Oświęcim. Pamiętnik więźnia
Halina Krahelska

,,Te stosy ciał, które zdławił gaz,

Cyklony lub straszne tortury,

Niech będą tym znakiem, co ostrzega nas,

By znowu nie wrócił ten czas."

Rzeczywistość w obozie koncentracyjnym Auschwitz była naznaczona przerażającym okrucieństwem i ludzkim cierpieniem. Więźniowie byli zmuszani do pracy przymusowej w niewyobrażalnie ciężkich warunkach, często przy minimalnej ilości jedzenia i nieludzkim traktowaniu. Brutalność strażników, głód, choroby, tortury oraz egzekucje były stałym elementem życia w obozie.

Więźniowie byli traktowani jak przedmioty, a nie ludzie, co objawiało się w poniewieraniu, poniżaniu i pozbawianiu godności. Selekcje, w wyniku których więźniowie byli wybierani do pracy lub natychmiastowej śmierci w komorach gazowych, były kolejnym okropnym elementem rzeczywistości obozu.

,,Kto słyszał te krzyki pędzonych na śmierć

Do komór gazowych strzałami,

Ten wioskę opuszczał, uciekał co sił

I w leśnej gęstwinie się krył."

,,Oświęcim. Pamiętnik więźnia" to poruszająca opowieść, której autorem jest dwudziestoletni chłopak, wyłamany z piekła nazistowskiego obozu śmierci w Oświęcimiu w 1941 roku. Ta niezwykła relacja została spisana w beznadziejnym stanie, z odbitą nerką, ale z płomieniem niesamowitej determinacji i niezłomnego przywiązania do współwięźniów, którzy pozostali w obozie.

Zapiski te przenoszą czytelnika na piekielną ziemię oświęcimskie, przedstawiając każdy aspekt życia w obozie - od przypadkowego zatrzymania, przez transport, po codzienne walki o przetrwanie w obliczu bestialstwa oprawców. 

Autorka będąc naocznym świadkiem okropieństw obozu, opowiada o warunkach bytowania, praktykach nazistów, karach, apelach, głodzie i niewolniczej pracy. Jednakże nie tylko cierpienie jest tematem tej książki - pokazuje ona także ludzką solidarność, heroiczne postawy oraz niestety również zachowania niegodne, ukazując w ten sposób całą skalę ludzkiego doświadczenia w obliczu ekstremalnej tragedii.

,,Kto progi obozu przekroczył, a los

Dozwolił mu wytrwać do końca,

Niech powie, czy istniałby dla innych świat,

Gdyby zwyciężył ten gad."

,,Oświęcim. Pamiętnik więźnia" Haliny Krahelskiej jest jedną z ważniejszych powieści o tamtych traumatycznych wydarzeń. To hołd złożony dla tych, którzy każdy swój dzień przeżywali w oczekiwaniu, strachu, niepewności. To wspomnienia, które nawet nie należąc do Nas, odbijają się w sercu i duszy. 

,,Dlatego pamiętać należy nam wciąż,

Że jedność to siła, potęga!

Przed jednością zawaha się wróg,

Że legnie znów u naszych nóg."

*cytowany utwór: Stanisław Świrko ,,Z pieśnią i karabinem" 

Smutne, wzruszające wspomnienia napisane  prostym językiem bez żadnych upiększeń. Pisane przez młodego człowieka na łożu śmierci, który nie narzeka, nie lituje się na sobą.....po prostu zdaje relację ze swojego pobytu w Oświęcimiu. Nie ocenia, nie złorzeczy.

Paradoks losu - przetrwał  po to aby zakończyć swe młode życie...