KUP TERAZ

Przewrót w Polsce
Jędrzej Moraczewski

Ocena: 0 (0 głosów)

„Przewrót w Polsce” to relacja pierwszego premiera odrodzonej Polski o pracach jego rządu, przedstawionych na tle historycznych przemian końca wojny i początku okresu powojennego. Jędrzej Moraczewski ukazuje trudności, z jakimi borykała się władza kraju wreszcie – po 123 latach zaborów – wolnego i zjednoczonego, ale równocześnie zrujnowanego gospodarczo, skonfliktowanego o sporne terytoria z sąsiednimi narodami, głęboko podzielonego politycznie. Dzieło, napisane w 1919 roku, stanowi zapis dokonań rządzących i społeczeństwa w pierwszych miesiącach niepodległości, a zarazem świadectwo ówczesnych emocji oraz bezwzględnej walki antagonistycznych stronnictw ideowych. Narracja Moraczewskiego również pełni funkcję perswazyjną: ma przekonać czytelnika do polityki Józefa Piłsudskiego i obozu socjalistycznego, zdezawuować działalność ich oponentów. Wstęp i opracowanie tekstu autorstwa Tomasza Nałęcza pozwalają dotrzeć do treści ukrytych w tej opowieści, umożliwiają krytyczną lekturę spisanej na gorąco relacji.

Jędrzej Moraczewski (1870–1944): Polityk socjalistyczny, działacz społeczny, publicysta. Pierwszy premier odrodzonej Polski (1918–19). Bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego. Z wykształcenia inżynier kolejnictwa.

Od 1894 działał w ruchu socjalistycznym. Pełnił funkcję posła w parlamencie austriackim. Członek i jeden z przywódców PPSD (1907–18). W czasie wojny kapitan I Brygady Legionów Polskich, należał do POW i Konwentu Organizacji A. Minister poczty i komunikacji w tymczasowym rządzie Ignacego Daszyńskiego.

W Polsce niepodległej był posłem z ramienia PPS, wicemarszałkiem sejmu, ministrem komunikacji, a także robót publicznych. Po przewrocie majowym popierał politykę Piłsudskiego, co doprowadziło do jego odejścia z PPS (1927). Następnie działał w PPS – d. Frakcji Rewolucyjnej i Centralnym Zrzeszeniu Klasowych Związków Zawodowych.