru (patrz akapit wy¿ej). I to s³u¿y powie¶ci. To zimno, paradoksalnie, pomaga wyeksponowaæ emocje bohaterów. Sprawa, ¿e akcenty s± po³o¿one we w³a¶ciwych miejscach.
Wokó³ brutalnego i mrocznego wydarzenia autorka buduje portrety psychologiczne postaci. Moim zdaniem, to jest kwintesencja dobrego thrillera psychologicznego. Takie jest „Siedem lat ciemno¶ci”. Ksi±¿ka klimatyczna, doskonale napisana. Czytanie jej by³o dla mnie ogromn± przyjemno¶ci±.
* Jeong You Jeong, „ Siedem lat ciemno¶ci”, prze³. Anna Diniejko, £ukasz Janik, wyd. Mova, Bia³ystok 2022s. 20.
** Tam¿e, s. 125.
Siedem lat to kawa³ czasu; wszystko mo¿e siê zmieniæ. Jednak nie dla niektórych- ci z nas, którzy najbardziej pragnêliby zapomnienia, nigdy nie otrzymaj± tej ³aski.
Siedem lat temu ¶wiat Sowona zmieni³ siê na zawsze. Jego ojciec zosta³ oskar¿ony o morderstwo, a miasteczko, w którym dotychczas mieszka³, zniknê³o z powierzchni ziemi za spraw± otwartej ¶luzy. Przerzucany miêdzy rodzin± nie mo¿e znale¼æ swojego miejsca. A gdy ju¿ wydaje mu siê, ¿e wreszcie odnalaz³ spokój, to szybko na jaw wychodzi jego prawdziwa to¿samo¶æ. Ju¿ zawsze bêdzie synem mordercy, napiêtnowanym w oczach ka¿dej spo³eczno¶ci, do jakiej chcia³by przynale¿eæ.
Siedem lat po tragicznych wydarzeniach wydaje mu siê, ¿e wreszcie uzyska³ co¶ na kszta³t spokoju. Wynajmuje maleñki pokoik wraz z dawnym wspó³pracownikiem ojca i zarazem przyjacielem, który wzi±³ go pod opiekê po miesi±cach tu³aczki. Zarabia na ¿ycie w ma³ej aptece i od wielu miesiêcy nikt nie spojrza³ na niego jak na oszusta. Do czasu, a¿ kto¶ nie podsy³a jego szefowi gazety z artyku³em opowiadaj±cym o jego przesz³o¶ci, a jego opiekun znika bez ¶ladu. Na progu czeka na niego tylko pude³ko wype³nione materia³ami, prowadz±cymi ch³opaka po meandrach przesz³o¶ci.
Kto¶ bardzo chce, by Sowon odkry³ prawdê. Prawdê, która od siedmiu lat kipia³a pod powierzchni±, czekaj±c na uwolnienie.
Koreañski thriller psychologiczny? Jestem jak najbardziej na tak! By³am ciekawa, jaka historia czeka mnie wewn±trz. Szczególnie, ¿e zazwyczaj w moje rêce trafiaj± ksi±¿ki z naszego rodzimego podwórka. A czytanie lektury z tak dalekich rejonów to prawie jak poznawanie tamtejszej kultury.
Sowon ¿yje we wzglêdnym spokoju, a jednak gdzie¶ z ty³u g³owy wci±¿ przygotowany jest do ucieczki. Nie do¶æ, ¿e w jednym momencie straci³ oboje rodziców, to jeszcze zosta³ napiêtnowany jako syn mordercy mimo, ¿e nie mia³ ¿adnego udzia³u w tragicznych wydarzeniach. Siedem lat temu jego ojca uznano za winnego morderstwa matki, a jego pracodawca zosta³ uznany za zaginionego, choæ wiêkszo¶æ równie¿ uwa¿a³a go za kolejn± ofiarê morderczego sza³u ojca Sowona. Cia³a jednak do tej pory nie odnaleziono.
Jak d³ugo w czyich¶ ¿y³ach mo¿e buzowaæ pragnienie zemsty? My¶licie, ¿e to przypadek, ¿e przy ka¿dej przeprowadzce Sowona kto¶ czuwa³, by otoczenie szybko pozna³o jego prawdziw± to¿samo¶æ?
Na pocz±tku mia³am do¶æ spory problem z zapamiêtaniem imion i przypisaniem ich do konkretnego bohatera, aczkolwiek ów k³opot pojawia siê zawsze, gdy mam do czynienia z ksi±¿k± zagraniczn± (oczywi¶cie prócz tych, w których wystêpuj± imiona angielskie, etc.). W toku historii ten aspekt przesta³ byæ jednak tak istotny, bowiem wci±gnê³a mnie sama fabu³a. O ile tajemnicza przesy³ka i pó¼niejsze ¶ledztwo Sowona nie doprowadzi³o do szybszego bicia serca, o tyle kwestie psychologiczne ju¿ zaintrygowa³y mnie bardziej.
Pomy¶lcie sami: nie do¶æ, ¿e musicie siê mierzyæ z najgorsz± tragedi±, jak± jest utrata bliskich, to jeszcze nie mo¿ecie liczyæ na wsparcie czy wspó³czucie otoczenia- oni tym bardziej Was piêtnuj±, tylko dlatego, ¿e kto¶ z Waszej rodziny zabi³ cz³owieka. Nawet rodzina niechêtnie przyjmuje Ciê pod swój dach, jeste¶ dla nich tylko niepotrzebnym balastem. Ten fakt chyba uderzy³ mnie najmocniej- rozumiem pokutowanie za swoje winy, ale za czyje¶? To ju¿ kompletnie bez sensu. To tragiczne, ale w³a¶nie tak jeste¶my ukszta³towani. Nasz wzrok przyci±ga odmienno¶æ, a czyje¶ nieszczê¶cie wrêcz innych podnieca. I tak podziwiam g³ównego bohatera, ¿e mimo tak wielu przeciwno¶ci i tak stara³ siê wie¶æ w miarê normalne ¿ycie, nie za³amuj±c siê.
Co do samego amatorskiego ¶ledztwa to owszem, w±tek jak najbardziej na plus, aczkolwiek od rozpoczêcia historii zak³ada³am, ¿e sprawy mia³y siê zupe³nie inaczej, ni¿ by³o to przedstawione przez ¶ledczych. Tak to ju¿ jest z thrillerami. Dlatego Siedem lat ciemno¶ci zyskuje w du¿ej mierze dziêki zawartych w niej emocjom, dziêki g³ównemu bohaterowi, którego czytelnik po prostu ¿a³uje.
Sowon mia³ 7 lat, gdy jego ¿ycie wywróci³o siê do góry nogami. Potem by³o tylko gorzej. Stopniowo poznajemy losy ch³opca i jego tu³aczkê. Równolegle autorka, krok po kroku, odkrywa tajemnicê wydarzeñ sprzed lat. Napiêty nastrój ksi±¿ki wzrasta z ka¿d± kartk±....
To moja pierwsza ksi±¿ka pisarki koreañskiej, ale muszê przyznaæ, ¿e thriller ten dos³ownie ,,wbi³ mnie w fotel".
Fabu³a jest dziwna, chyba celowo pozbawiona klasycznego przebiegu akcji, skonstruowana trochê nietypowo, poniewa¿ od samego pocz±tku znane jest zakoñczenie, ale jak do niego dociera czytelnik, powoli, krok po kroku z rosn±cym napiêciem, ¶wiadczy chyba tylko o tym, ¿e wszystko zosta³o bardzo przemy¶lane.
Ksi±¿ka jest napisana dwutorowo, przedstawiaj±c fakty przesz³o¶ci i odnosz±ce siê do lat pó¼niejszych, a momentami zahaczaj±ca nawet o zjawiska paranormalne.
Pocz±tkowo nie mog³am po³apaæ siê w bohaterach, których jest tutaj kilkoro. My¶lê jednak, ¿e ta moja dezorientacja spowodowana by³a personaliami koreañskimi, a które jak dla mnie brzmia³y do¶æ podobnie - Sunghwan, Seryong, itp.
Ca³y czas towarzyszy³a mi do¶æ oczywista w przekazie atmosfera tajemnicy, ale my¶lê, ¿e zosta³a ona nieco przyt³umiona przez do¶æ mocno rozbudowane w±tki psychologiczne pe³ne dramatyzmu, a nawet tragizmu.
Jednym z g³ównych bohaterów i to do¶æ znacz±cym dla opowiadanej historii jest syn mordercy, którego poznajemy zaraz na pocz±tku ksi±¿ki. Jest to postaæ, której wspó³czu³am, ale i wierzy³am w tego ch³opca, który by³ do¶æ niemym ¶wiadkiem traumatycznych wspomnieñ z dzieciñstwa.
Autorka porusza w powie¶ci bardzo mocne emocjonalnie w±tki, pocz±wszy od nadu¿ywania alkoholu, znêcania siê nad zwierzêtami, znêcania siê nad rodzin±, maltretowanie rodziny, nadu¿ywanie w³adzy, czy czysto gangsterskie zachowania, w których wszystkie ,,chwyty" s± dozwolone.
Ta ksi±¿ka to przyk³ad dramatyzmu rodzinnego, a wrêcz mo¿na powiedzieæ, ¿e rodzinnego piek³a, w którym kto¶ teoretycznie silny psychicznie i fizycznie nie potrafi sobie poradziæ z w³asn± psychik± naszpikowan± traumami z dzieciñstwa.
Moim zdaniem do¶æ mroczna atmosfera jak± odczuwamy podczas czytania tej powie¶ci, to zarówno efekt opisów miejsc i otaczaj±cych je elementów pogodowych: noc, ci±g³a mg³a, deszcz a w³a¶ciwie ulewa, ale równie¿ do¶æ ciê¿ki specyficzny klimat zamkniêtej spo³eczno¶ci ma³ej koreañskiej miejscowo¶ci.
Powie¶æ jest bardzo smutna i przyznam siê, ¿e uroni³am przy niej niejedn± ³zê. Chyba nic nie jest w stanie bardziej mnie wzruszyæ jak obraz odrzuconego czy maltretowanego dziecka. A dzieci, to najwiêksze ofiary tej lektury, odrzucone, samotne, zastraszone, przegrane.
Takim ukrytym bohaterem tej powie¶ci jest woda, której tutaj nie brakuje w ró¿nej postaci, ale ka¿da z nich pokazuje swoj± w³adzê nad cz³owiekiem i nie ma znaczenia czy jest to woda w studni czy w jeziorze, w ka¿dej postaci potrafi byæ zbrodnicza, tajemnicza, gro¼na.
Tej ksi±¿ki nie mo¿na czytaæ spokojnie, a kiedy siê ju¿ zacznie, to trudno jest siê od niej oderwaæ, chocia¿ serce wali jak przys³owiowy kowalski m³ot.
Polecam j± szczególnie mi³o¶nikom dobrych thrillerów, krymina³ów i powie¶ci psychologicznych. My¶lê, ¿e kto zdecyduje siê po ni± siêgn±æ, nie po¿a³uje tej decyzji. To powie¶æ o cz³owieku, który pope³ni³ jeden b³±d, a ten zrujnowa³ mu ¿ycie.
Pewnej nocy niedaleko jeziora Seryong trzej mê¿czy¼ni robi± co¶, czego nie powinni. W tym samym czasie ginie jedenastoletnia dziewczynka. Po wy³owieniu jej cia³a z jeziora, policja szuka mordercy, a ci, którzy maj± nieczyste sumienie, rozpoczynaj± niebezpieczn± grê pozorów.
Wkrótce jeden z pracowników zapory zostaje skazany za zabójstwo i oczekuje na egzekucjê. Jego syn, Sowon, ¿yje z piêtnem dziecka mordercy i zostaje zepchniêty przez innych na margines.
Pewnego dnia, po siedmiu latach od tragedii, otrzymuje tajemnicz± przesy³kê, która ma rzuciæ trochê ¶wiat³a na wydarzenia tamtej pamiêtnej nocy.
??
,,Siedem lat ciemno¶ci" to historia o powa¿nych b³êdach i o tym, jak mog± rzutowaæ na ca³e nasze ¿ycie. To tak¿e opowie¶æ o k³amstwach, przemocy i samotno¶ci.
Ksi±¿ka reklamowana jest jako thriller psychologiczny, lecz warto zaznaczyæ, ¿e nie obfituje ona w dynamiczne zwroty akcji, zw³aszcza ¿e od pocz±tku wiadomo, kto jest morderc±. Autorka zdecydowanie bardziej skupia siê na portretach psychologicznych bohaterów, na tym, co ich ukszta³towa³o, a tak¿e na ich relacjach rodzinnych.
Du¿ym atutem powie¶ci jest mroczna i duszna atmosfera, a niekoñcz±ca siê gra pozorów miêdzy trzema mê¿czyznami sprawia³a, ¿e ¶ledzi³am fabu³ê z zainteresowaniem. Bardzo podoba³y mi siê te¿ sceny z nurkowaniem. Uwa¿am, ¿e doskonale wzbogaci³y klimat powie¶ci.
Nie jest to naj³atwiejsza w odbiorze ksi±¿ka, ale na pewno nie mo¿na jej odmówiæ oryginalno¶ci i du¿ego ³adunku emocjonalnego.
Je¶li szukacie przejmuj±cej, mrocznej lektury, która oderwie Was od schematycznych thrillerów, ¶mia³o siêgnijcie po ,,Siedem lat ciemno¶ci".
Moje pierwsze spotkanie z koreañskim thrillerem by³o... burzliwe. Pocz±tkowo mia³am bardzo du¿y problem, aby wdro¿yæ siê w tê historiê. Autorka zbudowa³a bardzo grub± warstwê psychologiczn±, zanim przysz³a do rzeczy, ale jestem jej za to bardzo wdziêczna. Stworzy³a niesamowit± atmosferê tajemnicy, pomimo tego, ¿e mordercê znamy od samego pocz±tku. Lubiê takie oryginalne zabiegi, jednak cieszê siê, ¿e s± wykorzystywane tak rzadko w ksi±¿kach - nie maj± szansy znudziæ siê czytelnikowi.
Zawi³a, wielow±tkowa fabu³a, opowiedziana z perspektywy du¿ej liczby osób pocz±tkowo sprawia³a, ¿e mia³am du¿e problemy po³apaæ, kto jest kim dla kogo. Bardzo rzadko mam do czynienie z koreañskimi imionami, wiêc nie u³atwia³o mi to sytuacji, jednak... w pewnym momencie ocknê³am siê i odkry³am, ¿e ju¿ ponad po³owa ksi±¿ki za mn±, a ja rozpaczliwie pragnê poznaæ zakoñczenie.
Niebanalny, oryginalny thriller! I choæ fabu³a odznacza siê wyj±tkow± zawi³o¶ci±, to nie znajdziemy tu wielu zwrotów akcji. ¦ledztwo brnie ku rozwi±zaniu, jednak ci±gle by³o we mnie uczucie niepokoju. Co naprawdê wydarzy³o siê nad jeziorem Seryong? Czy wszystko jest takie, jak to wygl±da na pierwszy rzut oka?
Jeong You postawi³a na mocny obraz psychiki bohaterów. Ksi±¿ka jest pe³na przemocy, traum, niespe³nionych ambicji, a to wszystko sprowadza siê do jednego: jedenastoletnia dziewczynka nie ¿yje, a jej morderca czeka w celi ¶mierci. I w³a¶nie w tym momencie zaczyna siê odgrywaæ wy¶cig z czasem. Losy bohaterów s± tutaj jak puzzle, które w kulminacyjnym momencie ³±cz± siê w ca³o¶æ, wskakuj± na swoje miejsce, aby przed czytelnikiem powsta³ ca³o¶ciowy, zaskakuj±cy obraz tragicznej historii.
Ksi±¿ka w ksi±¿ce, o morderstwie, o zaszufladkowanym m³odym cz³owieku, który zawini³ tylko tym, ¿e jest synem mê¿czyzny, który zabi³ inne dziecko. I choæ 7 lat temu zginê³a dziewczynka, tak odnoszê wra¿enie, ¿e najwiêksz± ofiar± tej historii wcale nie by³a tragicznie zmar³a Seryong.
Je¶li macie ochotê na nietuzinkowy thriller, to zachêcam do przeczytania!
Wspó³praca Wydawnictwo MOVA
Ocena: 1, Przeczyta³am, Mam,
Ok³adka ksi±¿ki prezentuje siê ciekawie. Widzimy cia³o dziewczyny, które wpad³o do wody. Nasuwa to wiele my¶li, je¶li jeszcze nie zaczêli¶my czytaæ. Jest matowa w dotyku, z wyt³uszczonymi elementami. Posiada skrzyde³ka, które stanowi± dodatkow± ochronê przed uszkodzeniami mechanicznymi. Na jednym z nich przeczytacie fragment ksi±¿ki, a na drugim kilka s³ów o autorce. Stronice s± kremowe, czcionka wystarczaj±ca dla oka. Marginesy i odstêpy miêdzy wersami zosta³y zachowane.
Jest to moje pierwsze spotkanie z autork±. Spodziewa³am siê po niej czego¶ lepszego. Chocia¿ z góry nie powinnam nic zak³adaæ, gdy¿ pierwsze spotkania z obcymi autorami bywaj± ró¿ne. W ostatnim jednak czasie mia³am do¶æ szczê¶cia, wiêc tak pomy¶la³am, ¿e ¼le nie bêdzie.
Czyta³o mi siê j± z trudno¶ci±, gdy¿ jêzyk (z czego pewnie t³umaczenie poniek±d bêdzie winne) by³ toporny. Nie czyta³o siê jej lekko, tylko uwierzcie mi, dosyæ ciê¿ko. Odnosi³am wra¿enie, ¿e niektóre strony s± zape³nione tym samym tekstem, taki tak zwany efekt "mas³o ma¶lane". Wynudzi³am siê jak nigdy, a sama zagadka, tajemnicze wydarzenia, w koñcu zbrodnia - która powinna mnie zaintrygowaæ, najzwyczajniej w ¶wiecie nudzi³a... Szkoda, bo potencja³ by³, aczkolwiek nie zosta³ on wykorzystany. Zbêdne lanie wody, a sam pióro dosyæ nu¿±ce, tak, to jest idealne s³owo. Nu¿y³a mnie niesamowicie.
Nie dostrzegam w niej ¿adnych pozytywów, kompletnie nie przypad³a mi do gustu. Ani akcj±, któr± wcale nie by³a porywaj±ca, nie by³a niepokoj±ca... Zwroty akcji? Ja ich nie zauwa¿y³am...
Bohaterowie wydali mi siê p³ascy i nijacy, ka¿dy z problemem, ka¿demu ci±gle co¶ nie pasowa³o. Irytowali mnie i ani trochê nie zaskarbili sobie mojej sympatii.
Samo ¶ledztwo - ju¿ od samego pocz±tku, wiadomo by³o kto to zrobi³, ale niestety, nie zosta³o to stworzone w ten sposób, ¿eby chocia¿ po trochê zrozumieæ postacie.
Zadatki na psychologiczne aspekty by³y, i to jeszcze jakie! Ale napisano to tak, ¿e w ogóle nie robi³y wra¿enia, nie spowodowa³y zdziwienia i efektu wow. Szkoda.
Nie mam za wiele o tej ksi±¿ce do powiedzenia, dla mnie to by³ niestety niezbyt trafny wybór je¿eli chodzi o ksi±¿kê i nie dostrzeg³am w niej nic pozytywnego. Czasami zdarza siê, ¿e trafiamy na lektury naprawdê ¶wietne, a czasami na kiepskie... I ta w³a¶nie taka jest, kiepska. Przynajmniej moim zdaniem. Nie polecam, no chyba, ¿e sami chcecie sprawdziæ i przeczytaæ, to proszê bardzo, aczkolwiek nie ma co od niej zbyt wiele wymagaæ.