Secesja w Poznaniu
Piotr Walichnowski

CUDZE CHWALICIE, SWEGO NIE ZNACIE Secesja. Art Nouveau. Jugendstil. Stile floreale. Stworzony pod koniec XIX wieku styl europejskiej sztuki ma wiele nazw i na równie wielu płaszczyznach artystycznych był realizowany, obejmując swym zasięgiem kraje starego kontynentu. Polska nie jest szczególnie kojarzona z tym kierunkiem, ot taki Wyspiański jedynie ciśnie się na usta. A jednak jest to mylne przekonanie, o czym zaświadczają autorzy wznowionego właśnie przez Media Rodzina pięknego albumu. Każdy, kto chciałby obcować ze sztuką secesyjną, z pięknymi dokonaniami architektów, zdobiących swoje budowle misternymi ornamentami i detalami, za radą przewodników najchętniej wybrałby się do Belgii bądź też Austrii. A czy nie można bliżej? Czy nie można bez uciekania za granicę? Ależ oczywiście, że tak! Jedno z polskich miast, Poznań, to miejsce, w którym wystarczy przejść ulicą, zadrzeć głowę do góry, rozejrzeć się i już można sycić wzrok imponującymi kamienicami, wspaniałymi witrażami i zdumiewającymi balkonami. Trzeba tylko chcieć. Trzeba tylko wiedzieć. A ten album nie tylko pokazuje wszystko jak na dłoni, ale przede wszystkim staje się kierunkowskazem dla każdego, kto chciałby zwiedzić Poznań pod tym kątem. Po raz kolejny potwierdza się więc powiedzenie: ,,Cudze chwalicie, swego nie znacie". Niestety, równie często taki stan rzeczy wynika z niewiedzy, co i ignorancji biorącej się z błędnego przekonania, że trawa zieleńsza jest po drugiej stronie płotu. Trzeba więc mówić, trzeba pokazywać, żeby nasze własne dobra kulturowe nie zanikły, a tego typu pozycje czynią to w znakomity sposób. Co znajduje się na łamach ,,Secesji w Poznaniu"? Bardzo wiele. Przede wszystkim są to zdjęcia, wysokiej jakości, dużego formatu (sam tom do małych także nie należy) i całego bogactwa architektonicznych dokonań sztuki secesyjnej. Setki zdjęć, porcja informacji, szczypta historii miasta opowiedziana przez pryzmat głównego tematu, wreszcie zaś podział na architektów, których dzieła po dziś dzień mamy okazję podziwiać. Wraz z autorami, wędrujemy poprzez Poznań, oglądamy budynki z zewnątrz, zanurzamy się w ich wnętrzach, przypatrujemy detalom i chłoniemy wzrokiem sztukę. A gdybyśmy zechcieli wybrać się tam sami i na własne oczy poznać to wszystko, twórcy przygotowali dla nas także mapę miasta z oznaczonymi wszystkimi budowlami, które omówione zostały w niniejszej publikacji. A publikacja to naprawdę piękna, szczegółowa, ciekawa i wspaniale wydana. Świetny papier, znakomita jakość fotografii, twarda oprawa i porcja ponad 70 nowych zdjęć, których nie posiadało poprzednie wydanie. Jeśli kochacie sztukę, jeśli fascynuje Was secesja albo sam Poznań, sięgnijcie koniecznie - warto! Recenzja opublikowana na moim blogu http://ksiazkarnia.blog.pl/2016/07/18/secesja-w-poznaniu-jan-skuratowicz-magdalena-adamczewska-piotr-walichnowski/

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Secesja - kierunek w architekturze, który rozwijał się w latach 1890-1925. Rozkwit tego kierunku trwał od około 1905. Secesja stanowiła próbę utworzenia nowego stylu bez nawiązań do historii,a jedynie na podstawie motywacji estetycznej i natchnienia twórcy.

 

Secesję cechowała forma stosunkowo abstrakcyjna, lecz jednocześnie o bogatej ornamentyce. Ornament secesyjny miał podkreślać konstrukcję i tektonikę budynku, a także stanowił symboliczne przedstawienie jego funkcji. Wśród ornamentyki secesyjnej można odnaleźć stylizowane formy roślinne, postacie i maski. Formy przypominają niekiedy draperie lub skórę, reliefy wypełniają czasem całą powierzchnię ścian zewnętrznych. Elewacje posiadają ciągłą i płynnie przechodzącą powierzchnię, zauważalne jest zamiłowanie do miękkich i krzywych linii i wyobleń. Ornament obejmuje również detale wykończenia budynku, takie jak klamki czy balustrady schodów.

 

O secesji w Poznaniu traktuje właśnie recenzowany dziś przeze mnie album autorstwa Jana Skuratowicza, Magdaleny Adamczewskiej i Piotra Walichnowskiego. 

Ten przepięknie wydany, z dbałością o detale, w twardej oprawie album nie tylko przybliża nam historię Poznania, historię secesyjnej architektury poznańskiej, ale także zwraca naszą uwagę na tak zachwycające zabytki jak te w Poznaniu i daje smutny dowód na to, że o owe zabytki w naszym kraju nikt należycie nie dba, a przecież są to skarby kultury, perły historii, nasze bogactwo narodowe, a mało które budynki są reustarowane, a jeśli już to czynione jest to bez większej dbałości o to by zachować oryginalne piękno zabytku. Autorzy albumu kilkakrotnie zwracają uwagę czytelnika na ten fakt i myślę, że to dobrze z ich strony, że mówią o takich zaniedbaniach wprost i głośno, bo o bogactwo kulturowe ojczyzny należy dbać,  i tyle. 

 

Album podzielony jest na trzy części, w pierwszej odnajdziemy nazwiska architektów, ich krótkie noty biograficzne, a także przepiękne zdjęcia ich prac. Każdy architekt omawiany jest oddzielnie, dzięki czemu możemy podziwiać szkołę każdego z nich osobno i dostrzegać te detale, niuanse prac, na które zwraca uwagę autor, a z których znany był ten czy inny architekt. Druga część poświęcona jest sztukatorom i ich pracom, tu także każdy sztukater omawiany jest osobno, co pozwala na dokładne poznanie jego stylu, przyjrzenie się jego pracy, zachwycającym zdobieniom, ornamentom, detalom. Ostatnia część albumu to detale i wnętrza, w której odnajdziemy przepiękne zdjęcia sieni i klatek schodowych kamienic, will poznańskich, a także zdobnictwo, gdzie możemy podziwiać wspaniałe zdobienia drzwi wejściowych, poręczy schodów, krat ogrodzenia, sufitów, ścian, czy witraże w oknach. 

 

"Secesja w Poznaniu" to wspaniale wydany  album poświęcony poznańskim zabytkom secesyjnym, który pozwala zachwycać się pracami architektów, takich jak Hermann Böhmer i Paul Preul, Oskar Hoffmann, Ryszard Mendelski, Paul Pitt, sztukatorów, takich jak Max Biagini, Edmund Kunze, Jan Raczyborski, Artur Wagner czy inni, którzy tworzyli w Poznaniu na przełomie XIX i XX wieku. Miłośnicy architektury, secesji i Poznania, ale także ci, którym los zabytków nie jest obojętny i pragną by ich ochrona była jak na najwyższym poziomie w naszym kraju, będą zachwyceni tym albumem. Ja jestem oczarowana i po jego lekturze baczniej przyglądam się budynkom w moim rodzinnym mieście, bo czasem może się okazać, że pod nosem mamy takie wspaniałości, które można podziwiać i się nimi zachwycać, a także zapragnęłam kiedyś w przyszłości odwiedzić Poznań by móc osobiście zobaczyć te wspaniałe kamienice, wille i te zachwycające i zapierające dech w piersiach zdobienia, ornamenty i sztukaterie, jest na co popatrzeć. Polecam z całego serca lekturę tego albumu, a fakt, że jest to już trzecie wydanie tej publikacji i nadal jest to hit wydawniczy, który zachwyca czytelników, musi o czymś świadczyć, prawda? Polecam z całego serca ! 

 

Za egzemplarz do recenzji dziękuję wydawnictwu Zysk i S-ka. 

(Kliknij aby rozwinąć opinię)