SHOW
Olgierd Hurka

Coraz częściej zdarza się, że ludzie zmieniają miejsce zamieszkania. Opuszczają niby wygodne miasta na rzecz małych miasteczek lub jeszcze mniejszych wsi, gdzie powietrze jest świeższe, gdzie można oddychać pełną piersią, bo spaliny nie gryzą w gardło, gdzie dzieci mogą bezpieczniej poruszać się bez opieki dorosłych, gdzie w ogóle jest przyjemniej, bardziej zielono i sielsko.

Zupełnie odmienne zdanie ma bohaterka drugiej powieści w dorobku Olgierda Hurki Show, Aneta Dychnicz. Dziewczyna pochodzi ze wsi i jak najszybciej chciałaby stamtąd uciec. Wieś według niej jest nudna, a miasto przedstawia sobą wszystko co ciekawe, kolorowe, godne uwagi. Jak szybko wprowadzić w życie jakiś plan, żeby wyprowadzić się do miasta, które daje całkiem inne możliwości? Okazja nadarza się sama. Aneta bierze udział w castingu do popularnego reality show. To może być dla niej szansa, ale czy to faktycznie będzie to lepsze życie, którego tak bardzo pragnie?

Nie czytałam premierowej powieści Hurki Znamię, którą wkroczył na scenę literacką z niemałym hukiem i został zauważony. A nawet więcej, został doceniony przez profesjonalnych krytyków. Już wiem, że koniecznie muszę przeczytać tę książkę, żeby wyrobić sobie własne zdanie, bo bardzo nie lubię opierać się na opinii innych. Kuszące jest poznanie Znamienia bo książka zdobyła Nagrodę Specjalną na Międzynarodowym  Festiwalu Kryminału oraz znalazła się w gronie finalistów Grand Prix Festiwalu Kryminalna Warszawa.

Show to według mnie i thriller psychologiczny i kryminał w jednym, do tego naprawdę dobrze napisany. Trudno odmówić Hurce talentu do budowania napięcia, które jest potrzebne do zatrzymania i zainteresowania czytelnika. W końcu tematyka również na czasie, no i sądzę, że może zainteresować wiele osób. Bo prawdę mówiąc ktoś czyta te wszystkie Pudelki, Pomponiki, Kozaczki… 

Aneta przechodzi eliminacje, ale do programu się nie dostaje. Otrzymuje całkiem inną propozycję przy projekcie Show. Jej pierwszym zleceniem ma być… udawanie/odgrywanie (jak zwał tak zwał) dziewczyny pewnego aktora filmowego, który, powiedzmy, że musi poprawić swój wizerunek. Wraz z Anetą wkraczamy do świata celebrytów, niektórym tak dobrze znanego w wyżej wymienionych portali plotkarskich. Nie znam się, nie śledzę ani tych portali, ani wiadomości o “gwiazdach” i “gwiazdeczkach”, ale uważam, że Hurka świetnie oddaje klimat show biznesu. Sami możecie sprawdzić ile w tym świecie jest z pocztówkowego raju, a ile z chodnikowego brudu i kloacznego smrodu. 

Przekonuje mnie pisarstwo Olgierda Hurki. Nic nie jest robione pod publiczkę. Odnoszę wrażenie, że autor Znamienia dba o czytelnika, o to żeby było mu dobrze, żeby się zbytnio nie gubił, żeby czuł się w miarę komfortowo. Show to dobrze napisana książka, w której akcja nie gna na łeb, na szyję. Momentami spowalnia tak bardzo jakby chciała za chwilę się zatrzymać, lecz jest to zabieg kontrolowany i ani na sekundę nie nuży.

Wykreowani bohaterowie są też tacy jakich lubię. A lubię ludzi nie pozbawionych wad, nie do końca doskonałych. Przez to zyskują i stają się bardziej prawdziwi. Są ludzcy, tacy jak ja czy ty (tak ty, który teraz czytasz tę opinię). 

Jestem pewna, że będę przyglądała się kolejnym dokonaniom Olgierda Hurki z rosnącą ciekawością. W oczekiwaniu na kolejną książkę z pewnością przeczytam wspomniane Znamię. Jestem ciekawa czy zachwyci mnie tak samo jak krytyków.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Gdybym mogła panować nad czasem i przestrzenią, to z chęcią przeniosłabym się na farmę u stóp gór Ngong, aby posłuchać jak wieczorami Karen Blixen opowiada swoje historie niczym Szeherezada, zabawiając swoich przyjaciół i gości. Z ukrycia podglądałabym jak Tolkien tworzy z pietyzmem swoje światy. Wraz z Jane Austen obserwowałabym zachowania angielskiej arystokracji i społeczne konwenanse. Chciałabym być tam, gdzie snuje się opowieść, otwierają się bramy wyobraźni i gdzie uważny obserwator zauważa pasjonujące historie. Jednak, jak dotąd najlepszym sposobem na podróż w nieznane jest literatura, a władać słowem i opowiadać potrafią także współcześni pisarze.

 

Olgierd Hurka zadebiutował refleksyjno – kryminalnym „Znamieniem”, powieścią, która zdobyła Nagrodę Specjalną im. Janiny Paradowskiej i konkurowała w konkursach kryminałów. Tym samym udowodnił, że dobra książka broni się sama, a świetny styl znajduje uznanie krytyków literackich. W „Show” pisarz podejmuje zupełnie odmienną tematykę – oddając czytelnikom thriller z powoli zadzierzgającą się akcją, poświęcony światu szeroko rozumianego show-biznesu.

 

Aneta mieszka na prowincji, ciężko pracuje, aby zarobić na utrzymanie swoje i matki. Ma przed sobą przyszłość, której każdy następny dzień, jak i kolejne lata może przewidzieć z dużym prawdopodobieństwem. Małżeństwo z miejscowym chłopcem, praca na gospodarstwie, wychowywanie dzieci i bezkresne pola dookoła. „Dziesiątki tysięcy minut, które przez lata spędziła w tym miejscu, na dobre naświetliły kliszę w jej mózgu i nic już się nie mogło nowego zapisać. Obawiała się, że w chwili śmierci, kiedy, jak się mówiło, w jednym momencie wyświetla się przed oczami całe życie, ona będzie widziała jedynie ten zatrzymany obraz jak z zaciętego projektora” [1]. Coś jednak sprawia, że Aneta chce od życia więcej. Jakiś impuls – marzenie o dostatku, poczuciu bezpieczeństwa jakie dają pieniądze, a może nadzieja na to, że wielki świat przyniesie jej nowe doświadczenia i pragnienia – popycha ją na casting do popularnego programu.

 

„Show” to przekrój przez szeroko rozumiany przemysł rozrywkowy, ukazujący siłę mediów społecznościowych w kreowaniu kolejnych celebrytów i mechanizmy rządzące show –biznesem. Olgierd Hurka z niemal reporterska precyzją odmalowuje portret środowiska fikcyjnych gwiazd i bywalców plotkarskich portali. Wciąga czytelnika w świat, gdzie liczy się wygląd i pozory, a prawdziwe życie ustępuje temu sztucznie wytworzonemu na potrzeby kolejnych fotografii opatrzonych krótkimi komentarzami, które koniecznie należy zamieścić na portalach społecznościowych. To rzeczywistość skandali pomagających wypromować nieznane wcześniej osoby i kształtować ich wizerunki, lub pozwalających na utrzymanie zainteresowania zapominanymi celebrytami.

 

„Czy to możliwe, że obiektyw albo kamera podtrzymują w człowieku życie i urodę? No nie, że dzieje się tak naprawdę, ale czy matka nie mogłaby być wciąż piękna i zdrowa, gdyby ktoś zechciał nieustannie robić jej zdjęcia? Czy ją samą czekał podobny przyspieszony proces obumierania na tej wsi? Przecież nie ma i nie będzie tu nikogo, czyjej uwagi mogłaby kiedykolwiek pragnąć” [2].

 

Aneta ma do zaoferowania swoją młodość, urodę i niewinność. Tymi atutami usiłuje się wkraść w łaski środowiska, które żeruje na naiwności i uczciwości. Przyzwyczajonej do biedy, szarej rzeczywistości i przaśnej codzienności dziewczynie łatwo zachłysnąć się blichtrem i feerią barw wielkomiejskiego życia. Przyjedzie jej stanąć przed wyborem – co zagwarantuje sukces – ciężka praca i walka o lepszy byt, czy koegzystowanie w światku, w którym sprzedaje się złudzenia, a istnieje się dopóki kolejne zdjęcia i posty osiągają popularność.

 

W „Show”, podobnie zresztą jak w „Znamieniu” zwraca uwagę merytoryczność i rzeczowość w opisywaniu tematu. Hurka dokłada wszelkich starań, aby fabuła była jak najbardziej wiarygodna i zgodna z realiami. Na uwagę zasługują także kreacje postaci, w tym interesujący portret psychologiczny głównej bohaterki i opis zmian, jakie zachodzą w jej mentalności, emocjonalności i rozwoju intelektualnym. Chociaż akcja początkowo rozwija się powoli, to każdą kolejną stronę „Show” czyta się z rosnącym zaciekawieniem.

 

Olgierd Hurka pisze charakterystycznym stylem, którym zdaje się z łatwością tworzyć świat porywający czytelnika. Zaskakuje nieoczekiwanym liryzmem, po czym – jak na karuzeli – wraca do rzeczywistości rządzącej się brutalnymi prawami. Jednak aby wywrzeć wrażenie wcale nie musi uciekać się do – popularnych obecnie w literaturze, zwłaszcza w thrillerach – drobiazgowych opisów przemocy i brutalności. Autor „Znamienia” wie, że nie trzeba nadmiernie epatować wulgarnością, aby osiągnąć pożądany efekt.

 

„Show” to także nieco refleksyjna opowieść o kolejach losu i konsekwencjach, jakie za sobą niesie każda z decyzji. Co zostawiamy po sobie? „Idąc dalej, zastanawiała się, czy stąpa po swoich śladach, których wiele musiała tu zostawić. Oczywiście nie było ich widać. Człowiek w ogóle zostawiał niewiele materialnych śladów. Ona na przykład chyba jeszcze żadnego, bo serwetki i ozdoby choinkowe robione na zajęciach praktycznych się nie liczyły, zresztą jej rzeczy ze szkoły gdzieś przepadły” [3].

 

[Recenzja opublikowana także na innych portalach czytelniczych.]

 

[1] Olgierd Hurka, „Show”,  wyd. HarperCollins Polska 2022, str. 106.

[2] Tamże, str. 12.

[3] Tamże, str. 110.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

,,Show" to moje pierwsze spotkanie z twórczością Olgierda Hurki. Lubię sięgać po powieści mniej znanych autorów. Często są to takie ukryte książkowe perełki, które dopiero przecierają szlaki do uzyskania tytułu bestsellera. Czy według mnie ,,Show" jest właśnie taką książką i kradnie...show?   Aneta Dychnicz pragnie lepszego życia i opuszczenia wsi, w której mieszka. Bierze udział w castingu do znanego reality show. W trakcie rekrutacji dostaje jednak inną propozycję. Miałaby pracować przy projekcie Show. Przechodzi przez szereg szkoleń i przygotowań, choć tak naprawdę nie wie, na czym ma polegać jej rola. Tymczasem okazuje się, że w ramach pierwszego zadania ma udawać dziewczynę popularnego aktora. Oczywiście, wszystko musi być dokumentowane w mediach społecznościowych. Nie byłoby w tym być może nic trudnego gdyby nie to, że celebryta jest uznawany za damskiego boksera. Na domiar złego pewne tragiczne okoliczności spychają Anetę w miejsce, w którym nigdy nie spodziewała się znaleźć...

Mam mieszane uczucia po przeczytaniu tej książki. Bardzo lubię thrillery psychologiczne i chętnie po nie sięgam, jednak tutaj nie jestem do końca usatysfakcjonowana. Pomimo dobrego pomysłu i ciekawego zestawienia bohaterów czytanie mi się dłużyło. Niemniej jednak ta książka ma wiele zalet.

Przede wszystkim ,,Show" ukazuje, w jaki sposób media społecznościowe mogą manipulować ludźmi. Aneta dostaje poniekąd drugą osobowość. To, w jaki sposób jest przedstawiania w Internecie diametralnie różni się od jej prawdziwego wizerunku. Zarówno pod względem fizycznym, jak i usposobienia. W końcu wiadomym jest, że to, co piękne i wyidealizowane, sprzedaje się lepiej i daje większe zasięgi. Czytając tę książkę ma się wrażenie, że za pomocą internetowych specjalistów, botów i psychologicznych trików można stworzyć wirtualną rzeczywistość, dzięki której osiągnie się zamierzony cel nawet, jeśli miałoby się to odbyć kosztem ludzi.

Poza tym da się zauważyć, że w obliczu tragedii lub w wyniku niepożądanej sytuacji dużo osób przysłowiowo umywa ręce. Liczy się tylko "ja" i "mój biznes". Nikt nie przejmuje się losem kogoś, dzięki komu tak naprawdę miało się zysk. To przerażająca wizja kompletnego wypaczenia i utraty empatii, które, niestety, są coraz częściej widoczne.

,,Show" to też zestawienie interesujących i charakterystycznych postaci. Od zawodowych manipulantów po nieco naiwnych. Co ciekawe, główna bohaterka pomimo swojego pochodzenia i chęci wyrwania się "na salony" zachowuje trzeźwy umysł. Nie jest w 100% przekonana co do pomysłów swoich przełożonych. Pomimo losu, jaki ją spotyka, nie poddaje się, a dobiegając do zakończenia powieści czytelnik zaczyna się zastanawiać, czy w ogóle w jakimkolwiek stopniu poznał prawdziwą Anetę.

,,Show" to ciekawy thriller psychologiczny przedstawiający siłę i manipulację mediów społecznościowych. Jak niebezpieczne jest kreowanie wirtualnej rzeczywistości, która ma swoje odbicie w realnym świecie. Książka do polecenia dla miłośników gatunku.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)