Saga warszawska (#4). Małżeńskie więzi. Saga warszawska, tom 4
Joanna Podolska

“... o to głównie chodzi w życiu, by być szczęśliwym. Tak. Dążenie do szczęścia to obowiązek każdego z nas”.

Tętniąca życiem Warszawa, relacje towarzysko-rodzinne, trudna codzienność, a w tle wydarzenia z przełomu XIX i XX wieku. Zofia Boratyńska, by zadowolić matkę, wychodzi za mąż za zubożałego szlachcica. Jej życie zmienia się w koszmar, mąż okazuje się tyranem. Przekonana, że nic dobrego jej już nie czeka, spotyka Felicjana Żarskiego. W tym samym czasie dochodzi do zamachu na namiestnika Królestwa Polskiego, Fiodora Berga. Młoda kobieta w wyniku nieporozumienia zostaje wplątana w te wydarzenia, a ich konsekwencją staje się zesłanie na Sybir. Felicjan porzuca wszystko i podąża za ukochaną. W tę trudną, niepewną drogę wyrusza służąca Luiza. Dziewczyna ma nadzieję, że na Syberii znajdzie sobie męża.

Jak ja lubię takie opowieści. Akcja powieści toczy się swoim rytmem i intryguje. Fabuła zajmująco poprowadzona, dopracowana w każdym szczególe, ukazuje relacje międzyludzkie i trudną codzienność bohaterów. Autorka ma przyjemne, lekkie, barwne, okraszone sporą dawką dobrego humoru pióro. Bohaterowie zajmująco, barwnie ukazani, różne, złożone osobowości. Do większości z nich poczułam sympatię. Na plan pierwszy wysuwają się kobiety, które chcą przeciwstawić się wszechobecnej dominacji mężczyzn, chcą żyć po swojemu, bez ograniczeń, wszechobecnej presji społeczeństwa, narzuconym konwenansom. Obok postaci fikcyjnych, mamy postacie dobrze nam znane z historii.

Wyraźnie czujemy klimat tamtych czasów. Polska pod zaborami, pragnienie wolnej ojczyzny, nastroje, jakie panowały wśród warszawiaków. Różne poglądy, kwestie polityczne i społeczne. Pomimo ucisku i ograniczeń życie płynie swoim nurtem, narodziny i śmierć, radości i smutki, miłość, przyjaźń, niechęć, zazdrość, namiętności. Wszechobecna w każdej dziedzinie życia dominacja mężczyzn, kobiety często traktowane jak bezmyślne istoty. Miały być posłuszne, uległe i ciche. Zwyczaje, obyczaje, zwykłe życie, ówczesna Warszawa, towarzyskie spotkania, wszechobecne konwenanse, pozycja społeczna. Tragiczne losy skazańców skazanych na zesłanie, na daleką Syberię. Razem z Zosią wyruszamy w nieznane, trudne warunki, dramatyczne przeżycia, z trudem znoszona przytłaczająca codzienność. A obok tego piękno i groza otaczającej przyrody.

Wartościowa, smutna, przykuwająca uwagę powieść, w której obyczajowość idealnie współgra z prawdą historyczną. Walka o niezależność, siła kobiet, intrygi, miłość, zwykła codzienność. Z niecierpliwością czekam na kontynuację. Powieść można czytać bez znajomości wcześniejszych tomów, jednak ja namawiam do poznania całego cyklu. Bardzo polecam! Tatiasza i jej książki :) 

Obecnie żyjemy w czasach, kiedy decyzję o małżeństwie podejmujemy świadomie, naturalnie nie mówię o krajach, w których to wcale nie jest tak oczywiste, ale nie trzeba daleko wybiegać w przeszłość, by dostrzec, że często związki były zawierane z innych przyczyn niż miłość, ufając, że ta z czasem sama przyjdzie.

Czwarty tom Sagi warszawskiej Katarzyny Maludy - "Małżeńskie więzi" opowiada losy Zosi Boratyńskiej, która wychodzi za mąż za człowieka, którego wybrała jej matka. Mężczyznę, zubożałego szlachcica, który budzi zaufanie swoją postawą wobec kobiet i innych. Zaraz po ślubie okazuje się jednak, że za tą dobrotliwą maską, kryją się demony, a życie Zosi przemienia się w koszmar.

Co się w tej części dzieje? Jakże szalały we mnie emocje, czytając o losach Zosi, której autorka nie raczyła ani odrobinę oszczędzić, zsyłajac na nią co i rusz ciosy, które ostatecznie pomimo siły i determinacji bohaterki, jaką zdołała w sobie wskrzesić, na nowo ją stłamsić.

"Małżeńskie więzi" chyba jak dotąd najbardziej odznaczą się w mojej pamięci. To co czytelnik doświadcza w pierwszej części książki! Sytuacja z małżeństwie Zosi, pełna agresji słownej - tak, to także może niszczyć, nie mniej niż rękoczyny i myślę, że w tej książce autorka to bardzo dobrze przedstawiła - zatracenie dobrze prosperującego majątku, kolejnie moment odrodzenia, kiedy Zosia podnosi się z kolan, bierze się za swoje życie i odzyskuje swojego rodzaju niezależność, przynajmniej tą finansową. I wtedy to spotkanie z dawnym towarzyszem zabaw z dzieciństwa, Feliksem Żarskim i ciche kiełkowanie miłości, której i tu los nie oszczędzi.

Mam odczucie, że ta pierwsza połowa książki jest bardziej intensywna. Nie chcę za dużo zdradzać, bo i tak już wiele tu słów padło o fabule, ale ponieważ ta informacja pojawia się też w blurbie to tylko wskażę punkt, którym jest zesłanie na Sybir, a od którego mam wrażenie, że już oddalamy się od głównej bohaterki, której losy choć dalej się przewijają do końca książki to fabularnie skupiają się na innych bohaterach, a opowieść zaczyna się odrobinę rozcierać. Oczywiście na koniec i tak czujemy tą wbitą szpileczkę, która nie omieszka zmusić nad do sięgnięcia po kolejny tom "Narzeczoną rewolucjonisty", której zapowiedź wraz z okładką jest już wiadoma.

Wnikamy w realia XIX wiecznej Warszawy, znów przyglądamy się społeczeństwu i życiu miasta w tle wielkich wydarzeń tamtych czasów. A wszystko oczami bohaterów, tych nowych, jak i tych dobrze nam już poznanych w poprzednich tomach sagi. Dokąd dalej zaprowadzi nas ta historia?

Za egzemplarz do recenzji dziękuję Wydawnictwu Replika