Oryginał Laury
Vladimir Nabokov

Ciężko jest oceniać niedokończoną powieść, niewielki szkic, zarys scen, które nie chcą łączyć się w płynną historię. Niedokończony "Oryginał Laury", wydany wbrew woli autora, taki właśnie jest - niekompletny i pogmatwany. Niewymuskany, do czego przecież, przeciętny czytelnik Nabokova, nie przywykł. Tak więc, brakuje tutaj ciągu historii, fabuła jest mglista i dosyć niejasna, interpunkcja oraz ortografia niejednokrotnie pozostawiają wiele do życzenia. A jednak, książka ta, jest nie lada gratką i wyzwaniem dla szanującego się fana nabokovskiej prozy. Skany poszczególnych notatek (skreślonych ołówkiem na luźnych kartach bibliotecznych), z przekreśleniami, podkreśleniami, leksyką (którą autor zamierzał sprawdzić później), pustymi miejscami, (które pragnął wypełnić w przypływie twórczej weny) dają dosyć dokładny obraz charakteru i sposobu pracy Nabokova. W przeciwieństwie do mgliście rysującej się na łamach notatek historii, sposób pracy jawi się aż nadto obrazowo. Nabokov pracował dosyć chaotycznie, wyrywkowo kreśląc poszczególne sceny, które de facto musiał mieć wcześniej jasno nakreślone w głowie. Pozycja ta nie przypadnie do gustu przeciętnemu czytelnikowi. Nie znajdzie tutaj tego, czego szuka, czyli porywającej historii napisanej pięknym, dwuznacznym językiem. Książka ta będzie za to niezapomnianą przygodą dla szanującego się fana powieści Nabokova, gdyż miażdżąco ukazuje jego styl pracy.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Książka "Oryginał Laury" Nabokova była jedną z najpilniej strzeżonych tajemnic współczesnej literatury - była, dopóki nie została wydana w formie książki, czego wyraźnie nie życzył sobie sam autor. Nie byłoby w tym nic złego, gdyby nie fakt, że książka nie została ukończona, co nie przeszkodziło synowi słynnego pisarza oddać do druku tego, co miało być w razie nieukończenia zniszczone, czyli rękopisu liczącego sto trzydzieści kart katalogowych. Decyzja ta spotkała się tak z krytyką, jak i z entuzjazmem - głównie ze strony miłośników pisarza, którzy jeszcze raz mogli przeczytać to, co wyszło spod pióra autora "Lolity". Przeciwnicy z kolei krytykowali tego typu działania uznając to tylko i wyłącznie za chęć zarobienia na czymś, co z trudem przypomina książkę. Jako, że jestem osobą, która stawia na kompromis, stanę po środku tego sporu - z całą pewnością cieszyłabym się, gdybym dowiedziała się, że odnaleziono zapiski bądź szkice mojego ulubionego autora, a które to nie zostały wydane (ba! ukończone) za jego życia. Z drugiej strony muszę przyznać rację krytykom - "Oryginał Laury" trudno nazwać książką. Jest to raczej zbiór szkiców i zapisków, które po ukończeniu i odpowiednim uporządkowaniu mogłyby przyjąć formę mikropowieści, w której głównymi wątkami utworu byłoby małżeństwo głównej bohaterki Flory i Philipa Wilda, wydania książki, który opisywał wydarzenia łudząco przypominające te, które miały miejsce w życiu Flory, oraz planowanie śmierci przez Wilda, piszącego swoje własne dzieło życia. Sam Nabokov planował stworzyć dzieło liczące dwieście stron - szkice, które zostały wydane w postaci książki nie odpowiadają nawet stu stronom tekstu. Wiele wątków nie zostało w ogóle rozwiniętych - plany autora zostały pokrzyżowane przez serię wypadków i chorób, które przeszedł. Zapewne był świadomy tego, że może nie ukończyć tej książki, stąd jasna i wyraźna wskazówka mówiąca o tym, co należy z nią zrobić w przypadku jej nieukończenia. Moim zdaniem dobrze się stało - nawet jeśli nie jest to ukończona powieść, to mimo wszystko wszystko co złożyło się na książkę "Oryginał Laury" wyszło spod pióra Nabokova. Niewybaczalnym grzechem byłoby zniszczenie czegoś, czemu pisarz poświęcił tyle czasu i uwagi, a co tak pięknie prezentuje się w publikacji przygotowanej przez Wydawnictwo Muza, któremu chyba bardzo zależało na tym, żeby czytelnik nie przeszedł obojętnie obok ostatniej książki Nabokova. I tak też w gruncie rzeczy jest - głównie za sprawą okładki, która doskonale przyciąga wzrok potencjalnego czytelnika. W środku jest już tylko lepiej - świetny jakościowo papier na którym wydrukowano linie jakie można spotkać w zeszytach oddają wrażenie obcowania z notatnikiem. Wrażenie słuszne, biorąc pod uwagę, że w książce znalazły się zdjęcia poszczególnych kart, na których autor "Lolity" odręcznie zapisywał historię Flory. Całość robi olbrzymie wrażenie - zwłaszcza na tych, którzy zwracają uwagę na tego typu niuanse. Ubolewam tylko nad niedokończoną historią Flory i Wilda. To, co przeczytałam w "Oryginale Laury" rozbudziło moją ciekawość na tyle, że nie kryłam rozczarowania, że to już koniec po przeczytaniu ostatniej strony. Wielka szkoda, że pisarzowi nie było dane dokończyć dzieła - pozostaje zagryźć wargę, stłumić rozgoryczenie i w kółko powtarzać sobie, że widocznie tak już musiało być.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)